4
bu kavram, sözlükte gördüğüm kadarıyla, artık birçok kişinin üretilen bir argüman karşısında bu argümandan bağımsız bir eleştiri getirmek suretiyle ilk argümanı üretenin kişiliğine, görüşlerine, yaptıklarına vs. hakarete varan eleştiriler yapmadığı veya en azından eskiye göre daha az yaptığı bir husustur. ancak bunun yerine, mantıksal yanılgıların alt kümelerinden olan (ad hominem de mantıksal yanılgıların alt kümelerinden birisi) straw man yalnılgısına bol bol düşülmektedir. nedir bu straw man?
en basit tabiriyle; kişinin ürettiği bir argümanın -bilerek ve istenerek- abartılması ve çarpıtılmasıdır. ikinci kişi tarafından bu abartının ve çarpıtmanın ilk kişinin argümanını çürütmek için kullanılmasıdır. burada önemli olan nokta ilk argümanı ortaya atan kişinin asıl odaklandığı nokta bilerek göz ardı edilerek, ikinci kişi tarafından, yine bilerek, çarpıtılan argümanın çürütülmesi ve sonucunda ilk argümanı üreten kişinin argümanının çürütülmesi yolu güdülmektedir.
örnek yapalım:
1. kişi: ürettiği argüman a.
2. kişi: a argümanını abartarak çapıtır ve aslında kafasında sahte bir argüman yaratır. bu argüman da b olsun. sonrasında b argümanını kendince -muhtemel doğru- sebeplerle çürütür. sonucunda ne olur: sanki a argümanı çürütülmüş gibi gözükür. çünkü 2. kişinin çürütme sebepleri doğrudur. ancak önemli bir nokta çarpıtılmıştır: ilk kişinin b argümanını değil, a argümanını kurduğu gerçeği.
sözlükte görülebilecek potansiyel örnekler: (bu örneklerim tamamen hayal ürünüdür. herhangi bir yazarın entryleri ile benzeşmesi tamamen tesadüftür.)
örnek 1:
1. kişi: galatasaray futbol takımının bu sezon orta saha transferine ihtiyacını olduğunu düşünmüyorum.
2. kişi: orta saha transfer etmeyelim de orta sahamız delik deşik olsun, gelen geçen 5 mi atsın!
örnek 2:
1. kişi: younes belhanda bugünkü maçta kötü bir futbol ortaya koydu.
2. kişi: adam kırık çene ile sahaya çıktı. kırık çene ile oynayan kaç tane oyuncu iyi bir futbol ortaya koyabilmiş ki belhanda iyi bir futbol oynayabilsin!
en nihayetinde 'çamur at, izi kalsın' mantığı olarak da düşünülebilir. 1. kişinin bunun altından kalkması da çoğu zaman zordur. en profesyonelce yapılan yanılgılardan birisidir.
en basit tabiriyle; kişinin ürettiği bir argümanın -bilerek ve istenerek- abartılması ve çarpıtılmasıdır. ikinci kişi tarafından bu abartının ve çarpıtmanın ilk kişinin argümanını çürütmek için kullanılmasıdır. burada önemli olan nokta ilk argümanı ortaya atan kişinin asıl odaklandığı nokta bilerek göz ardı edilerek, ikinci kişi tarafından, yine bilerek, çarpıtılan argümanın çürütülmesi ve sonucunda ilk argümanı üreten kişinin argümanının çürütülmesi yolu güdülmektedir.
örnek yapalım:
1. kişi: ürettiği argüman a.
2. kişi: a argümanını abartarak çapıtır ve aslında kafasında sahte bir argüman yaratır. bu argüman da b olsun. sonrasında b argümanını kendince -muhtemel doğru- sebeplerle çürütür. sonucunda ne olur: sanki a argümanı çürütülmüş gibi gözükür. çünkü 2. kişinin çürütme sebepleri doğrudur. ancak önemli bir nokta çarpıtılmıştır: ilk kişinin b argümanını değil, a argümanını kurduğu gerçeği.
sözlükte görülebilecek potansiyel örnekler: (bu örneklerim tamamen hayal ürünüdür. herhangi bir yazarın entryleri ile benzeşmesi tamamen tesadüftür.)
örnek 1:
1. kişi: galatasaray futbol takımının bu sezon orta saha transferine ihtiyacını olduğunu düşünmüyorum.
2. kişi: orta saha transfer etmeyelim de orta sahamız delik deşik olsun, gelen geçen 5 mi atsın!
örnek 2:
1. kişi: younes belhanda bugünkü maçta kötü bir futbol ortaya koydu.
2. kişi: adam kırık çene ile sahaya çıktı. kırık çene ile oynayan kaç tane oyuncu iyi bir futbol ortaya koyabilmiş ki belhanda iyi bir futbol oynayabilsin!
en nihayetinde 'çamur at, izi kalsın' mantığı olarak da düşünülebilir. 1. kişinin bunun altından kalkması da çoğu zaman zordur. en profesyonelce yapılan yanılgılardan birisidir.