*

  • 2
    her zaman ve heryerde kendini gösteren fenerbahçeli kompleksi nedeniyle "ilk kurulan klüp biziz" diyebilmek adına fenerbahçe ile ilşkilendirilmeye çalışılan klüp, takım.

    tamam sizsiniz ilk klüp, kurtuluş savaşını da siz kazandınız, amerikayı da siz keşfettiniz, elektriği bile siz buldunuz, bi susun a.k bi susun ya. ne kadar kompleksli camiasınız arkadaş.
  • 4
    ilk ve tek maçını 1901'de oynayan ve uğradıkları takibat nedeniyle kapatılmak zorunda kalan black stocking fc (siyah çoraplılar) oyuncuları arasında daha sonra fenerbahçe'nin kuruluşunda yer almış ya da fb'de futbol oynamış tek bir oyuncunun bile bulunmadığını, bu iddianın bir şehir efsanesi olduğunu biliyor muydunuz?

    ayrıca aralarında daha sonra fb'de futbol oynamış tek bir futbolcu bulunmayan black stocking fc kurucuları içinde rıza tevfik gibi, daniş gibi, faik üstünidman'ın yeğeni tahsin nahit gibi mekteb-i sultani öğrencisi ya da mezunu galatasaraylılar'ın bulunduğunu biliyor muydunuz?
    kaynak: http://gayin-sin.net/...anlar-bilinmeyenler/
  • 8
    sözlükte açılmış iki başlığında yanlış olması nedeni ile açmak zorunda kaldığım başlık.

    (bkz: black stocking fc)
    (bkz: black stockings)

    gelelim işin tarih kısmına:

    fenerbahçe uydurma tarihinde fenerbahçe miladının başlangıcı olarak sözü edilip sahiplenmeye çalışılan kulüptür.

    bu sahiplenme külliyen yalan yanlıştır.
    -------------------------
    önce tarih konuşsun;

    vefatından kısa bir süre önce, 1961 yılında yapılmış son gazete röportajından bazı bölümler aktaralım:

    "türkiye'nin ilk futbolcusu bahriyeli fuat hüsnü kayacan ile karşı karşıyayız. bugün tam 85 yaşında olan ve bir deri bir kemik kalan ve beli bükülmüş olmasına rağmen fuat hüsnü bey hala tenis müsabakalarının hiç birini kaçırmadığı gibi futbol maçlarının da en mühimlerine hava güzel olmak şartıyla arada sırada gelebiliyor.

    artık tribünlere yardımsız çıkamayan fuat hüsnü bey 35 sene evvel benim de futbol hocamdı. fenerbahçe nin senelerce reisliğini yapan ve birkaç sene evvel kadıköy de bir trafik kazasında vefat eden doktor (bkz: hamit hüsnü kayacan) -yazarın notu: bu da galatasarayın kurucularından olup fenerbahçe başkanı seçildikten sonra galatasarayın kurucu listesinden silinmiştir-bey in kardeşi bulunan fuat hüsnü bey e geçmişten biraz bir şeyler anlatmasını rica ettiğim zaman sözlerini şöyle sıraladı:

    -fenerbahçe de futbol oynamadım. 20 sene idari işlerinde çalıştım. tenis ve hokey i fenerbahçe ye ben getirdim. ramiz bakanoğlu, ben ve üçüncüsünü hatırlayamıyorum ceza heyetinde idik. osman kavrakoğlu, muvaffak menemencioğlu için kulübün paralarını yemiştir diye bir kongrede iddiada bulunmuş ve ortalığı karıştırmıştı. tahkikat neticesinde bu iddianın aslı çıkmadı. kavrakoğlu nu kulüpten kovduk. bir müddet sonra bir kolayını bularak tekrar fenerbahçe ye giren kavrakoğlu nun ilk işi bana tecavüz etmek oldu. bende eski kulübüm galatasaray a döndüm. zaten evvelce galatasaray da üç sene futbol oynamıştım. şimdi galatasaray da divan azası bulunuyorum.
    meşrutiyet ilan edildiği zaman türklere top oynamak yasak olduğundan boby adıyla futbola devam ettim. sonradan moda kulübünden ingiliz horest ile beraber galatasaray a geçmiştik. bu arkadaşım iki sene evvel ingiltere de vefat etmiştir.

