4-4-2, 4-3-1-2, 4-1-5, 3-7-0... toplami on eden rakamlari yanyana yazip taktikten bahsettigini sanarak konusmak cok moda oldu. ilk yanlisi duzletip devam edelim, bu rakamlar dizilisi, formasyonu gosterir, taktigi degil. sayilar ve supurge saticilari arasindaki baglantiya girmeme gerek yok sanirim.
dizilisleri ortaya cikartan yapilmak istenen strateji ve taktik kadar futbolcu karakterleridir. gunumuzde cok fazla kanat forvetli takimin olmasinin sebebi yeni yetistirilen futbolcularin bu yonde kendini gelistirmesi. elindeki futbolcu karakterinin boyle olmasi cozumu de bu yone cekiyor. gelelim galatasaray'a.
bizim takimimizdaki en temel sorun ne dizilisin ne de stratejinin futbolcu karakteri uzerinden yapilmiyor olmasi. bizdeki sorun kontrata gore takim kurmamiz. ve sanildiginin aksine akliniza gelebilecek her dizilis icin ayri bir kadro kurabilecek kadar futbolcusu var galatasaray'in. yani cift santrafor olsun, kanatlar olsun vs vs bunlarin hepsi yapilabilir. sadece dogru kimya ile biraraya getirilmesi gerekiyor. kontratlar uzerinden takim kuruldugu muddetce bu mumkun degil. cunku dizilisin hicbir onemi yoktur, onemli olan futbolcu karakterinin sahadaki yeridir. futbolcu karakteri diyince akliniza iyi huyu futbolcu gelmesin. burada kastedilen sey futbolcunun sahaya ciktiginda refleksif olarak ortaya koydugu oyundur. bosa cikma aliskanliklari, pas verirken dondugu yon, top indirirken nereye dondugu, topla kosusunu nereye yaptigi vs vs.
simdi bunlari dusunerek bir takim kurmaya kalksak sneijder'in hicbir sart altinda burak ile 50metreden daha yakin oynamamasi gerekir. keza selcuk da oyle. bizim 2012-2013 sezonunden beri yaptigimiz ise tam tersi, hem sneijder hem selcuk burak'a yakin oynuyor cogu maci, haliyle burak butun pas sistemini alt ust ediyor. bu iyi futbolcu kotu futbolcu tartismasina girmeden futbolcu karakteriyle aciklanabilecek bir olgu.
melo'nun oyun karakterine baktigimizda aslinda defanstan top almaya gelmemesi gerektigini de goruruz. cunku melo inatci, rakibiyle didismek icin gerekirse bombos adama pas vermemeyi bile goze alacak biri. defans onunde top alip oyun kuracak kisinin rakibi tamamen yokmus gibi davranmasi gerekir. bu nedenle dlp oyuncusuna quarter back de denir. rakibi ustune atlayacak da olsa atmasi gerektigi yere dogru zamanlamayla ve dogru aciyla atmasi gerekir.
yekta'de belki bir okan buruk olma potansiyeli vardi ilk geldigi sene. ancak yekta'nin sorunu attigi kisa adimlari yeterince hizlandiramamasi ve cizgi oyununda duz kosusunun olmamasi. bu adami defans onu kullanmanin da oyun karakterinden dolayi bazi zaaflari var. mesela yekta topu surekli kepceleyerek atiyor. bu da pasi dogru zamanda dogru kisiye atsa bile pasi alan kisinin hareketlenmesini engelledigi icin rakibin tekrar konumlanabilmesini ve pasi alan kisinin baskiyla karsilamasina sebep oluyor. ayni zamanda yekta derinde oynadiginda oyunu sagdan sola, soldan saga seklinde ceviremiyor. cunku sahayi genis alanda degil dar alanda oynuyor, saha gorusu de bu sekilde.
bruma her iki kanatta da oynayabiliyor. fakat man united'in su siralar cektigi sknti galatasaray'da da var. orta yaptirmak icin sag ayakli oyuncuyu saga, sol ayakliyi solda kullanmaya calisiyoruz fakat orta yapildigi anda ceza sahasini kaplayan, yer tutabilen bir forvetimiz soz konusu degil. kafa vurmaya aday orta saha oyuncularimiz da ceza sahasi icinde veya uzerinden konumlandirmiyor kendini. bu nedenle bruma ne kadar cizgiye inip orta yapmaya calissa da cogu zaman pas verecegi kimseyi bulamiyor ceza sahasi icinde. yapilan yorumlar bruma'nin kotu tercih yaptigi uzerine. hayir kotu tercih yapmiyor, onun oyun hizina yakin oynayan bir tek sneijder var o da bruma'nin topunu oldurmek icin degil, bruma'ya oyun seti hazirlamak icin is yapiyor. geri kalanlar ise cocuk ne yapacak diye seyrediyor. bruma'nin fazla hizli oyun oynamasi burada oyuncu karakteri olarak takim geri kalaniyla uyum gostermiyor.
