131
futbolda takım dizilişleri üzerinde çok tartışmalar yapılıyor. futbolun ilk yıllarında (1950-1980 arası diyebiliriz) liberolu sistem modaydı. (ön libero değil sarkık libero) daha sonra 4-4-2 keşfedildi, liberolu sistemden farkı çift stoper kullanmasıydı. ayrıca liberoyu defansın hemen önüne çıkarıp ön libero olarak kullanılmaya başlandı. devamında 3-5-2 sistemi moda oldu. özellikle italyan sisteminde kullanıldı ama sonradan farkedildi ki üç stoperle maça çıkmak orta sahada sayısal üstünlüğü rakibe teslim etmek demekti. arayışlar devam ederken 4-4-2, 4-3-3, 4-1-4-1 gibi birçok sistemler denendi ve sonunda şu anda en yaygın şekilde kullanılan 4-2-3-1 sistemi keşfedildi.
bu sistemin keşfinde en önemli argüman şuydu. orta sahada üstünlüğü ele geçiren takım, sonunda maçı kazanıyor. yapılan araştırmaların kesin sonucunun bu olduğu açıklandı. çünkü maçın %80’i orta sahada oynanıyordu. ceza alanlarında ki %20 için orta saha feda edilemezdi.
4-2-3-1 sisteminin diğerlerinden farkı işte buydu. sahanın tüm noktalarını geometrik olarak en iyi şekilde kullanmayı mümkün kılıyor, topa sahip olunduğunda, iki bek futbolcusunu hücuma çıkararak 8 futbolcuyla rakip saha abluka altına alınabiliyordu. top rakibe geçtiğinde de santrafordan başlamak kaydıyla toplu savunma yapıp bütün boş alanlar kapatılabiliyor böylece orta sahada üstünlük kurulabiliyordu.
üçlü stoper oynadığınız zaman hücumda bir eksik kalırsınız (çünkü stoper özellikli futbolcu hücumda etkisiz oluyor) orta sahanızda rakip sayısal üstünlük sağlar. çünkü siz geride üç stoper bırakırken rakip iki stoper bırakıyor. bu da doksan dakika boyunca devam edince sizin orta sahanız yıpranır ve maçı kaybedersiniz.
4-4-2 oynadığınızda bu sefer ileri uçta iki futbolcu bulundurduğunuzdan yine orta sahada bir eksik kalıyorsunuz. çünkü santrafor özellikli futbolcunun orta sahada etkili olması mümkün değil. doksan dakika devam eden oyunda yine orta sahandaki futbolcularınız yıpranır ve rakibiniz üstünlük sağlar.
kısacası, hemen dünyadaki tüm takımlar 4-2-3-1’e geçmiş ve diğer sistemleri sadece özellikli futbolcular bulunca kullanmaya başlamıştır. örneğin elinde messi, neymar ve luis suarez bulunan barcelona 4-3-3’ü kullanmaya devam etti. çünkü doksan dakikanın 70 dakikası rakip sahada geçer.
4-4-2 ne zaman kullanılabilir? bu soru önemli bir soru ve cevaplanması gerekir. çünkü 4-2-3-1’e alternatif olarak en fazla kullanılması istenen ve dillendirilen sistem bu. kanaatimce üç durumda bu sistemi kullanabilirsiniz. birincisi zayıf rakiplere karşı. çünkü rakip çanakkale geçilmez yapıp kontraatağa kalkıyordur ve bu kilidi açmak için 4-4-2 çıkıp iki golcü santrafor kullanabilirsiniz. golü bulduktan sonra da (ikinci yarıda) yeniden 4-2-3-1’e dönebilirsiniz. ikincisi, rakip oyunu kilitlemişse oyunun son yarım saatinde 4-4-2’ye dönebilirsiniz. üçüncüsü ise, çok hareketli iki santraforunuz varsa bunları denk takımlara karşı çift santrafor olarak kullanabilirsiniz.
