3
türkiye cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanı.
kendisi ile ilgili sık rastladığım bir anıya yer vermek istiyorum.
lozan görüşmeleri sırasında:
fransız delege: eğer kapitülasyon kelimesi hoş gelmiyor ve türklerin milli gururunu kırıyorsa buna yeni bir şekil vermeye hazırız. ancak şu prensibi göz önünden ayıramayız; türkiye yabancılara teminat vermelidir. böyle bir usül hem türklerin hem de müttefiklerin menfaatine uygundur.
ismet inönü: tam bağımsız bir devlet için kapitülasyon asla kabul edilemez. bunun yerine yeni bir usülün bulunması fikrine gelince, bizim davamız kesinlikle bu gibi durumlara gelemez. biz istiklalimizi ve hürriyetimizi istiyoruz. hiç bir kayıt, hiçbir şekil, hiçbir imtiyaz kabul edemeyiz. onun için bu komisyon ancak bu esas çerçevesinde müzakarelere devam ederse katılmayı sürdürürüz.
fransız delege (kendini sinirden zor zapteder vaziyette): adli kapitülasyonlar olmadıkça osmanlı imparatorluğunda oturulamaz!
ismet inönü (yanında oturan rıza nur bey'e dönüp hafif alaylı bir tavırla): fransız delegesi imparatorluğun yıkılıp yeni bir devlet kurulduğunun farkında bile değil rıza bey. (ardından ayağa kalkıp tüm salona haykırır): bir daha söylüyorum, türkiye kapitülasyonlar yerine hiçbir şekil, hiçbir kayıt, hiçbir imtiyaz kabul edemez, etmeyecektir.
bu sözüyle ilk lozan konferansı dağılır.
kral adamdır kendisi.
kendisi ile ilgili sık rastladığım bir anıya yer vermek istiyorum.
lozan görüşmeleri sırasında:
fransız delege: eğer kapitülasyon kelimesi hoş gelmiyor ve türklerin milli gururunu kırıyorsa buna yeni bir şekil vermeye hazırız. ancak şu prensibi göz önünden ayıramayız; türkiye yabancılara teminat vermelidir. böyle bir usül hem türklerin hem de müttefiklerin menfaatine uygundur.
ismet inönü: tam bağımsız bir devlet için kapitülasyon asla kabul edilemez. bunun yerine yeni bir usülün bulunması fikrine gelince, bizim davamız kesinlikle bu gibi durumlara gelemez. biz istiklalimizi ve hürriyetimizi istiyoruz. hiç bir kayıt, hiçbir şekil, hiçbir imtiyaz kabul edemeyiz. onun için bu komisyon ancak bu esas çerçevesinde müzakarelere devam ederse katılmayı sürdürürüz.
fransız delege (kendini sinirden zor zapteder vaziyette): adli kapitülasyonlar olmadıkça osmanlı imparatorluğunda oturulamaz!
ismet inönü (yanında oturan rıza nur bey'e dönüp hafif alaylı bir tavırla): fransız delegesi imparatorluğun yıkılıp yeni bir devlet kurulduğunun farkında bile değil rıza bey. (ardından ayağa kalkıp tüm salona haykırır): bir daha söylüyorum, türkiye kapitülasyonlar yerine hiçbir şekil, hiçbir kayıt, hiçbir imtiyaz kabul edemez, etmeyecektir.
bu sözüyle ilk lozan konferansı dağılır.
kral adamdır kendisi.
