❮
10❯
  • 130
    galatasaray bugun oynadigi hatayapor maci oncesi ligde oynadigi 5 macin toplaminda rakiplerine verdigi gol beklentisi 3.3 olmus. bu maclarda 6+ gol beklentisi yaratmis. buna karsin 3 gol atarken kalesinde 5 gol gormus. atanimiz ve tutanimiz iyi olsa en kotu ihtimalle 10 puan cikarmis. ancak sadece bir galibiyet almisiz.

    simdi gelelim muhtesem oynadigimiz, izleyenin sıkılmadigi hatay macina. rakibe 4 gol beklentisi verirken biz 3.2'de kalmisiz. macta her iki takim lehine bir penalti oldugunu belirtmek lazim.

    kotu oynadigimiz son 5 lig macinda yasadigimiz gol tehlikesinden daha fazla gol sansi vermisiz bugun. bence savunma acisindan rezil bir performansti. hatayspor pes oynuyor gibi hücum edip durdu mac boyunca. hucumda ise forvet eksikligine ragmen iyiydik ancak yine sezonun genelinde oldugu gibi bulduklarimizi gol yapamadık.

    (bkz: 16 ocak 2022 hatayspor galatasaray maçı)

    not: gol beklentileri kabaca hesaplanmistir.
  • 134
    16 ocak 2022 hatayspor galatasaray maçı özelinde xga kısmında sezon rekorunu kırdığımız istatistik.

    fatih hoca zamanında daha önce konuşulduğu gibi xg bahis istatistiğidir, uzun zamanlı performansı tahmin eder, tek maçlık değildir. bir penaltı, bir tane seken toptan kaleyle karşı karşıya .75lik gol, bir tane de 10 kişi galibiyet ararken kalenin dibinden atılan bir golden dolayı bir maçlık enflasyon olması şimdilik gelecek maçları etkilemez. bu maçın victor nelsson'suz oynandığı notunu da düşelim.

    fakat eğer bu trend devam ederse sıkıntı büyük demektir. beş maçın sonunda geriye dönük ortalama değişimlerine bakılabilir.
  • 137
    manchester city gecen sezon 30.6 xg verip 32 gol yiyerek her iki istatistikte de premier ligin lideriydi. bu yil da geride biraktiklari 22 macta kalelerinde 14.18 xg'den 13 gol gorerek yine her iki istatistikte de lider konumdalar. guardiola'nin kariyerinin hicbir doneminde savunmayla on plana cikmayan bir teknik direktor olmasina karsin bunu basarmasini saglayan bircok taktiksel etken var ancak olayin ozu bence topun ve oyunun kontrolunu hemen hemen hic kaybetmemelerine dayaniyor. bunu dile getirme sebebim su: torrent'in guardiola'nin oyun anlayisina benzer bir anlayisi oturtmaya calistigini dusundugum icin 16 ocak 2022 hatayspor galatasaray maçında kalemizde verdigimiz yuksek xgnin torrent'in oyun anlayisinin bir sonucu olarak yorumlanmasini dogru bulmuyorum. takima alisma ve takimi tanima surecinde savunmada sorun yasadigimiz baska maclar da olabilir ancak bu oyun anlayisi dogru uygulandiginda savunmada sikinti yaratacak bir anlayis degildir.
  • 138
    16 ocak 2022 hatayspor galatasaray maçında, 2014-15 sezonundan itibaren rakiplerimizin bize karşı 3. en yüksek oranlı maçımızı oynadığımız istatistik birimi.

    1. tudorun malum beşiktaş deplasmanı 2017-18
    2. şampiyon olarak çıktığımız sivasspor maçı 2018-19
    3. 16 ocak 2022 hatayspor galatasaray maçı

    küme düşme korkusu yaşayacağımızı öngörmüyordum ama takımın halihazırda olan berbat hücum performansı, yeni teknik direktörümüz domenec torrent'in savunma anlayışı hakkında söylenilenler ile birleşince beni acayip korkutmaya başladı. sonumuz hayır olsun.

