21 temmuz 2013 galatasaray malaga maçı isiginda wesley sneijder'e deginerek ufak bir analiz yapma ihtiyacini hissettim.
oynadigi 45 dakikada muthis bir gol atti, herkesi heyecanlandirdi. ancak bunun disinda istekli olmasina ragmen malaga savunmasinin ortasahayla sneijder baglantisina yaptigi israrli baskinin da etkisiyle pek etkili olamadi. onumuzdeki senenin birinci kritik noktasi bu: gecen senenin sampiyonlugunda sneijder'li sistemin nasil olacagi konusuna bi cozum bulunamamasi buyuk problem olmustu, ve bu problem hala devam ediyor. sneijder'den iyi performans alabilmek icin geriden topla cikma turu islerle ugrastirilmamasi gerektigini gecen yil gorduk, hoca da gormus zaten ki kendisi ileride bir pas istasyonu durumunda artik. ancak bu da ozellikle iki defansif merkez orta sahayla oynayan takimlar icin, ki nerdeyse butun anadolu takimlari boyle oynuyor, sneijder'in ustune cullanma anlamina geliyor. bu tur bir baskida sneijder'den alacagimiz verimin dusmesi de kacinilmaz. malaga macinda takim da buna yardimci oldu: emre, engin, selcuk, hamit ve sneijder'le bes merkez ciktik sahaya. oyun sikistikca sneijder'in top ayaginda tutabildigi sure inmeye basladi- oyle ki tek dokunusta mucize yaratmak durumunda kaldi oyuncu. boyle bir baskiya ragmen yine akilli paslar verdi ve dogru verkaclari denedi ancak basarili olmasi zordu. sunu gormek gerek- sneijder'e sirti rakip kaleye donukken atilan ancak kaptirilan her top tehlikeli bir kontra atak olarak geri donuyor. bunun emarelerini gecen senenin meshur mersin idman yurdu macinda da gormustuk.
terim zeki bir teknik adam, bunun olacagini ongordugu icin zaten bu merkez besli icinde hem engin hem de emre colak gibi ortadan delici oyunculari kullandi. alani enlemesine genisletemeyince dikine genisletmek mumkun olucakti. bu tercih ayni zamanda merkezdeki sayisal ustunlukle oyunun kontrolunun tamamen galatasaray'da olmasini ve savunmanin daha az tehlike yasamasini da sagladi. ama ideal kesinlikle degildi. burak yilmaz'in 70'de oyuna girebildigi bir sistemin ideal oldugunu soylemek zor- umut oyuna 45'te girerken burak hala kulubedeydi.
***
sonuc? galatasaray 2013 ocak'ta yaptigi transferleri firsattan istifade yapti. mantik suydu: eger sneijder ve drogba'yi toplam 7.5 milyona alabiliyorsaniz, o an alirsiniz. ama icinde bulundugumuz transfer sezonunu bu iki oyuncuya uyacak bir duzene gecmek icin kullanmak gerekiyorken biraz da yabanci sinirlamasinin etkisiyle bunu basaramadik. 2011'deki 4-2-2-2'nin muthis taktiksel basarisindan sonra yapilan hamit ve burak transferleri sistemi zorladi, sneijder ve drogba'yla da tamamen sistemsiz kaldik. ek olarak galatasaray'in transfer konusunda bir hareket alani da yok.
diyecegim su: hoca acaba sistemi daha kokten bir sekilde degistirmeyi dusunur mu?
terim 90'larda israrla 4'lu defansi oturttugu gibi tekrar 3'lu defansa doner mi? terim'in serie a'yi cok yakindan takip ettigini biliyoruz. bu baglamda son 2 senedir italya'yi domine eden takimlarin 3'lu defans ve hucum bekleriyle oynadiginin da farkinda oldugundan eminim. napoli bunu maggio ve zuniga gibi riera ve eboue'yi fazlasiyla andiran iki bekle yapiyor. juventus da lichsteiner ve asamoah. sistemin bizim acimizdan esnekliginin cesitli boyutlari var:
1) drogba ve burak birlikte oynayabilecek. bu hem yerli kontenjani hem de takimin en profilli oyuncularindan tam verim almamizi saglayacak. cift forvetten vazgecmemek gerekiyor, burak'tan da. hele ki burak'i kanatta dusunen sistemlerden butunuyle uzak durmak gerek. boylece sneijder onunde verkac yapacak bir drogba'ya ek olarak araya oynayabilecegi bir burak'la birlikte olacak, malaga macinda gordugumuzun aksine.
