dizilişten ziyade anlayış olarak taraftarın benimsediğini düşünüyorum. zira bu dizilimle oynamak için önde baskı ve kompakt oyun anlayışı şart. üstelik orta saha 4'lüsünün hepsinin orta saha özellikli olması gerek ki, bu da topa hükmetmeyi sağlaması açısından elzem.
bu dizilişin taktiksel olayı;
4 orta saha merkez özellikli oyuncu,
beklerin hücum beki olabilmesi (çünkü sol ve sağ kanat oyuncuları orta saha özellikli olduğundan kanat bindirmeleri yapacak bekler gerekir),
santrfor ikilisinin en az birisinin daha pres özellikli olmasıdır.
4-4-2 ile yıllardır dünya futbolunda bir yer edinmiş simeone'nin atletico'sunun yeni sezondaki kadrolarını inceleyelim (bu sezona diziliş olarak net bir 4-4-2 ile başlamamış olsalar da taktiksel anlayış olarak çok farklı değil).
ligin ilk maçında
* getafe karşısındaki onbirin sahaya yayılışı:
https://gss.gs/vmB.png daha ziyade 4-1-2-1-2 gibi bir dizilim söz konusu. ön libero olarak partey oynadığı için bu tercih edilmiş. net bir 4-3-1-2 dizilişini ön libero partey'in yerine oynayan daha merkezi orta saha llorente sebebiyle eibar maçında
* görebiliriz:
https://gss.gs/LpR.png bu iki maçtaki dizilimin ortak özelliği orta sahada oynayan 4 oyuncunun da net orta saha özellikli olması (belki lemar biraz forvet özellikli. zaten simeone'nin net 4-4-2 oynamama sebebi lemar'dır. dikkat edilirse saul ve koke sağ ve sol iç olarak oynuyorlar. bu iki oyuncu geçen seneden beri orta sahanın sol ve sağında oynamaya devam ediyorlar.
bu iki oyuncu da aslında merkez orta saha özellikli oyunculardır.
bu iki maçın bir diğer ortak yönü beklerin kanat bek gibi oynayabiliyor oluşu. trippier ve lodi (kısmen de olsa) kanat bindirmeleri ile takımın oyununu enine genişletme ihtiyacını giderebiliyorlar.
ve ileride joao felix. her yere basabilen, takım presini önde başlatabilen oyuncu.
kabaca 4-4-2 oyununu oynayabilmek için barındırmanız gereken özellikler bunlar. üstelik bu özelliklere sahip bir takımsanız rahatlıkla 3-5-2'yi de oynayabilirsiniz. tıpkı atletico'nun leganes maçında
* yaptığı gibi.
https://gss.gs/HWq.png ilginçtir bu oyunda merkez orta saha olarak bildiğimiz saul 3-5-2' nin sol kanadı. lemar'ın da sola kaymasıyla orayı güzel idare edebildi.
3-5-2 deyince akla barzagli chiellini bonucci savunmasına sahip juvesi geliyor elbette. ancak juve de son dönemde çift forvetini koruyarak 4-4-2 dizilimini tercih edebiliyor. örneğin son napoli maçındaki
* diziliş şöyleydi.
https://gss.gs/jCJ.png isimler değişse de roller değişmiyor görüldüğü gibi.
matuidi kimdir? bildiğimiz defansif orta saha. olmadı 8 numara. peki 4-4-2'de ne oynuyor? sol kanat! yine 4 orta saha özellikli 4'lü orta saha hattı. bekler cancelo ve sandro biraz önceki tarife uyuyor. mandzukic tam 4-4-2'nin forveti ama biraz yaşlandı derseniz dybala oynayabilir.
bakınız iki forvet özellikli kanat da kadronuzda yer alıyor ise 4-4-2'den kolayca 4-3-3'e dönebilirsiniz. zira beklerin felsefesi değişmiyor. 4-4-2'de iki kanatta oynayan orta sahalar sağ ve sol iç olarak konumlanıyor. bu sefer forveti 2 değil 3'e çıkarıyorsunuz (santrfor değil forvet bahsettiğim).
örnekse juventus'un parma maçı
*:
https://gss.gs/ITx.png bakınız bekler hücumcu, 4-4-2'nin sol kanadı matuidi sol içe evrilmiş. forvet 3'lüsünün ikisi kanat özellikli (ronaldo ve douglas costa) birisi santrfor özellikli.
yani demem o ki kadronuzda orta saha çokluğu ve biri forvet özellikli santrfor olmak üzere 2 iyi santrforunuz var ise 4-4-2 esnek bir oyundur. 4-3-3, 3-5-2 gibi dizilişlere de elverişlidir.
bütün bu anlattıklarımın ışığında, andone ve lemina transferlerinin de gerçekleştiğini varsayarak, galatasaray için 4-4-2 olabilir mi diye beyin jimnastiği yapalım.
orta saha 4 lüsünün belhanda-nzonzie-seri-lemina'dan oluştuğunu düşünelim.
https://galatasaray11.com/53151belhanda favre'nin nice'inde sol kanat oynuyordu. oyunu da gayet sol içe uygun bir oyundu. lemina da sağ bek oynamışlığı olan orta 4'lünün sağ kanadını götürebilecek kapasitesi olan bir oyuncu. bu iki oyuncu içeriye devrildiğinde mariano ve nagatomo'nun kanatları etkin kullanması da olası. andone'nin pres özellikli santrfor olabileceğinden de kuşkum yok. adem'in andone'yi babel'in de falcao'yu yedekleyebileceğini düşünüyorum.
üstelik meşhur 2011-2012 sezonu galatasaray'ın 4-4-2'sinin orta sahası emre çolak-melo-selçuk-engin olduğunu düşünürsek şu anki orta sahanın daha etkili olacağını düşünmek saçma değil. belki riera ve eboue gibi iki özel bek performansını almak güç olabilir. ancak denemeye değer olduğunu düşünüyorum.
üstelik maç içerisinde emre mor ve babel gibi hamleler ile 4-3-3'e geçmek mümkün.
https://galatasaray11.com/53152buradaki en büyük sorun takımın en önemli oyuncusu feghouli. onu harcamak imkansız. bu durumda da atletico'nun lamar'ı harcamadığı gibi bir 4-3-1-2 anlayışı düşünülebilir mi? sol iç seri, sağ iç lemina, ortada nzonzie ve önlerinde feghouli dizilimi ile tıpkı atletico'nun lamar'lı sistemi hayata geçirdiği model düşünülebilir.
https://galatasaray11.com/53153dizilimleri değiştirebileceğimiz fakat önde baskılı anlayışın değişmediği bir takım olabilir galatasaray. 4-4-2 de bunun önemli bir parçası haline gelebilir. güzel bir hikaye olur.