    edit: 1. ve 2. maçların başlıkları birkaç saate eklenecektir.
  • 139
    çok şey anlatan istatistik türü.
    eskiden toplama oynamaya bakılırdı, sonra koşu mesafesine, sonra sprint sayısına, sonra rakip cezasına girişe, en son da xg geldi.
    hepsi değerli, hepsi önemli şeyler anlatıyor; okumasını bilene.
    galatasaray futbol takımı sürekli yüksek xg yakalıyor. kim ne dersin desin kim dalga geçerse geçsin bu takımın istendiği şekilde oynadığını gösteriyor. az sayıda kalan gol sayısı için oyuncu tercihlerinin yanlış olduğunu gösteriyor. biliyoruz ki potansiyelli oyunculara yöneldik. tecrübesizler. bunu aşacakları zaman gelecek. hem fatih hoca hem de domenec torrent bunun suçlusu olamaz. oyunculardan bir günde seviye atlamasını bekleyemeyiz.
  • 140
    elime sonunda kaliteli bir süper lig xg verisi geçti, bir süredir kurcalıyorum.

    en önemli bilgi: başakşehir'in maç eksiği olduğunu not düşerek süper lig'in xg bazlı puan beklentisi (xp) olarak ilk sıradaki takımı, bildiniz, galatasaray.

    son on maç özelinde şut kalitesi ile 17.14 puan almasını bekleyeceğimiz bir dönemi 6 puan ile kapatmışız. 10 maçlık seride beklentinin 11.14 puan, sezon boyunca ise 12.47 puan altında kalmışız. puan cetvelinin diğer ucunda trabzon ise inanılmaz bir şekilde beklenenin 19.33 puan üstünde seyrediyor. futbol verileriyle bayadır haşır neşirim, bunların ikisi de çok anormal rakamlar. son üç sene için avrupa'nın büyük 5 ligi + rusya premier ligi'nde sezon boyu puan beklentisi farklılıklarını inceledim. (kaynak: understat)

    bu sezon galatasaray'ın xg beklentisinin bu yedi ligde daha fazla altında kalan takım ispanya'da levante. trabzon'a puan beklentisi üzeri "şans" konusunda yaklaşan bir takım yok.

    trabzonspor kadar xg beklentisinin üzerine çıkabilen son beş senede veritabanında üç tane takım var. 2017 juventus, 2019 liverpool, 2020 atletico madrid. bu üç takımdan ikisi bir sonraki sene puan beklentisine geri düşmüş olsa da juventus pirlo gelene kadar inatla beklenenin 10-15 puan üstü almaya devam etmiş.

    xg türkiye'de sunulduğu gibi bir "maçın hakkı" istatistiği değildir, fakat uzun dönem performansı tahmin etmede aşağı yukarı diğer tüm istatistiklerden daha iyidir. bahisçiler için altın değerindedir, galatasaray'ın trabzon maçına iddaa oranı olarak favori çıkmasının altında yatan sebeplerden temel olanı da budur. bu sebeple xg ile geçen 10 maç üzerinden rolling average olarak çalışıyorum. atıyorum torrent dönemine bakmak şimdilik sağlıklı bir analiz değil, 5-6 maç sonrası değişime bakabiliriz.

    baktığım bir şeyin daha notunu geçeyim:

    fantasy premier lig için kullanılan fikstür zorluğu metodunu kullanarak (1'den 5'e) galatasaray'ın fikstür zorluğuna baktım. gelecek 5 maçta 10 maç xg performansı olarak en kolay, 10 maç puan performansı olarak en zor fikstürü oynayacağız.
  • 141
    kalende gördüğün ilk iki isabetli şutta golü yiyip 3 puanı kaybedersen oyunu oturtamamış takım, attığın ilk iki isabetli şutta golü bulup 3 puanı alırsan uçan kaçan takımsın. işte bunun altının ne kadar doldurulmuş olduğunu görmek için harika bir istatistik.

    hoca kovulduğunda galatasaray takımı en düşük beklentiden en çok gol yiyen, en yüksek beklentiden en az gol atan takımdı. torrent bey sağolsun tutunduğumuz dalı da kırıp elimize verdi. kalemizde dakika başı pozisyon verip, karşı kaleye şut atamıyoruz.

    https://twitter.com/...162162489057282?s=21
  • 142
    bu aralar yüksek lisans tezimde veri analizi ve metrik geliştirme konusuyla haşır neşir olduğum için bu konudaki bazı yanlış anlaşılmalara dikkat çekmek istiyorum. zira gördüğüm kadarıyla sözlükte toplam xg'si yüksek olan takım daha iyidir ve kazanmalıdır algısı var. ayrıca sık sık karşıma çıkan, "sürekli xg'nin altında/üstünde kalmışız, oysa aslında ligde şu sırada olmalıydık" gibi entrylerden biraz sıkıldım, çünkü eksik bilgiyle yanlış genellemeler yapılıyor.

