• 199
    kurtulus - bölum 1

    sevgili sözluk,

    buraya yazacaklarim son 50 yilda doktorlar dahil herkes tarafindan dogru bilgi olarak verilen ama son dönemde yanlisliklari kanitlamis korkunc seyler olacak. burada yazilanlar icinizdeki obezleri, yuksek kolesterol sorunu olanlari (aslinda sorun degil), seker hastalarini, kilo fazlasi olanlari ve hatta normal bir sagliga sahip olanlari son derece yakindan ilgilendiriyor. elimden geldigi kadar yazim ve noktalama isaretlerine dikkat edecegim ancak burada dikkatinizi vermeniz gereken konu yazilanlarin akiciligi degil, bilginin kalitesi. biraz uzun olabilir, okuyup bilinclenmek sizin vereceginiz bir karar.

    15 agustos 2016 tarihinde turkiye tatilimde rutin olarak check-up'a girdim. yurtdisinda yasadigim ulkede ozel hastane olayi yok. kafaniza göre para verip check-up yaptiramiyorsunuz. her turkiye ziyaretimde check up'a girmek aliskanlik oldu. check up öncesindeki aksam raki sofrasindan kalktim. o gun lahmacunlar, kebaplar, dönerler, pideler yani akliniza ne geliyorsa turkiye'ye dair özlenen hepsini yiyerek gunu kapattim.

    15 agustos 2016 tariginde yapilan kan testlerinde aclik sekerim 188 cikti. bilmeyenler icin soyleyeyim aclik sekeri siniri turkiye'de 120 olarak kabul edilir ancak avrupa'da normal deger 100 ve altidir. aclik sekerinin 188 olmasi demek seker hastaligi demek. yani seker hastasi oldugumu ögrendim. yine ayni testlerde kandaki yag orani olan trigliserid degerim 447'ydi. normal deger olarak 40-160 arasi referans aliniyor. bu da demek oluyor ki cok yagli bir kana sahiptim. buna ragmen kolesterol oranim 186 cikti ve normal maksimum degeri olan 200'un altindaydi. tabii burada sevinecek bir durum yok cunku bu rakamin cogu kotu kolesteroldu. seker hastaligi ile ilgili hicbir semptom göstermemis olmam dolayisiyla bir yanlislik oldugunu, kanlarin karistigini, ya da yanlis olculdugunu iddia edip öglenden sonra tokluk sekerimin ve 3 aylik geriye dönuk seker degerini gösteren a1c ölcumunu istedim. hastanenin yemekhanesine cikip, menemen söyledim ve yaninda 1 somun ekmek ile menemeni gömdum.

    öglenden sonra tokluk sekerim ki aslinda tam tokluk da denemez, aradan 4 saat gecmesine ragmen kan sekerim 302 cikti. kisacasi olmasi gereken 140 ve alti degerin iki katiydi. bundan yaklasik 8-9 sene önce vucut yag orani %10'un altinda ve duzenli vucut gelistirme sporuyla ugrasan ve 8 dilim baklavayi karninda tasiyan biri olarak bu durum beni yikti. yurtdisina geldikten sonra yasin da ilerlemesiyle (37) kilo aldim. sporu biraktim. haftada 7-8 bira veya haftada bir gece raki sofram vardi. testlerin yapildigi gun kilom 89.7'yi. spor yaptigi dönemde 72 kilo ve dilim dilim olan biri icin kabul edilemeyecek rakamlar bunlar. ama bu saatten sonra kime begendirecegiz kendimizi yeaa dusuncesi nedeniyle bu rakamlara ulasmam gayet dogal. 18 kilo fazlaligi vucudumda tasiyordum. belinize 10 kiloluk bir dumbel baglayin ve 20 dakika boyunca gunluk islerinizi yapmaya calisin. 10 kiloyu birak 5 kilo bile sizi asiri rahatsiz edecektir.