şunu da belirtmekte fayda var. 4-2-3-1’de, iki kanat oyuncunuz kanat-forvet özellikli olmak zorunda. ne demektir bu, yani kanatlarınızda oynayan futbolcular hem çok hızlı olmalı hem de golcü özelliğine sahip olmalı. tam bir santrafor olamazlar ama gol yapabilme konusunda becerilerinin olması lazım. onun için en iyi kanat, 10 gol 15 asist yapan kanattır bence.:) dikkat 15 gol 10 asist yapan demiyorum. çünkü kanat oyuncusunun ilk görevi asist, ikincil görevi goldür. bu tersine dönerse santraforunu kullanamazsın atıl kalır. tabi messi, neymar, ronaldo gibi istisnalar için geçerli değil bu durum. onlar hem kanat, hem santrafor.
bu sistemin keşfinde en önemli argüman şuydu. orta sahada üstünlüğü ele geçiren takım, sonunda maçı kazanıyor. yapılan araştırmaların kesin sonucunun bu olduğu açıklandı. çünkü maçın %80’i orta sahada oynanıyordu. ceza alanlarında ki %20 için orta saha feda edilemezdi.
4-2-3-1 sisteminin diğerlerinden farkı işte buydu. sahanın tüm noktalarını geometrik olarak en iyi şekilde kullanmayı mümkün kılıyor, topa sahip olunduğunda, iki bek futbolcusunu hücuma çıkararak 8 futbolcuyla rakip saha abluka altına alınabiliyordu. top rakibe geçtiğinde de santrafordan başlamak kaydıyla toplu savunma yapıp bütün boş alanlar kapatılabiliyor böylece orta sahada üstünlük kurulabiliyordu.
üçlü stoper oynadığınız zaman hücumda bir eksik kalırsınız (çünkü stoper özellikli futbolcu hücumda etkisiz oluyor) orta sahanızda rakip sayısal üstünlük sağlar. çünkü siz geride üç stoper bırakırken rakip iki stoper bırakıyor. bu da doksan dakika boyunca devam edince sizin orta sahanız yıpranır ve maçı kaybedersiniz.
4-4-2 oynadığınızda bu sefer ileri uçta iki futbolcu bulundurduğunuzdan yine orta sahada bir eksik kalıyorsunuz. çünkü santrafor özellikli futbolcunun orta sahada etkili olması mümkün değil. doksan dakika devam eden oyunda yine orta sahandaki futbolcularınız yıpranır ve rakibiniz üstünlük sağlar.
kısacası, hemen dünyadaki tüm takımlar 4-2-3-1’e geçmiş ve diğer sistemleri sadece özellikli futbolcular bulunca kullanmaya başlamıştır. örneğin elinde messi, neymar ve luis suarez bulunan barcelona 4-3-3’ü kullanmaya devam etti. çünkü doksan dakikanın 70 dakikası rakip sahada geçer.
4-4-2 ne zaman kullanılabilir? bu soru önemli bir soru ve cevaplanması gerekir. çünkü 4-2-3-1’e alternatif olarak en fazla kullanılması istenen ve dillendirilen sistem bu. kanaatimce üç durumda bu sistemi kullanabilirsiniz. birincisi zayıf rakiplere karşı. çünkü rakip çanakkale geçilmez yapıp kontraatağa kalkıyordur ve bu kilidi açmak için 4-4-2 çıkıp iki golcü santrafor kullanabilirsiniz. golü bulduktan sonra da (ikinci yarıda) yeniden 4-2-3-1’e dönebilirsiniz. ikincisi, rakip oyunu kilitlemişse oyunun son yarım saatinde 4-4-2’ye dönebilirsiniz. üçüncüsü ise, çok hareketli iki santraforunuz varsa bunları denk takımlara karşı çift santrafor olarak kullanabilirsiniz.
şunu da belirtmekte fayda var. 4-2-3-1’de, iki kanat oyuncunuz kanat-forvet özellikli olmak zorunda. ne demektir bu, yani kanatlarınızda oynayan futbolcular hem çok hızlı olmalı hem de golcü özelliğine sahip olmalı. tam bir santrafor olamazlar ama gol yapabilme konusunda becerilerinin olması lazım. onun için en iyi kanat, 10 gol 15 asist yapan kanattır bence.:) dikkat 15 gol 10 asist yapan demiyorum. çünkü kanat oyuncusunun ilk görevi asist, ikincil görevi goldür. bu tersine dönerse santraforunu kullanamazsın atıl kalır. tabi messi, neymar, ronaldo gibi istisnalar için geçerli değil bu durum. onlar hem kanat, hem santrafor.
