gelen istek uzerine bir iki kelam yazacagim. arasindaki farklara girmeye gerek yok cunku surada (bkz:
4-4-1-1 ile 4-2-3-1 arasındaki fark/@extensor) yeterince basit aciklamis.
eger derinine girip tam anlamiyla bir aciklama getirmeye kalkarsam daha fazla kafa karisikligina sebep olur. cunku dizilislerde detaya girdikce aslinda birbirlerinden farki bulunduklari pozisyondan cok pozisyona gorevlendirilen kisinin getirdigini goreceksiniz ve daha da beteri dizilisler arasindaki farkliliklar iyice bulaniklasip bu 4-3-3 gibi olmadi mi yok bu 4-2-3-1 falan diye iyice karistiracaksiniz.
dizilislerle ilgili bilinmesi gereken en temel seylerden biri adlandirmalar. buraya girmek icin de
extensor in gozden kacirdigi bir detayi duzeltmem gerekiyor. futbolda aslinda 4-1-4-1 diye bir dizilis yoktur. 4-5-1 vardir. bizim 4-1-4-1 diye adlandirdigimiz bir cesit 4-5-1'dir. kisacasi bu sekilde adlandirilmis bir formasyon soz konusu degil. simdi 4-5-1 ve 4-2-3-1 arasindaki farki anlatirken adlandirmayi ogrenecegiz.
4-5-1 dizilisinde orta merkezde 3 merkez oyuncu vardir. bunlardan ortadaki defansif (holding) bir oyuncuysa ve kendini geri atarak oynuyorsa 4-1-4-1 olarak goruyoruz bunu ama adlandirmasi aslinda 4-5-1 diye tekararlayalim. gereksiz bir detay sayilir. neyse. kenarda oyuncular orta saha ozellikli (wide midfielder) acik oyuncusu da olabilir, kanat ozellikli de. 2002 turkiye milli takiminda kanatlardan birinde "explosive winger" ve "flamboyant winger" karisimi olan hasan sas vardi, diger tarafta daha orta saha ozellikli oyuncu. 4-5-1'i dizerken genelde cizgide kalacak oyuncular orta merkezdeki oyunculara gore daha onde yazilir.
surada resmi var:
http://en.wikipedia.org/..._4-5-1_formation.svg ancak one cikartilmi o cizgi oyunculari merkezdkei oyunculardan ayri okunmaz. yani kalkip 4-3-3 demezsinz. ya da 4-1-2-2-1 gibi sacma sapan bir okuma gerceklesmez. cunku kenardaki oyunculari merkezdeki oyuncuya gore okursunuz. yani, eger merkezdeki oyunculardan biri one cikartilsa tek basina bile olacak olsa onun icin bir okuma gerceklestirilir. 4-1-2-1-2 dizilisinde mesela iki oyuncu tek basina okunur. ama kanatlarda bu soz konusu degil.
bu durumda 4-5-1 sisteminde ortadaki oyuncuyu one cikartirsan okuma seklimiz birden su olacaktir 4-2-3-1. kanatlari kendi hizasinda bulunan merkez oyuncuyla okuyacaginiz icin adi birden 4-2-3-1 olur. 4-2-3-1'in de iki cesiti var bu arada biri derinde oynanan yani merkez ikilinin geride kaldigi bir de real madrid'in oynadigi gercek 4-2-3-1 yani orta olmasi gerektigi yerde.
bu da 4-2-3-1 resmi:
http://en.wikipedia.org/...-2-3-1_formation.svg dizilisin ilk okunma teorisini anladik varsayiyorum. bahsetmisken ornegini de verelim herkes ihtiyac halinde kontrol eder. mourinho'nun ilk geldigi zamanda yarattigi chelsea harika bir 4-5-1 takimiydi.
bu arada unutmadan sunu da ekleyelim. her kuralin duzensizleri de vardir. dizilis konusunda 3-6-1 klasik okumayla cozulmez. 4-6-0 da oyle. bunun sebebi saha parselasyonunu daha farkli yapmalari. 6 kisi orta saha merkezi mi olur normal yaklasimla:)
bu kadar dizilis hakkinda konustuktan sonra
mocuishle ye soyledigim bir seyi buraya da yazayim, dizilis ve sayilar uzerinden futbol oynandigini sanan gitsin tuvalet kagidi yerine zimpara kullansin. teoride ikisi de kagit.
illa galatasaray icin dizilis yapalim diyorsak uzerinizde calismaniz icin size bir kac tane ornek vereyim. 4-2-1-3 (bunu baska sistemlerle karistirmayin, ilerisi 3, yani 3 birbirine yakin santrafor. sol bruma(tavsan), orta pandev, sag umut mesela) bunun de en iyi ornegini mourinho inter'de 3 kupa aldiginda yapmisti.
4-3-2-1 (xmass tree). elimizde inside forvet oynayabilecek cok adam varken denenmesi gerekir.
3-3-3-1 varyasyonu gibi olan 3-3-1-2-1
ve benim kisa vadeli en kolay cozum diye gordugum 4-6-0. burak'tan fayda saglayabilecegimiz belki tek dizilis. yoksa hicbir ekstrasi yok burak'in.
dizilis basligi altinda daha detayli bir yazi yazmayi dusnuyordum. simdilik bu kalsin, genis bir zamanda o detayli yaziyi da yazarim belki
saygilar