    ayni testlerde karacigerimde ve pankreasimda yaglanma goruldu. karacigerim normalin cok ustunde buyumus ve asiri yaglanmisti. göbek bölgesinden kilo alanlar, turk kasi yapanlar mutlaka karacigerlerini kontrol ettirsinler. 1 sene öncesinde normal olan seker ve diger degerler 1 senede bu duruma gelmisti. doktor size seker hastaligi teshisi koydugunda size bu hastaligin sirtinizda ölene kadar tasimaniz gereken bir hastalik oldugunu ve sekerden kurtulusun olmadigini soyleyecek. tabii arastirmayan, havadan para kazanan salak bir doktorsa ki turkiye'de bu konuda doktorlarin %95'i ayni seyi söyleyeceklerdir. ayni doktor stereo tipi size pahali ve agir ilaclar yazmayi da unutmayacaktir. elinize de hicbir bilimsel calismaya dayanmayan sikimsonik bir diet kagidi tutusturacak ve gecmis olsun diyip kapiyi gösterecektir.

    sansliyim ki, yurtdisinda bu isin en saglam arastirmalarinin yapildigi ve en saglam diabetle mucadele derneginin oldugu bir ulkede isvec'teyim. buranin saglik sistemi turkiye'deki birine bok gibi gelebilir. cogu seyde de öyleler. ancak diyabet konusunda sanirim kimse isveclilerin eline su dökemez. doktoru aradim, aninda randevumu aldim ve seker hastaligi teshisi konuldugunu ve su su ilaclari aldigimi ne yapmam gerektigini sordum. ilaclari cöpe atmami ve x gunu tahlillere gelmemi söyledi. teshis konulduktan sonraki gun isvec'e döndugumu belirteyim. test gunu geldiginde yine ac gittim ve bu sefer turkiye'deki doktorun elime tutusturdugu afedersiniz yarrak gibi dieti uygulayarak kendimden emin bir sekilde ciktim doktorun karsina ve dedim ki, benim eski tahlillerimi acin, hicbir yan etkisini hissetmiyorum sekerin, hissetmedim, agzim kurumadi, basim agrimadi, agzim aseton kokmuyor. turkiye'de tatilde oldugum icin yemek konusunda bokunu cikarmis olabilirim lutfen kontrol edin. doktor aralik 2015 tarihli kan tahlillerime bakti ve her sey normal gorunuyordu. bu isin ya testlerde bir yanlisliktan kaynaklandigini ya da seker hastaligina yakalali tas catlasa 3-4 ay oldugunu soyledi. test yaptik. yapilan testte aclik sekerim 151'di. yani seker hastaligi seviyesinde.

    anladim ki artik seker hastasiyim ve bu amina koydugumun illeti ile ölene kadar mucadele edecegim. bi kizim var adi melo'dan gelme melodi. sözluk ugurlu geliyor diye mujdeyi burada vermistim ama hanim ikinci cocuga dusuk yapti, nasip... ama ikinciyi de istiyoruz. simdi bu gelecek planlarinin arasinda, bir de insani icten ice kemiren, yavas yavas curuten seker hastaligi ile mucadele etmek, ömrunuzun kisalacagini dusunmek, cocuklarin buyuyecegini görememek gibi piskopat duygulara kapilip kahroluyorsunuz.

    tamam hasta olduk, kilo fazlamiz var yaklasik 18 kilo yag tasiyorum, butun organlarimi sarmis gebes bir yag var bunyede. ama ne yapacagiz? doktor devlet desteki diyabet kurslarina yazdi beni. her seyinizi devlet karsiliyor, ulasim vs. ilac kullanmana karsiyiz cunku tip-2 diyabette ve rakamlarin bize verdigi degerlere göre pankreasin hala insulun uretiyor. ancak organ yaglanmasi ve vucudun insuline karsi direnc olusturmasi sekerinin dusmesini engelliyor dedi. insulin mi? hayatimda ilk kez duyuyorum bu orospu cocugu hormonun butun bunlara neden oldugunu. devlet beni super egitimlere gonderdi, onlarca video verdi ve diyabet sitesine ucretsiz uye yapti. konferanslara katildim. birazdan sizlerle paylasacagim ve agzinizi acik birakacak bilgiler verecegim.