2) eboue ve hamit gibi oyuncularin daha verimli oynayacagi bir duzen olusacak. hamit hem sag kanatta, hem orta uclunun saginda daha ozgurce oynayabilecek, takima tempo katacak. daha onemlisi hem hamit'in hem eboue'nin uyumlu oynayabildigi cizgide eboue ve sag ic hamit formulunun devami saglanacak.
3) sneijder (1'de belirttigim gibi) onunde yalnizca 1 degil minimum 2 oyuncuyla oynayacak, buna ek olarak surekli bindiren bir eboue sneijder'in ileriye pas opsiyonlarini artiracak. unutmamak gerek, fatih terim'in fetislerinden biri de uzun mesafeli ters toplardir. bu toplari eboue'ye surekli attirdigini goruyoruz. eboue bu cikislari yaparken "aman arkamda ne oluyor" diye dusunmeden cikarsa cok daha siklikla bu cikisi izleyebiliriz. riera pek bu tur cikis yapmiyor, daha kontrollu bindiren bir bek. ancak bu da sol icte selcuk gibi cizgi aksiyonlarini pek bilmeyen bir oyuncunun oynamasi (ki bence bu sistemin ve 4-3-1-2'nin en buyuk dezavantajidir bizim adimiza) sebebiyle makul karsilanabilir. diger yandan skora ihtiyac duyuldugunda amrabat'tan ve kazim'dan bir cizgi oyuncusu olarak istifade edilecek.
4) semih-dany-chedjou gibi guclu ozelligi hamle yapmak olan stoperlerin 2'li degil 3'lu oynamasi saglanarak 4'lu cizgi savunmada surekli pozisyon kaybeden bu oyuncularin guclu yanlari one cikarilacak. gerektiginde gokhan zan merkezde oynayacak. skora ihtiyac duyuldugunda melo bu merkez pozisyona kayacak ve ortaya bir hucum ozellikli dahil edilebilecek bir esneklik saglanacak. bu sistemin oturmasi durumunda turk stoperlerden faydalanabilme sansimiz da artacak, zira ulkenin altaypisinda yetisen stoperlerin cogunun oyun stili pozisyon almak uzerine degil.
5) melo-selcuk ikilisinin 11/12'deki katkilarina yakinsamalarini saglayacak hucum cikislarini yapmalari kolaylasacak, zira arkada uclu delifisek bir savunma olacak ve melo standard oyundaki capa gorevinden kurtulup 11/12deki bol sut atan, forvetle verkac yapan ve kanat ortalarina geriden gelerek kafa vurusu yapan bir kimlige kavusacak.
6) farkli bir not olarak: galatasaray ilk 11'inin kalitesindeki yerli sayisi 4. selcuk, burak, hamit ve semih. degisilmez olarak gorulen yabancilar ise muslera, eboue, drogba, sneijder, melo ve haliyle sol bek. yani yabanci kontenjani dolu. yani bir turk oyuncuya ihtiyac var. gecen senenin sonlarina dogru sakatliklar vs sonucuyla gokhan zan bu 5. oyuncu oldu. ancak bu sene bu oyuncu henuz bulunabilmis degil. cozum arda turan, emre can, nuri sahin gibi transferi hayli zor, maliyetli veya riskli oyuncularda aranacaginda omer toprak, serdar tasci gibi cok daha kolayca transfer edilebilecek oyuncularda aranabilir.
***
neyse, boyle bir fikirdi. benim icin fatih terim cok cok onemli bir taktisyendir, ulkenin cahil futbol ulemalarinin kafasi basmaz pek buna "kaos futbolu" filan derler, ve bunu er ya da gec deneyecektir. real madrid gibi bir takima karsi zaten uyguladigini dusunursek cok imkansiz olmadigini da gorebiliriz.
