falcao ve monaco transferi.falcao, porto ve atletico madrid'de geçirdiği efsanevi sezonların ardından, o yılların haklı olarak en iyi 9 numarası olarak lanse edilirken 13/14 sezonunda transfer döneminin gözde ismi olmuştu. real madrid, united, chelsea gibi takımlarla ismi geçerken monaco'ya transferi gerçekleşti.
şimdilerde yine çin'e giden oyunculara haksız bir şekilde paraya tapma muhabbeti yapıladursun, falcao'nun durumu aslında biraz daha farklıydı.
third party ownership: aslında tam türkçe karşılığı olmayan, hepimizin fm'den veya haberlerden bildiği üçüncü taraf sahipliği muhabbeti. yani bir oyuncunun %60'ı sao paolo'da %40'ı menajerinde şeklinde çıkan haberlerdeki olay. yazının devamında tpo şeklinde kullanacağım.
falcao'nun transferinde de çoğu güney amerikalı oyuncu gibi karmaşık tpo bağlantıları vardı. hulk'un zenit'e gittiğindeki gibi mesela.
tpo, üçüncül sahiplik nasıl işliyor? örneğin ingiltere'de bu olay yasak fakat dünyada hala çok kullanılıyor, genel olarak güney amerika'dan avrupaya adım atan oyuncularda görmekteyiz. bir menajer, yatırım olarak geleceği parlak görülen oyuncunun haklarını satın alıyor. bu işlem bazen oyuncu bir kulüpte ise kulüpten, bazen de oyuncu transfer edilirken kulübün %60'ını alması, geri kalanını menajerin karşılaması şeklinde oluyor.
örneğin, 16 yaşında brezilya'lı bir yıldız adayısınız. menajer(bu bir yatırımcı, bir menajerlik şirketi de olabilir, örneğin mendes'in şirketi) gelip size ve ailenize portfolyosundan, sahibi olduğu diğer oyunculardan veya bağlantısı olan medya kuruluşları, kulüp yöneticilerinden bahsediyor. sizin yetenekli olduğunuzdan; avrupa'ya götürebileceğinden bahsediyor. aynı zamanda size daha 16 yaşında maaş bağlayıp, sponsor bulup sizinle ilgilenecek daha ufak bir menajer gösteriyor. eğer transfer yapmak üzereyseniz sizi alacak kulüp 100bin birim ödeyecek, şu anki kulübünüz 150 bin birim istiyorsa aradaki farkı karşılayarak haklarınızın %30-40'ına sahip oluyor. ya da direk kulüplere gidip bu oyuncunun %40'lık hakkını istiyorum ne kadar diyor. burada bahsedilen kulüpler her zaman büyük, birinci liglerdeki kulüpler olmayabiliyor, alt liglerdeki, belki amatör kümedeki kulüpler de olabilir.
oyuncu bu noktadan sonra kariyerini üçüncü şahsa ve şirketine bırakıyor. menajer kendisine yeni bir kulüp, farklı bir ligde kendisini daha iyi gösterebilecek bir takım ayarlayıp sizi gönderebiliyor.
bu menajer ve şirketi oyuncuya bir yatırım yapıyor ve tutarsa yatırımını geri alabilmeyi umut ediyor. örneğin tevez ve mascherano o zamanlar süpriz bir şekilde west ham'a gitmişti, bu transferler işe yaradı ve oyuncular daha da parlayarak city ve liverpool'un yolunu tuttular.
falcao'ya dönersek porto'ya transfer olurken bu üçüncü taraf olan bir menajerlik grubu işin içindeydi. %60'ına sahipti bu grup falcao'nun sadece defterde, belki gerçekte daha fazlaydı. bu grup ayrıca falcao'nun portodayken maaşına da katkı sağlamaktaydı. porto'daki 87 maçta 72 gol 17 asistlik mükemmel performansı sonrası sabırlı bir şekilde bir basamak daha yükselterek falcao atletico madrid'e gönderildi. atletico madrid'de olduğu sürece bu ekip falcao'nun maaşının büyük kısmını ödemeye devam etti. bir sonraki transfer'inde turnayı gözünden vurmayı planlamaktaydılar.
tabi bu arada önemli bir nokta da var ki bazı oyuncuların zamanında yaptıkları anlaşmalarda "image rights" ya da "exclusive rights" denilen şeyin(oyuncunun kişisel isminin, resminin, markasının gelirleri gibi bir şey) gelirlerinin bir kısmının şirkete bırakılması durumu, yani sadece transfer ücretinden gelir elde etmiyor bu şirketler, bu gibi ek gelirleri de var.