butun futbolcular uzerinden bu oyun karakterlerini yazabilirim bunun yerine daha cozumsel davranalim. sozluk yazarlarinin aklinda denense nasil olur dedigi bir dizilis varsa bunu yazin, ben size oyuncu karakterleriyle o dizilisin sahada nasil gorunecegini ve nasil gerceklestirilebilecegini anlatayim. siz 4-4-2 dersiniz, ancak kullandiginiz oyuncuya gore o dizilisin uygulanisi tamamen degisebilir. ben ise yarayabilecek versiyonlarini anlatabilirim.
su aralar herkes 4-4-2 uzerinde konustugu icin size bambaska bir 4-4-2 ornegi vereyim ve galatsaray'in deneyebilecegi, kisa vadede cok isine yarayabilecek bir 4-4-2.
elinizde one cok cikan bir bekiniz varsa ve bu kisi kademe hatalari yapabilecek kisa boylu biriyse stoperleri 3'leyecek birini koymaniz gerekir. fenerbahce'nin sol beki caner kademe konusunda gokhan gibi kotu oldugundan ve hava topunda yeterince guvenilir biri olmadigindan stoperleri 3'leyen kisi mehmet topal oluyor. kisitli yetenekleriyle cok ise yariyormus gibi gorunmesinin sebebi mehmet'in stoperlerine arasina karisip seken topu karsilamasi ve henuz yerlesmemis forvete ilk basan kisi olmasi. aslinda sahadaki en rahat yer mehmet'in yeridir. yeter ki fizik olarak bunu karsilayabilecek olun. galatasaray ise orta saha'dan feragat etmeden bu oyunu yapmali. bunu saglamak icinde elinde bir kac alternatif var. soyle ki:
defansi tarik, chedjou, gokhan(semih-koray) ve hakan balta ile kurabilir. hakan pasor bir bek, cikislari yavas olabilir ancak net pas oyununa katki saglayabiliyor. tarik'in acik alana cikislarinda stoperlere yaklasip 3'lu bir hat olusturabilir.
orta sahanin sagina yani tarik'in onune net bir sag oyuncusu koyarsaniz tarik'i etkisizlestirirsiniz. cunku tarik da gokhan gonul gibi onu acikken daha iyi oynayan bir bek. bunun yerine sag forvet gibi gorev yapacak biri daha cok isinize yarar. yani rakibin sol bekini tarik'a baski kurmadan geride kalmasini saglayacak ekstra bir agirlik.
orta saha'nin defansif yonunu inceleyelim once. top kapmak icin elimizdeki en iyi alternatif melo daha sonra emre colak. emre colak organizasyonu baslatan kisi olarak kullanilabilir, ya da 99'daki emre beloz gibi daha hizli bir oyun icin rakibe ilk basan kaptigi topu bitirici oyunculara ne hizli sekilde atan kisi olabilir. ancak boyle bir durumda melo'nun ustune daha farkli bir rol bicmek zorunda kaliriz. her iki ihtimalde de melo'nun yukunu arttirmak yerine iyi kullanmak icin basit cozum ekleyebiliriz. dedik ya, hersey oyun karakteri aslinda. olcan'i 4'lu orta saha solu gibi kullanmak gerekir orta sahanin defansif aksiyonlarinda. cunku olcan da top kapabilen ve rakibe guclu basabilen ender oyuncularimizdan.
sneijder bizim takimda alan savunmasini en iyi anlayan, golge savunmasini en iyi yapan kisi. bu nedenle rakibin ilk top kullanan oyunusu uzerinde kalmasi bizim icin en iyi defansif yarari saglayacaktir.
akilda su soru var, orta sahanin sagi ne olacak? pandev sag forvet gibi oynayacak defansa donerken. mumkun oldugu kadar ofsayt cizgisini gobekten degil sag kanattan ileride tutmaya calisacak, sneijder'in konumuna gore de rakip sol bekin cikislarini durdurmaya calisacak. gelgelelim 11. oyuncuya. iste asil farklilik burada basliyor. orta sahanin defansif organizasyonunda asil farki yaratacak kisi umut bulut. cunku umut defansif bir forvet gibi stoperlere basarak geriye cekilmeyecek. bunun yerinde direkt orta sahada konumlanip rakibin orta saha oyunculariyla bogusacak. cunku bu takimin en iyi top kapan ve rakibi en iyi yildiran oyuncularindan biri de umut.
