4-4-1-1 ile 4-2-3-1 arasındaki fark

• 1

  şu şekilde * kısaca açıklanmış fark.
  
  bunun üzerine eklemek gerekirse;
  
  4-4-1-1 'de kanatlarda oynayan oyunculardan ortasaha performansı beklenir. ortasaha performansı dediğimiz zaman kısaca hem hücuma hem savunmaya eşit şekilde iş zamanı ayırmak demektir.
  4-2-3-1'de kanatlarda oynayan oyuncular ise deyim yerindeyse forvet oyuncularıdır.
  günümüz futbolunda kanat oyuncusu dendiği zaman bir karmaşa ortaya çıkmaktadır. aslında 4-4-1-1 de kanat oynayan oyuncunun mevkiinin ismi dış iken 4-2-3-1'de kanatta oynayan oyuncunun mevkiisinin ismi açıktır.
  bu karmaşaya sebep olan şey ise 90'lardan itibaren çok fazla populer olan 4-4-2 dizilimi.
  yani kanatlarda beckham gibi seedorf gibi ortasaha özellikli oyuncuların kullanılmasıyla başlayan furya.
  bu dönemden bir önce kullanılan 4-2-4 ve 4-3-3'te kanatta oynayan oyuncular hep açık yani forvet olarak betimlenmiştir.
  
  aynı sorunsal 4-1-4-1 ila barcelona stili 4-3-3 arasında da geçmektedir.
  
  burada asıl sorun kanat oyuncularının mevkilerinin net tasvir edilmemesinden ortaya çıkıyor. aslında günümüz futbolunda sahanın sag ve sol kanadını kullanan oyuncuların 4 adet mevkisi vardır.
  
  bunlar;
  
  right/left back - sağ/sol bek (%70 defans %30 hücum)
  right/left wing back - sağ/sol kanat bek (ki bu oyuncular defansif ortasaha muamelesi görürler. %60 defans %40 hücum)
  right/left midfielder - sağ/sol ortasaha (dış dediğimiz oyuncular, %50 defans %50 hücum)
  right/left attacking midfielder ya da winger - sağ ve sol açık (%30 defans %70 hücum)
  
  bir de bunun üzerine sağ/sol forvet de var diye iddia edeni de vardır ki bu durumda 5'e ayrılır. fakat ben o görüşe katılmıyorum.
  
  örnekleyelim;
  sağ/sol bek - 4'lü savunma kurgusu oynayan takımlardaki bekler.
  sağ/sol kanat bek - genelde 3-5-2'deki 5'linin sağı solu.
  sağ/sol ortasaha (dış) - 4-4-2 ve 4-4-1 gibi dizilişlerdeki orta 4lünün kanatları
  sağ/sol açık - 4-3-3 ve 4-2-3-1 gibi dizilişlerdeki 3lü blogun sağı ve solu.
  
  kısaca örneklemek gerekirse 4-4-1-1 ile 4-2-3-1 arasındaki fark manchester united'ta peşi sıra oynamış david beckham ile cristiano ronaldo arasındaki farktır.
  
  not: 4-5-1'i de bu bağlamda rahatlıkla açıklayabilirim. 3 adet göbek oyuncusu. yani central midfielder dedikleri merkez ortasaha. mesela yan yana 3 tane selçuk inan iki kanatta da hamit altıntop'lar. al sana 5 li çizgi ortasaha.
  
  edit: şu görseli inceleyebilirsiniz.
  
  http://upload.wikimedia.org/...ositionsMidfield.png
• 2

  http://www.futbolforgringos.com/...-3-1-and-4-4-1-1.png
  
  ayrım şekli pozisyondan değil oyuncudan kaynaklanmaktadır çoğu kez, çünkü ikisinde de mevzu bahis oyuncu* yaklaşık aynı yerde durmaktadır.
  
  kitabi konuşursak, takım seçerken aynı yerde birinde 10 numara düşünülürken diğerinde 9.5 numara seçilir. gerçi her iki oyuncu da "playing in the hole" yani boşlukları dolduran, "secondary/supporting striker" yani ikincil forvet yada "deep-lying striker" yani derin orta sahaya yakın forvet gibi işleri fırsat bulduğunda yapacaktır.
  
  real'in mesut özil'i ve arsenal'in fabregas'ı 10 numara için güzel örneklerken, sahte 9 için aklıma rooney gelmekte, manchester genellikle rooney ile 4-4-1-1 oynar bu pozisyona bazen kagawa gelirdi ortaya çıkan fark ise oyuncu kaynaklı formasyon anlamında bir değişiklik barındırmıyor. ama örneği daha dramatik hale getirmek istersek 4-2-3-1 deki sneijder yerine necati ateş'i oyuna aldığımızı düşünebiliriz.
• 3

  gelen istek uzerine bir iki kelam yazacagim. arasindaki farklara girmeye gerek yok cunku surada (bkz: 4-4-1-1 ile 4-2-3-1 arasındaki fark/@extensor) yeterince basit aciklamis.
  eger derinine girip tam anlamiyla bir aciklama getirmeye kalkarsam daha fazla kafa karisikligina sebep olur. cunku dizilislerde detaya girdikce aslinda birbirlerinden farki bulunduklari pozisyondan cok pozisyona gorevlendirilen kisinin getirdigini goreceksiniz ve daha da beteri dizilisler arasindaki farkliliklar iyice bulaniklasip bu 4-3-3 gibi olmadi mi yok bu 4-2-3-1 falan diye iyice karistiracaksiniz.
  