    veri analizinde herhangi bir metriğe dayalı çıkarım yapılırken bu metrik neleri öne çıkarır, neleri görmezden gelir konuları çok önemli. xg metriğine bakarsak bir şutun geniş bir veri havuzundan alınan istatistiğe dayalı gol olma ihtimalini (beklentisini) gösteriyor. genelde şutlar pozisyona dayalı girdilerle modelleniyor, örneğin şutun açısı, topun geliş şekli, hangi uzuvla şut çekilmiş, set oyunu mu kontra atak mı duran top mu gibi faktörler. evet, ne kadar çok gol şansı yaratırsanız gol atma ihtimaliniz artıyor, ancak oyun stilleri ve futbolcu özellikleri bu işin büyük bir parçası. xg modelleri çoğu zaman şutu çekenin ve karşıdaki kalecinin bireysel becerilerini ve form durumunu dikkate almıyor.

    2021-22 sezonundaki trabzonspor gibi istikrarlı bir şekilde xg üstü performans gösteren bir takımı ele alalım. zaten genelde şampiyon olan takımlar bu tip sürekli ekstra performansla aradan sıyrılıyorlar; çoğu ligin önceki sezonlardaki verilerine aşağıdaki kaynaktan bakabilirsiniz. öte yandan futbol seyircilerinde sürekli xg'den fazla gol bulup kazanmak şans olarak nitelendiriliyor. buna literatürde "kumarbaz yanılgısı" deniyor. yani "beklentinin üstünde/altında bir netice sürekli tekrar ediyorsa gelecek seferlerde aksi yönde neticeler ile toplam olasılık dengelenmelidir" algısı. ancak futbol bir miktar şans, çoğunlukla beceri oyunu. bir takım xg üstü gol atmayı devamlı başarıyorsa bu gol yollarında daha becerikli olduklarını gösterir, keza xg altında gol yiyorsa kalecilerinin (ve belki savunmanın) ortalamadan iyi olduğunu gösterir. sonuçta sahada zar atmıyoruz, eğer elinizde kaliteli futbolcular varsa ortalama üstü performans göstermeniz beklenen bir durum. bu nedenle xg'ye bağlı yapılan puan ve lig sıralaması analizlerini yetersiz buluyorum. doğru bir analiz için bir takımın sezon boyunca xg'ye göre beklenen performansı sürekli güncellenmelidir. örneğin trabzonspor eğer sezonun çoğunda xg'nin %30 üzerinde bir performans yakaladıysa, sezonun kalanında baz alınacak beklenti az çok budur. eğer bir takım maçta 1.3 xg'den 2 gol çıkarabiliyorsa ve sezon boyunca buna benzer neticeler elde ettiyse, rakibi 1.4 xg'den 1 gol buldu diye maçın hakkı rakibin denemez. bu nedenle puan beklentisi epey yanıltıcı bir metrik, çünkü takımların becerilerinin benzer olduğu varsayımıyla ilerliyor.

    son olarak konuyu galatasaray'a dokundurmak istiyorum. galatasaray gibi bir takım sürekli xg'nin altında performans gösteriyorsa bunun elbette bir kısmı şanssızlıktır ancak büyük bir kısmı oyuncu becerisi ve teknik direktörün oyuncu tercihlerinden kaynaklanıyor. arada şu söze denk geliyorum "futbol ceza sahasına kadar teknik direktörün işi sonrası oyunculara kalmış". buna katılmıyorum, zira teknik direktör sadece taktisyen değil, oyuncu tercihlerinden de sorumlu bir kişi. oyuncuların becerileri ve form durumlarını da göz önünde bulundurup en doğru takımı sahaya sürmek, gerektiğinde müdahale edip takımı galibiyete götürmek onun görevi. son zamanlarda sözlükte ve futbol bloglarında alınan puanların yerine xg teknik direktörleri değerlendirme kıstası olarak kullanılıyor. sanki xg'yi teknik direktör yaratıyor, golleri futbolcular atıyormuş gibi. bu tarz metrikler her zaman bir arada incelenmelidir.