    `insulin nedir?`

    bu amina koydugumun hormono ki kendisi bir hormon olur, pankreas tarafindan salgilaniyormus ve vucuttadaki fazla glukozu yani sekeri indiriyormus. tabii indirirken de sekeri yakmak yerine vucuttaki yag hucrelerinde depoluyormus. uretim fazlasi seker yaga donusuyor yani. bu hormonu surekli salgiladiginizda kanda degeri yukseliyor ve yukseldikce kilo almaniza ve zamanla sekere karsi direnc olusturmaniza sebep oluyor. pideleri ekmekleri gömerken iyi tabi ama vucudu ne kadar yordugunuza ve nasil kilo aldiginiza ufaktan bir anlam vermeye baslamissinizdir umarim. insulun neden yukseliyor cunku yedigimiz sekerler ve karbonhidratlar ihtiyacimiz olandan fazla tuketildigi icin pankreas surekli hormon salgilamak zorunda kaliyor.

    seker ve karbonhidratlar

    insanoglunun kökleri 1 milyon yil öncesinden basliyor. bu bir milyon yillik surecin 990bin yilini avlanarak, et, balik ve kanatli yiyerek gecirdiler. aralara ot, sut ve evrim gecirip genetigi bozulmamis sekersiz meyveler yediler. onlarin yedigi muzu simdi yiyemezsin mesela veya elmayi. simdi dusun, tabiatin ve genetigin et yemeye, hayvansal yagi sindirmeye evrilmis ve bu tam 990bin yilda olmus. peki kalan 10.000 yilda ne oldu? zeka seviyesinin yukselmesi ile unu kesfettik. sekeri bulduk. artik butun gun 15-20 km yol kat edip götu boklu bi ceylan avlamak yerine, gotu yayip ekmegi, pastayi, makarnayi, pilavi, bulguru gömduk. 990bin yillik emanete ihanet ettik. bu ihanetin sonucunda da evrimde 10 bin yil, cölde bir kum tanesi kadar zaman oldugu icin, sekere ve karbonhidrata malesef henuz adapte olamadik. belki ilerde degisir atiyorum 100 bin yil sonra pankreas evrim gecirir seker meker birakmaz amina koyar gecer ama insanoglunun ömru 100 yil en iyi ihtimalle. ki zaten hali hazirda adapte olmamis bir sekilde dogdun sekere ve karbonhidrata yani senin sekere karsi koyacak bir bunyen yok. ya seker hastasi oluyorsun ya da obez. konferanslardan birinde mikro-biolojist ve phd doktor dedi ki, insanoglunun buldugu en buyuk zehirdir seker ve karbonhidrat. aslinda bildigin zehir yiyoruz yillardir.

    obezite

    sadece amerikada 70'lerde %8-9'larda olan obezite islenmis yemek, unlu gidalar, seker, kola ve fast food nedeniyle %40'lara dayandi. sokakta karsilastiginiz her 4-5 kisiden biri obez. dusunsene manzaranin korkunclugunu. 500 milyon seker hastasi var an itibariyle dunyada. her 10-15 kisiden biri yakalaniyor bu hastaliga. öyle cok yiyolar, hareketsizler aaabii deyip kestirip atmayin. hareketli olmak ile kilo alma arasindaki iliskiyi kirdi isvecli doktorlar. istediginiz kadar spor yapin, gunde 20 kalori bakin ceyrek bardak sutten bahsediyorum 20 kalori fazla aldiginiz zaman 10-15 yilda vucudunuza 10 kilo fazlalik koyuyorsunuz. yag olarak. spor sadece kilo almanizi yavaslatiyor. hareketsiz bir bunyeniz varsa gunluk 50-100 gramdan fazla alacaginiz karbonhidrat ki bu da yaklasik ceyrek ekmege denk geliyor, kilo almaniza engel olamazsiniz. gunde 10 km yuksek tempo kosan biriyseniz de bu fark yarim ekmege cikiyor. e ne oldu spor yapiyorduk ya biz? detaylara gelecegiz ancak yediginiz her ekstra karbonhidrat insulini tetikleyecek ve insulin de malesef kilo almaniza neden olacak. su icsem yariyor demelerinin sebebi bu. soyle bir ertaflica dusunun, pilav, makarna, bulgur, unlu gidalar, ekmek, un ve tahilla yapilan her gida, tatlilar, sekerli seyler, kola, bira, toprak altinda yetisen sebzeler, patates. bunlari ne kadar tuketiyorsunuz?