aklinizdan su soru gecebilir, ileride kimse kalmadi. takimin boyunu yeterince kisaltirsaniz ve acik alanlari rakibin gobeginde yaratirsaniz ofansif aksiyonlarinizin cesitliligi artar. ofansif gecisi yazarak bunu da aciklayalim.
orta saha rakibe yeterince sert ve hizli reaksiyon gosterirse defansin aciklari daha az goze batmaya baslar. en onemlisi defans rakibi yuzu donuk degil, rakibin arkasi kaleye donuk ya da organize olmadan karsilama sansina sahip olur. bunun yaninda orta saha sertligi rakibin defans gecisine zaman tanimadan ofansif transition'i yapmamiza olanak saglar. bunu biraz detaylandiralim.
olcan'in 4'lu orta sahanin solu gibi olacagini yazmistik. ileri acilista ise olcan kanat forvet gibi hareket eder. zaten oyun karakteri bu. pandev'in sag cizgiye yaklasarak kanat forvet gibi geriye cekildigini yazmistik, topla cikislarda sneijder'in konumuna gore ortaya santrafora gecerek oynayabilir. tarik'in cok geride kaldigi durumlarda ayni olcan gibi sag kanat forvet gibi defansin daha genis alana yayilmasini saglayabilir. sneijder ofansin orkestra sefi, yonunu ve hizini belirleyecek kisi. zaten hayati boyunca yaptigi is. umut'u orta sahaya cekmistik defans yaparken. hucuma cikarken umut klasik bir santraforun yapmasi gerektigi isi yapacak, topu hizli cikan kanatlara ya da orkestra sefine cikartacak. trailer olarak geriden geldigi icin umut'un hava topu icine kendine yer acmasi daha kolay olacaktir. bunun yaninda umut oyunda surekli yuksek tempo oynayan, kosulari sprint hizinda olmasa da dinlenmek icin de duraksamayan bir oyuncu oldugu icin acik alanda onu karsilayabilecek ve takip edecek bir stoper turkiye liginde soz konusu degil.
bir de defanstan baslayan atagi dusunelim. kendini derine atip top alacak kisi emre colak olacaktir. bu konuda selcuk'tan da yekta'dan da daha ozguvenli oynuyor emre. ve ikisinden de daha hizli topa hukmedebiliyor. melo ve olcan ilk yaklasacak oyuncular olmali. ayni 98-2000 galatsaray'inda oldugu gibi, onda da ilk okan, tugay-emre yaklasirdi suat'a.
az cok kafanizda canlanmistir ne demeye calistigim. bu sedece 4-4-2'nin bir uygulanisiydi.
pep bunu 2011-2012 galatasaray'ina benzetmisti elmander'li. benzesir de. ancak en onemli fark o takimda cizgi oyunu bilen adam yoktu, burada olcan var. o takimda tamamlayici oyuncu baros ya da necati'ydi burada pandev gibi dursa da pandev sag tarafina yakin duracak, sneijder asil tamamlayici oyuncu. ve umut geriye rakibe basarak cekilmeyecek, direkt orta sahada konumlanacak.
galatasaray elindeki oyuncu karakterleriyle cok iyi 4-5-1 de oynayabilir. hatta bu oyunda burak'a bile yer acabiliriz. madem kontrati buyuk oyuncularin onceligi var, burak icin de bir dizilis yapilabilir.
hangi dizilisin galatasaray icin daha iyi olacagini sayilar uzerinden tartismaktansa, elimizdeki oyuncularin oyun karakterlerinden nasil kimya ortaya cikartiriz diye dusunmek daha sagliklil. zaten o oyun karakterleri ortaya bir dizilis ve strateji cikartacaktir. oncelikli olarak asla olmayacaklari elemek dogru yolda atilacak cok onemli bir adimdir. baslangici ise selcuk'un ve sneijder'in burak'a yakin oynayarak kendilerini heba edecekleri gercegini kabul etmek. yekta'nin ilk organizasyonu baslatacak kisi olamayacagini (en azindna bu haliyle) kabul etmek.
bu olmazlari alt alta koyup bir sonuc cikartirsak ileriye umutla bakabiliriz. yok eger hala kontratli oyuncularin onceligi soz konusu olacaksa bu sezon mac izlememek daha hayirlisi hepimiz icin. benim akil sagligim o kadar da guclu degil.
saygilar