    özetle xg tek başına bir değerlendirme kriteri olamaz, futbolun doğası gereği bir takımın performansını tek bir sayı ile açıklamak imkansız. ancak diğer istatistiklerle beraber kullanılmasına asla karşı değilim.

    liglerin xg verileri: https://footballxg.com/xg-league-tables/
  • 144
    aylar önce hakkında girdiğim entry en ofsaytlarımda duran pozisyon bulma ve gol üretme istatistiği. halbuki xg iyi oynayıp oynanmadığını değil pozisyon bulup bunu ne kadar değerlendirdiğinizi gösteren bir istatistiktir demiştim ve eklemiştim. galatasaray çoğu maçta iyi oynamıyor ama yine çoğu maçta maçı koparacak fırsatları yakalayıp atamıyordu. üstelik rakip de çok az pozisyon buluyordu ama bulduğunu atıyordu. bununla ilgili istatistikler zaten daha öncesinde paylaşıldı.
    ancak son 1 aydır hiç dalga konusu olmuyor bu xg. fatih terim yönetiminde 20 lig maçında 22 gol yenilirken, torrent yönetiminde 8 maçta 17 gol yedi takım. bizim bulduğumuz xg’ler azalmaya devam ederken rakiplerin artmaya başladı. tabi önceden oyuncular iyi olup hoca kötüyken, yaptığı rotasyonlarda adaletsiz damgası yenirken şimdi ise hoca iyi ama oyuncular kötü, rotasyon olduğunda ise hoca işi biliyor gibi saçmalıklar duymaya başladık. çıkarılan sonuç belli fatih terim’in eline gomis ve gedson’u verecektik oturup izleyecektik. ancak burak elmas nasıl bir yönetim kurmuşsa tek bir hamlede ne oyuncu aldı ne hoca kaldı. yazık, gerçekten yazık.
  • 145
    torrent öncesi terim’li takımın, aldığı kötü skorlara rağmen aslında kötü olmadığını anlatmak için kullandığımız istatistiklerin başında geliyordu. son 8 maçta ürettiğimiz xg’lerden penaltının ürettiği 0.76’lık değeri düşerseniz ne kadar anlamlı bir istatistik olduğunu anlayabilirsiniz. sadece terim’i savunmak için uydurulan bir istatistik verisi olduğunu düşünen arkadaşlar bunun kişiden bağımsız, kaliteli bir istatistik olduğunun farkına varmışlardır umarım. eskisi kadar çok üretmeyi geçtim artık neredeyse hiç üretmiyoruz. üretmediğimiz gibi xga değerlerimiz de eskiye nazaran ciddi şekilde yüksek işin kötü yanı yediğimiz gollerin çoğu yine saçma sapan, düşük xg üreten şutlardan yenilmiş goller… ona göre denklemi siz kurun artık.

    https://footystats.org/tr/turkey/super-lig/xg
  • 148
    son yıllarda popüler olan metriklerden biri. barış gerçeker bugün xg değerlerine göre maçlar bitseydi ve lig sıralansaydı nasıl olurdu diye lig tablosu paylaşmış.

    https://twitter.com/...115126024179713?s=21

    buna göre fenerbahçe 56 puan ile lider oluyor. zaten şu an 53 puandalar. inanılmaz bir farklılık yok diyebiliriz.
    biz ise 54 puan ile 2. sıraya yükseliyoruz. 16 puan fark demek bu.

    evet iyi değildik. göze hoş gelen bir oyunu genel çerçevede oynayamadık. ama bunları görünce ve sonra lig sıralamamıza bakınca daha fazla üzülüyorum.
  • 149
    rakip kaledeki gol beklentisinin karşılan(a)madığı durumlar için detaylı analiz gerektiren metrik. yani bir takım 30 gol beklenisinden 20 gol çıkardıysa bu şanssızlık mı, beceriksizlik mi, kalitesizlik mi, yoksa oyun planı ve anlayışı yüzünden oyuncular bunları gole çeviremiyor dikkatle incelenmeli. özellikle son konu bence biraz göz ardı ediliyor. örneğin toplam kat edilen mesafe ile beraber bakılınca anlamlı hale gelebilir. oyuncunun şuta kadar ne kadar efor sarf ettiği gol ihtimalini etkileyebilir. tüm bunları dikkate alınca aslında analize muhtaç çok temel bir veri sunduğu ortaya çıkıyor.
  • 150
    henüz yeterince doğru anlamlandıralamadığını, yorumlanamadığını ve geliştirilemediğini düşünüyorum. sözgelimi f1'de bir istatistik vardır, tur bindiren pilotun tur zamanı uzar. bunun önündeki araçları yeniden geçmek zorunda olmak (yol veriyor olsalar da zaman kaybıdır) ve artık riskli yerine güvenli sürüşü tercih etmek gibi sebepleri vardır.