    (bkz: şevket soley) ilk türk futbolcusu fuat hüsnü yeni sabah gazetesi, 26.01.1961
    -----------------------------------

    işin aslı;

    müslüman türklerin herhangi bir cemiyet kurmasının yasak olduğu 1899 yılında futbol başta ingilizler olmak üzere rum gençleri ile oynanan bir oyunken bu yasağı delmek için yabancı isimle kurulmuş ve kurucuları ve divan heyeti türk olan ilk futbol takımıdır.

    dr. rasim paşa'nın yüreklendirmesi ile kulubün kurucusu saint joseph öğretmeni (bkz: reşat danyal)dir. (gbzk: mehmet ali bey)'i umimi kaptanlığa,fuat hüsnü kayacan'ı takım kaptanlığına getirerek bir takım kurmuştur.

    futbolcularına gelince;
    fuad hüsnü ve reşat danyal beylerin yanı sıra tamburacı osman pehlivan (güreşçi, bestekâr ve tambura sanatkârı), rıza tevfik (bölükbaşı, ünlü filozof), kemanî nuri, hafız mehmet, hafız mustafa, fahri, emcet, mazhar ve şevki beyler bulunuyordu.

    alanın karşısındaki mahmudiye sıbyan mektebi'nin altındaki hurşid ağa'nın kahvehanesinde soyunan ilk türk futbolcuları ilk maçlarında tecrübesizlikleri nedeniyle 5-1 yenik durumdayken, kadıköy ve çevresinin ünlü hafiye ve jurnalcibaşısı ali şamil ve adamlarının baskınına uğramışlardı. kaçabilenler kaçmışlar, kaçamayanlar yakayı elevermişlerdi. fuad hüsnü bey, maçı izlemeye gelen babası amiral hüseyin hüsnü paşa'nın faytonuna atlayarak kaçmayı başarmış, reşat danyal bey ise yakalanmış ve günlerce karakollarda süründükten sonra "taht şehrinde bulunması tehlikeli görüldüğünden" hariciye nezareti'ndeki görevi tahran sefarethanesi'ne nakledilmişti. meydandan kaçmayı başarmasına rağmen hüviyeti tesbit edilen fuad hüsnü bey de jurnalde yer alan "..rumlarla aynı kıyafeti içinde karşılıklı kaleler kurup top endahtı (top atışı) yaptıkları.." suçundan yargılanmak üzere kasımpaşa'daki bahriye divan-ı harbi'ne sevkedilmişti.

    bu takımın ömrü bir yıl bile sürmemiş olup abdülhamit hafiyelerince jurnallenip kapatılmış ve kurucusu reşat danyal yurtdışına sürülmüştür.

    futbolcularının bir kısmı korkudan bu işleri bıraksada içlerinden bir tek fuad hüsnü kayacan futbol hayatını boby adı ile çeşitli kulüplerde sürdürmüştür.

    bunlar sırası ile şöyledir;
    1- 1900-1905 arası ceymis la fontaine nin kurduğu kadıköy kulübünde
    2- 1905-1908 yıllarında moda kulübünde
    2- 1908-1912 arası galatasaray da.
    (1912 den sonra ingiltereye gitmiştir)

    ve sonuçta galatasaray'ın 29. nolu üyesi olarak kulübün yaratılış sürecine katılmıştır. sonradan galatasaray'ın kurucusu olan abisi hamit hüsnü kayacan fenerbahçe'ye geçip başkan olunca çalışan olarak fenerbahçe de yer almaktan öte dahli olmamıştır.

    kısacası bu kulübün fenerbahçe ile uzaktan yakından ilgisi yoktur. tek başına incelenmesi gereken bir kulüptür.
    önemli yanı ilk olmasıdır.
  • 9
    sultan 2. abdülhamid’in padişahlığının sürdüğü dönemde, mevcut monarşi rejiminin korunması amacıyla türk gençlerinin dernek kurmaları yasaktı.
    bu durum ise, yabancı ve azınlıkların top koşturdukları türk topraklarında futbol oynamanın imkan ve zevkinden mahrum olan ve onların aralarına karışarak oynamak istedikleri bu cazip oyunu ancak gıpta ile seyretmekle yetinen kadıköylü müslüman türk gençleri arasında, sadece üzüntü değil aynı zamanda tabii ki öfke ve hırs da uyandırıyordu.
    her türlü tehlikeyi göze alan bu gençlerden, deniz öğrencisi fuat hüsnü (kayacan), eski hariciyecilerden reşat danyal ve mehmet ali ile,
    kuşdili’nde papazın çayırı adı verilen topraklarda meşin yuvarlağa vuruşlar yapan arkadaşları bu özlemin sona ermesini amaçlıyorlardı.
    ve 1899 yılında da, devrin hafiye ve jurnalcilerinin dikkatlerinden kaçmak ve hışımlarından korunmak amacıyla bir ingiliz adı altında:
    black stocking fc (siyah çoraplılar futbol kulübü) ’nü kurdular.
    siyah çorap ve kırmızı üst formaları ile türk gençlerinin oluşturduğu bu ilk türk spor ve futbol topluluğu daha ilk maçlarında hafiyelerin baskınına uğramış ve hemen dağıtılmıştı.