    orta boy pizzada karbonhidrat 50-60 gram arasi.
    100 gram pilavda 40 gram,
    bir bardak kolada 22 gram

    karbonhidrat var. tek ögunde 122 gram karbonhidrati aldiginiz bile. gunluk yemeniz gereken maksimum 20-50 gram karbonhidrati 10 dakikada gömdunuz ki bunun icine sekeri dahil etmedim. glukoza dönustuklerinde tek ogunnde 200 gram karbonhidrat almis oldunuz. spor yaptiniz 10 km kostunuz diyelim. 100 gramini yaktiniz mumkun degil de moralinizi bozmayayim. o gun hicbir sey yemediniz. 50 gram da öyle gitti. kaldi mi 50? 1 gram karbonhidrat asagi yukari 4 kalori. 200 kalori o gun sadece tek ogun yemenize ragmen vucuda yag olarak monte ettiniz. 35 gun gunde tek ogun yiyip 10 kilometre kosmaniza ragmen 1 kilo alacaksiniz. ;)

    spor yapiyorum ama bu amina koydugumun göbegi niye erimiyor aga? diye sordugunuzda hesap ortada. gunde 3 ogun yiyen, hic hareket etmeyen ve aralarda kola cips dondurma gömen birinin obez birine dönusmesi, 1 senede 20 kilo aldim amina koyim demesi cok normal. obezlesiyorsaniz, cabuk kilo aliyorsaniz uzulmeyin. iyi tarafindan bakarsak, vucudunuz insulini bolca uretip, direnc olusturmamis demektir. ancak bildigin hayvan gibi yiyip hic kilo almayan birine hayret ediyorsaniz, onun icin durum sizinkinden ileride daha ciddi olacak. siz de kilo aldikca organlarin yag baglamasina, tipki lavabonun kirecle tikanmasi gibi yavas yavas organlarin fonksiyonlarinin dusmesine ki bu yas ilerledikce daha da hissedilecektir neden olacaksiniz.

    1 ayda tip-2 seker hastaligini sifir ilac kullanarak yenmis, seker hastaligindan tamamen kurtulmus, hic spor yapmadan 90'dan 83'e dusmus, karacigerdeki yaglanmayi %30 azaltmis ve insulin direncini normale döndurmus biri olarak, yazimin ilk bölumune burada son veriyorum. 20 yildir seker hastasi olan ve duzenli ilac kullanan ömru uzun olsun babami son 20 gundur ilac kullanmaktan kurtarmis ve kan sekeri degerlerini ilac kullandigi dönemlerden bile daha iyi seviyeye cekmis biri olarak, herkesi bilgilendirmek boynumun borcu olsun.

    yazinin devaminda,

    nasil kilo veririz? tip-2 seker hastaligindan tamamen nasil kurtuluruz? kolesterol nedir gercekten tehlikeli midir? kilo almamiza neden olan insulin hormonu seviyesi nasil dusurulur? seker ilaclari ne ise yarar? sekeri tedavi eder mi? gibi detaylara girecegim.

    hayatta tek hastaliginiz "galatasaray" olsun. saglikla kalin.

    (bkz: zayıflama/#2135312)
App Store'dan indirin Google Play'den alın