    bu durumu xg olayına uyarlarsak, gol atmak zorlanan ya da kolay gol yiyen bir takımın xg'si kolay gol atan ve hızlıca sonuca giden bir takımınkinden yüksek olabilir. çünkü takım mağlup ya da berabere ise son saniyeye kadar gol aramaya, şut çekmeye devam edecektir. diğer takım düşük bir xg ile oyun başında 2-3 farka ulaştıysa, oyunu rölantiye almaya karar verebilir ve bu durumda xg'si çok artmaz. ya da küçük bir takım maç başında şans golü bulup 90 dakika defans yapabilir ve bunun neticesinde karşı takım 3-4 xg'ye rahatlıkla çıkarken kendisi 0.5 altında kalabilir ve 3 ya da 1 puanı kat kat düşük xg ile alabilir.

    başka bir örnek, kendine güvenen bir takım daha iyi bir pozisyon ararken atağı şutla sonuçlandırmayıp topu kaptırabilir ya da atağı bir şekilde şutsuz öldürebilir hatta bazen bizim de yaptığımız gibi rakip ceza sahasında 3-4 pas yaptığı halde şut çekmeden atağı sonlandırabilir ve xg elde edemezken başka bir takım çok pozisyona giremeyeceklerini değerlendirerek her fırsatta şut çekip ufak rakamlarla xg'yi şişirebilir. yani bana göre toplam xg kadar ortalama xg de (bu xg'nin kaç şutla elde edildiği 1 tane 0.5'lik ,2 tane 0.3'lük, 4 tane 0.1'lik = 1.5 xg mi yoksa 0.1 lik 15 şut = 1.5 xg mi gibi) göz önüne alınmalı.

    bir de xg'nin puan tablosu ile ilişkilendirilmesi olayı var. bu yanlış bir yaklaşım. zaten arada 1'e yakın korelasyon olması beklense xg diye bir istatistiğe ihtiyaç duyulmazdı. bir takım iyi yolda mı kötü yolda mı, ne kadar pozisyon üretiyor/veriyor anlamak için puan tablosuna ve attığı/yediği gollere bakın denirdi. xg bunlardan farklı olabileceği için varlığının bir anlamı var. bu farkı yaratan pek çok faktör vardır elbette ama sanırım en önemlisi takım kalitesidir. şöyle düşününün, xg'si 0.3 olan bir yere topu koyup kalede profesyonel bir kaleci varken bizim şirkette kadın erkek fark etmeksizin 45+ müdürlere 20 şut çektirsem xg 6 olduğu için 6 gol beklemem biraz hayal olur. çünkü xg değerleri çok büyük bir havuzdan hesaplanıyor ve bunlar arasında çok iyi ve çok kötü takımlar olduğuna göre xg değerleri ortalama bir takımın verimliliğini yansıtır. bizim müdürlerin ise bu verimliliğe ulaşamayacağı açık.

    bu verimlilik ortalama xg / maç başı gol şeklinde kabaca hesaplanabilir sanırım. mesela bir takımın ortalama xg'si 3 iken maç başına attığı gol 1.5 ise %50 verimli bir takımdır. dolayısıyla 2 gole ulaşmak için 4 xg kadar pozisyona girmesi gerektiğini düşünebiliriz. başka bir takımın ortalama xg'si 2 iken maç başı golü de 2 ise 2.5 civarı xg yaptığı bir maçta 2-3 gol atabileceğini değerlendirebiliriz. ya da bizim müdürler 6 xg'den 3 gol çıkardıysa verimlikleri %50 deyip başka bir testte 10 xg'lik şut çektirdiğimde beklentimi 5 civarı tutmam çok daha gerçekçi olacaktır. benzeri xga, yenen gol sayısı ve defans kalitesi için de geçerli.

    ama bu son hesapların çok da anlamlı olmadığını ve konuyu xg'nin asıl yansıtmaya çalıştığı durumdan saptırdığını düşünüyorum. aynı şekilde puan tablosu ile xg farkını paylaşıp "amma fark varmış haa" demek -xg istatistiğinin her ne kadar hala mükemmel anlamladırılmış olmadığını ve geliştirilmeye muhtaç olduğunu düşünsem de- meselenin özünü kavrayamadığımızı gösterir. tekrar söylüyorum, sıralama benzer olacak olsaydı bilim adamları böyle bir istatistik üretmekle zaten uğraşmazdı. farklı şeyler göstermeli ki ihtiyaç duyulsun. ve farklı şeyler göstersin farklı bir sonucu olması doğal. bu şaşkınlığın istatistiğin içinde olan insanlarda bile peydah olması ilginç geldi bana.
❮
10❯
App Store'dan indirin Google Play'den alın