porto'nun finansal raporlarında falcao'nun %40'ının menajerlik şirketine ait olduğu gösterilmişti 2009'daki transferinde. fakat bu menajerlik şirketinin %15 hakkını satın alma opsiyonu vardı ilerde.
aynı şekilde hulk transferinde de porto sadece hulk'un %45ine sahipti. bu seneki ederson - manchester city transferinde 40m € görünen rakamın, yanlış hatırlıyor olabilirim tekrar bakacağım buraya, %40ı sadece benfica'nındı.
bu menajerlik şirketinin adı "doyen sports". jorge mendes'in (bir-iki yüksek profil ortağı da var peter kenyon gibi) şirketi ve 3. kişi sahipliğinde çok adı geçen bir şirket. falcao' da bu şirketin bir futbolcusuydu. doyen'ler hakkında daha detaylı bilgi bu wiki sayfasında var:
http://gss.gs/q6Pdoyen'in yüksek profilli oyuncularından birisiydi falcao, hulk gibi. bu oyunculara çok fazla yatırım yapılmıştı, maaşlarının bir kısmı ödenmişti. kulüplere küçük sponsorluklarda bulunmaktaydılar onları ayakta tutabilmek için.
atletico madrid 2010'lar civarındaki zamanlar yüksek bir borç altındaydı. ispanya hükümeti 205m € vergi cezası kesmişti onlara. bu linkte 2015 yılında bu borcun 50m'a kadar eritildiği haberi yazılmış.
http://gss.gs/A8yfalcao atletico'ya 40m €'ya gitti. fakat 20m'u 3. partinin kendi kendine yaptığı ödemeydi yani ortada yoktu. geri kalan 20 milyonun 18m €'su atletico tarafından taksit şeklinde ödenecekti. daha sonra porto atletico'yu bu ödemeleri geç yaptığından fifa'ya vermekle tehdit etti hatta.
http://gss.gs/7Zc burada doylen'in atletico yerine ödeme yapması olasılık dışı değil aslında fakat resmi olarak doğrulanmadı. sonuç ne olursa olsun, menajerlik şirketi falcao'nun haklarının büyük oranına sahipti ve atletico söz sahibi değildi falcao konusunda. bir nevi kiralık gibiydi falcao.
falcao'nun maaşı yıllık 10m €'ydu. menajerlik şirketi 2013 yazında falcao'ya 60m € fiyat biçti. bu fiyat o zamanlarda her kulübün vermeye hazır olduğu bir fiyat değildi ve atletico'nun da söz hakkı yoktu. şirketin yatırımlarını geri alması gerekliydi.
o yaz büyük kulüpler bu fiyatı ve falcaonun maaşını ödemediler. ingiltere'de üçüncü parti sahipliği yasaklandığından kulüpler oyuncu transfer etmeden şirket oyuncunun tüm haklarını kulübe geçirmekteydi david luiz'in benfica'dan chelsea'ye transferindeki gibi. ingiliz kulüplerinden chelsea ve manchester united'ın fiyata ve bu duruma yaklaşmak istemedikleri haberleri vardı.
http://gss.gs/9VJtüm bu faktörlerden sonra falcao'nun yeni kulübü bir kaç alternatife indi. o zamanlar, geçen yıl şu da vinci tablosunu 400m €ya alan dimitri isimli rus abimiz tarafından yeni satın alınmış monaco 60m € transfer ücretini ve falcaonun yüksek maaşını ödemeyi kabul ettiler.
sonunda falcao avrupa'da dolaştırıldıktan sonra monaco'ya imza attı. şirket kendisinden istediği payı elde etti. bu süreçte falcao'nun söyleyebileceği pek bir şey yoktu uzun yıllar önce hala güney amerika'dayken attığı imza yüzünden. fakat belki de o imza, onun farkedilmesini, avrupa'ya gelmesini ve bugün olduğu yerde olmasını sağladı ya da kolaylaştırdı.
üçüncü parti sahipliği konusunda daha sonra biraz daha detaylı yazmaya çalışacağım. burada konuyu falcao üzerinde tutmak istediğimden yüzeysel olarak geçtik. neymar transferinde de bu olay çok konuşulmuştu mesela, o zamanın barcelona başkanı şu an hapiste. bu arada bu entry'i sözlükte atletico'ya ve portekiz kulüplerine iyi yönetiliyor denildiği için girmek istiyordum ne zamandır. aslında durum öyle değil işte. atletico'yu simeone saha içi başarıyla kurtardı, ondan önce avrupa'nın en kötü yönetilen kulüplerinden birisiydi. portekiz kulüplerinin borçları ise çok fazla durumda. daha detaylı;
http://gss.gs/0ZH http://gss.gs/qtUek okumalık: (bkz:
markaj/#2370665)
kaideyi taciz eden istisna eklemeleri: (bkz:
#2371438)