  dizilislerle ilgili bilinmesi gereken en temel seylerden biri adlandirmalar. buraya girmek icin de extensor in gozden kacirdigi bir detayi duzeltmem gerekiyor. futbolda aslinda 4-1-4-1 diye bir dizilis yoktur. 4-5-1 vardir. bizim 4-1-4-1 diye adlandirdigimiz bir cesit 4-5-1'dir. kisacasi bu sekilde adlandirilmis bir formasyon soz konusu degil. simdi 4-5-1 ve 4-2-3-1 arasindaki farki anlatirken adlandirmayi ogrenecegiz.
  
  4-5-1 dizilisinde orta merkezde 3 merkez oyuncu vardir. bunlardan ortadaki defansif (holding) bir oyuncuysa ve kendini geri atarak oynuyorsa 4-1-4-1 olarak goruyoruz bunu ama adlandirmasi aslinda 4-5-1 diye tekararlayalim. gereksiz bir detay sayilir. neyse. kenarda oyuncular orta saha ozellikli (wide midfielder) acik oyuncusu da olabilir, kanat ozellikli de. 2002 turkiye milli takiminda kanatlardan birinde "explosive winger" ve "flamboyant winger" karisimi olan hasan sas vardi, diger tarafta daha orta saha ozellikli oyuncu. 4-5-1'i dizerken genelde cizgide kalacak oyuncular orta merkezdeki oyunculara gore daha onde yazilir.
  surada resmi var: http://en.wikipedia.org/..._4-5-1_formation.svg
  
  ancak one cikartilmi o cizgi oyunculari merkezdkei oyunculardan ayri okunmaz. yani kalkip 4-3-3 demezsinz. ya da 4-1-2-2-1 gibi sacma sapan bir okuma gerceklesmez. cunku kenardaki oyunculari merkezdeki oyuncuya gore okursunuz. yani, eger merkezdeki oyunculardan biri one cikartilsa tek basina bile olacak olsa onun icin bir okuma gerceklestirilir. 4-1-2-1-2 dizilisinde mesela iki oyuncu tek basina okunur. ama kanatlarda bu soz konusu degil.
  bu durumda 4-5-1 sisteminde ortadaki oyuncuyu one cikartirsan okuma seklimiz birden su olacaktir 4-2-3-1. kanatlari kendi hizasinda bulunan merkez oyuncuyla okuyacaginiz icin adi birden 4-2-3-1 olur. 4-2-3-1'in de iki cesiti var bu arada biri derinde oynanan yani merkez ikilinin geride kaldigi bir de real madrid'in oynadigi gercek 4-2-3-1 yani orta olmasi gerektigi yerde.
  bu da 4-2-3-1 resmi: http://en.wikipedia.org/...-2-3-1_formation.svg
  
  dizilisin ilk okunma teorisini anladik varsayiyorum. bahsetmisken ornegini de verelim herkes ihtiyac halinde kontrol eder. mourinho'nun ilk geldigi zamanda yarattigi chelsea harika bir 4-5-1 takimiydi.
  
  bu arada unutmadan sunu da ekleyelim. her kuralin duzensizleri de vardir. dizilis konusunda 3-6-1 klasik okumayla cozulmez. 4-6-0 da oyle. bunun sebebi saha parselasyonunu daha farkli yapmalari. 6 kisi orta saha merkezi mi olur normal yaklasimla:)
  
  bu kadar dizilis hakkinda konustuktan sonra mocuishle ye soyledigim bir seyi buraya da yazayim, dizilis ve sayilar uzerinden futbol oynandigini sanan gitsin tuvalet kagidi yerine zimpara kullansin. teoride ikisi de kagit.
  
  illa galatasaray icin dizilis yapalim diyorsak uzerinizde calismaniz icin size bir kac tane ornek vereyim. 4-2-1-3 (bunu baska sistemlerle karistirmayin, ilerisi 3, yani 3 birbirine yakin santrafor. sol bruma(tavsan), orta pandev, sag umut mesela) bunun de en iyi ornegini mourinho inter'de 3 kupa aldiginda yapmisti.
  4-3-2-1 (xmass tree). elimizde inside forvet oynayabilecek cok adam varken denenmesi gerekir.
  3-3-3-1 varyasyonu gibi olan 3-3-1-2-1
  ve benim kisa vadeli en kolay cozum diye gordugum 4-6-0. burak'tan fayda saglayabilecegimiz belki tek dizilis. yoksa hicbir ekstrasi yok burak'in.
  
  dizilis basligi altinda daha detayli bir yazi yazmayi dusnuyordum. simdilik bu kalsin, genis bir zamanda o detayli yaziyi da yazarim belki
  
  saygilar