    not: bugün biz yaz tatili ve devre arsındaki futbolsuzluğa tahammül edemezken, onların durumu cidden zor. sırf futbol için illegal* işlere kalkışıyorlar.
    futbol sen ne büyük bir zevksin...
  • 12
    fenerbahçe ile alakası olmayan, fakat fenerbahçelilerin ısrarla kendilerine yamamaya çalıştıkları ilk türk futbol takımı. kendine özgü bir takımdır ve şu an mevcut kulüplerimizden hiç birinin asıl adı falan değillerdir. içinden çıkan ekipte galatasaray, fenerbahçe ve beşiktaş'ta görev alanlar olmuştur.

    kulübün kurucusu fuat hüsnü kayacan galatasaray liselidir ve sonrasında galatasaray'da futbol oynamış akabinde de galatasaray kongre üyesi olmuştur. çok kısa bir dönem fenerbahçe'de teknik direktörlük yapmışlığı da vardır. fakat bu gündüz kılıç'ın, beşiktaş'ta görev almasından farksız bir olaydır. kulübün kurucusu galatasaray liseli ve divan üyesi olmasına rağmen, oyuncularından ahmet robenson galatasaray'da forma giymiş olmasına rağmen biz bile bizim öncümüz demez iken, sırf ikinci kurucusu reşat danyal'ın fenerbahçe'de görev yapması ve kadıköy'de kurulmuş olmasından ötürü fenerbahçe, utanmadan sıkılmadan kendi öncülerini olduğunu iddia edebilmektedirler. bir de kuruluşunu 1899 sanıyorlar, asıl kuruluş tarihi 1901 olmasına rağmen.

    bu arada minik bir dipnot: kulübün kadıköy'de kurulmuş olmasının sebebi, o dönem azınlık gurupların oluşturduğu istanbul ligi maçlarının ağırlıkla anadolu yakasında yapılmasıdır.
  • 13
    namı değer siyah çoraplılar. 1901 yılında kadıköy'de kurulup daha sonra aynı yıl içinde kapatılan ilk türk futbol kulübü. formaları beyaz şort ve siyah çoraplarla kombinleyerek giydikleri beyaz yakalı, göğsünün ön kısmından beyaz şerit geçen kırmızı bir formadır:
    https://gss.gs/ywN.png
    https://gss.gs/Ach.jpg

    galatasaray'a dair bilinen ilk fotoğraf 1906 yılının sonlarında çekilmiş. dolayısıyla takımızın üstünde tarihimizdeki ikinci formamız olan, daha sonra uğursuz olduğuna karar verilecek nohut sarısı - kraliyet mavisi parçalı formalar var. kulübümüz sarı kırmızı renkleri 1908 yılında benimsedi.

    resmi sitede renklerin tarihi kısaca şöyle anlatılmış:

    --- alıntı ---

    galatasaray spor kulübü'nün ilk renkleri kırmızı-beyaz'dır. bayrağımızın renklerinden esinlenerek seçilen bu renkler, dönemin baskıcı ve paranoyak yönetimi tarafından kuşkuyla karşılanmış ve futbolcular sıkı bir takibe alınmışlardır. bu nedenle, sarı-lacivert renkler gündeme gelmiş ama bunlar da kalıcı olmamış ve galatasaray bugünkü renklerine kavuşmuştur. bu renklerin öyküsünü ali sami yen'den dinleyelim:

    "birçok yerleri dolaştıktan sonra, nihayet bahçekapı'daki şişman yanko'nun dükkanına gidilerek orada zarif iki yünlü kumaşa tesadüf ettik. biri, vişneye çalan koyuca tatlı bir kırmızı, öteki de, içinde turuncudan iz taşıyan tok bir sarı. tezgahtar, mahirane bir el hareketi ile kumaşların dalgalarını birleştirdi. bir saka kuşunun başı ile kanadının yarattığı renk güzelliğine benzer bir parlaklık hasıl oldu. ateşin içindeki renk oyunlarını görür gibi olmuştuk. sarı-kırmızı alevinin takımımız üstünde parıldamasını tasavvur ediyor ve bizi derhal galibiyetten galibiyete götüreceğini tahayyül ediyorduk. nitekim de öyle oldu." buna karşılık kuruculardan bekir sıtkı, söz konusu renklerin gül baba'nın ii.beyazıt'a verdiği sarı ve kırmızı güllerden esinlendiğini ileri sürer.

    --- alıntı ---

    ilk formamız ise beyaz şort ve kırmızı çoraplar ile giydiğimiz beyaz yakalı kırmızı bir formaydı: https://gss.gs/eOf.png (bkz: düz kırmızı forma/#2895285)

    melih şabanoğlu forma seçilirken siyah çoraplılardan esinlendiğimizi düşünüyor. bu kanıya yukarda bahsettiğim bilinen ilk fotoğrafımızdan yola çıkarak varmış. fotoğrafta orta sırada soldan dördüncü üstünde black stockings formasıyla eski siyah çoraplılar oyuncusu nuri. en alt sırada ikinci kişi ise kurucumuz ali sami yen bey: https://gss.gs/0NB.jpg

    galatasaray dergisinin şubat 2014 tarihli 133. sayısından aynen alıntılıyorum:

    --- alıntı ---

    bu bilgilerden sonra şimdi galatasaray’ın ilk formasının izini arayabiliriz. galatasaray’ın futbol takımını gösteren bilinen ilk fotoğraf, 1905 yılında tarihlendiği söylenen ama gerçekte 1906’nın yaz başında çektirilen fotoğraftır. galatasaray camiasında çok ilgi görmeyen, hatta önemsenmeyen bu fotoğrafın en önemli özelliği, kırmızı-beyaz formadan sonra giyilen ve galatasaray’ın alamet-i farikası” olarak kabul gören ilk parçalı formayı görsel olarak tarihselleştiren en eski kaynak olmasıdır. sarı-siyah renkleri taşıyan bu parçalı formayı ali sami bey, ingiliz ekonomi kooperatifi’nde çalışan kadıköy’ün * futbolcusu yani vasilyadis’in yardımıyla birleşik krallık’tan sipariş etmişti. galatasaray bu parçalı formayı resmi olarak ilk kez eski takvimle 12 teşrinisani 1322, pazar günü (25 kasım 1906) oynanan imogene maçında giymişti.

    galatasaray tarihinde çok kıymetli bir yere sahip olan bu fotoğrafın göbeğinde iki kişi yer alır. bunlardan birisi (orta sıra soldan üçüncü) bekir sıtkı’dır (bircan), hemen solundaki ise nuri. keman çaldığı için lakabı “sinekemanî” olan nuri, futbolcusu olduğu siyah çoraplılar futbol kulübü’nün formasını bize tasvir eden nuri’dir. üzerindeki forma da bize tariflediğinin aynısıdır: yakalar ve göğsün önü beyaz, gövde kırmızı. demek oluyor ki galatasaray’ın ilk futbol takımını bugüne ulaştıran bu tarihi fotoğraf sadece parçalı formayı değil, ilk türk takımı olan siyah çoraplılar’ın formasını da bize göstermiş oluyor. siyah çoraplılar’la ilk galatasaray forması arasındaki tek farkın öndeki beyaz şeritle kol kapaklarında beyaz olduğu düşünüldüğünde esasında bu ilk fotoğraf, galatasaray’ın ilk formasından da izler taşıyor.

    bu fotoğraftan hareketle şunu diyebiliriz artık: 1906 sonlarında çekilmiş olan fotoğraf, sadece geçmişten değil, gelecekten de izler taşıyor. çünkü o gün sarı-siyah ya da sarı-lacivert olan parçalı forma, çok değil, iki yıl sonra sarı-kırmızıya dönüşerek türkiye spor tarihindeki efsanevi yerine doğru ivmelenmeye başlayacak.

    --- alıntı ---
App Store'dan indirin Google Play'den alın