10
şimdi sizlere bir hikaye anlatayım. hikaye derken, gerçek ve sürekli yapılan bir olaydan bahsediyorum.
meyve veren ağaçları budama hikayesi vardır. bilenler zaten bilir, bilmeyenler için neden çok önemli olduğunu anlatmak istiyorum. diyelim bir şeftali ağacımız var. yaklaşık 50-55 tane de şeftali çıkıyor dallarında. bu şeftalilerin hepsi dallarda seçilebilecek kıvama gelmeden, yani olgunlaşmadan budama işlemi yapılır. en az 20-25 tanesi budama amacıyla daha hamken dallardan kopartılır. bu işlem yapılmaz ise dallarda duran meyve ne olgunlaşır, ne tatlanır, ne de rengini ve şeklini tam olarak alabilir. ağacın verebileceği vitamin ve mineraller kısıtlıdır. o ağac dalında bulunan tüm meyvelere yetemeyecektir, dolayısıyla tüm meyveler azar azar alırsa ne şeftali güzel olur, ne de dalından toplanıp sofraya konulabilecek kıvama gelebilir. bir nevi kıt kaynakların bölüşümü yani. budanan 20-25 tane şeftali, bir anlamda ağacın verebileceği besinden vazgeçilen, feda edilen miktar olduğu için, kalan diğer 30-35 tane şeftaliye can olacaktır. ağacın kalan tüm besin maddeleri ile yetişecek ve toplanacak zamana gelene dek güzelce olgunlaşacak şeftali de bugüne dek bildiğimiz, soframızda yaz aylarında ayıla bayıla yediğimiz haline ulaşacak.
sözün özü şu, ağacın gerektiğinde kendi meyvelerinden feda edebilmeli ki, kalanlar güzel yetişmiş ve kayda değer lezzette olabilsin. doğru eksilme tabiri için çok uygun gördüm bu örneği.
şimdi budama kısmını çok merak eden suserlar varsa devamını okuyabilirler, dileyenler işin sözlüğü ilgilendiren kısmına direkt geçebilmek için burayı pas geçebilir.
--- budama ---
hayatta kalma
ilk olarak bir ağaç, dikildikten sonra hayatta kalmasına yardımcı olmak amacı ile budanır. toprak kazılırken yalın köklü ağaçların kökleri bundan rahatsız olurlar. ağaçlar nemi ve besleyici maddeleri emen küçük besleyici köklerini kaybederler fakat üst kısımları tamamen aynı boyda kalır! burada oluşan dengesizlik ağacın büyümesinin yavaş ve zayıf olmasına sebep olabilir.
harekete geçirme
ek olarak, ağacın sırtını kesmek kalan filizlerde daha güçlü ve daha dinç bir büyümeyi harekete geçirir. tek bir büyüme döneminden sonra budanmış bir ağaç eşdeğerdeki budanmamış bir ağaçtan daha büyük olacaktır.
şekillendirme
bir meyve ağacının doğal şekli maksimum meyve üretebilmesi için her zaman en ideal şekli değildir. şekillendirme sürecine ne kadar erken başlanırsa o kadar iyidir, özellikle de kök sistemi ile ağacının üst kısım orantısını dengelemek için.
--- budama ---*
galatasaray futbol takımının 2019-2020 sezonunda yaptığı en doğru işlerden birisi de bana göre buydu. babel ve nagatomo gibi kendi oyunu için ham ve ne kendini ne takım arkadaşlarını olgunlaştırabilecek meziyetleri olan, takımın el frenlerini budamak oldu.
yerlerine gelen oyunculardan fayda sağlamak elbette güzel ve ekstra oldu. ama inanın en büyük fayda bu oyuncuları takım kadrosundan çıkartmaktı. yani onyekuru ve saracchi transferleri bu oyunculara rağmen yapılsa ve bir şekilde kadroda olsalar, bu kadar pozitif bir gelişme olmazdı takımımızda. yani transferler kadar bu oyuncuların da gitmeleri mühim oldu.
bazen en büyük transferi de alırken değil, satarken ya da gönderirken yaparsın. futbolun da kendine göre bir mantık ve sistematiği var. sonunda onu bulduk.
meyve veren ağaçları budama hikayesi vardır. bilenler zaten bilir, bilmeyenler için neden çok önemli olduğunu anlatmak istiyorum. diyelim bir şeftali ağacımız var. yaklaşık 50-55 tane de şeftali çıkıyor dallarında. bu şeftalilerin hepsi dallarda seçilebilecek kıvama gelmeden, yani olgunlaşmadan budama işlemi yapılır. en az 20-25 tanesi budama amacıyla daha hamken dallardan kopartılır. bu işlem yapılmaz ise dallarda duran meyve ne olgunlaşır, ne tatlanır, ne de rengini ve şeklini tam olarak alabilir. ağacın verebileceği vitamin ve mineraller kısıtlıdır. o ağac dalında bulunan tüm meyvelere yetemeyecektir, dolayısıyla tüm meyveler azar azar alırsa ne şeftali güzel olur, ne de dalından toplanıp sofraya konulabilecek kıvama gelebilir. bir nevi kıt kaynakların bölüşümü yani. budanan 20-25 tane şeftali, bir anlamda ağacın verebileceği besinden vazgeçilen, feda edilen miktar olduğu için, kalan diğer 30-35 tane şeftaliye can olacaktır. ağacın kalan tüm besin maddeleri ile yetişecek ve toplanacak zamana gelene dek güzelce olgunlaşacak şeftali de bugüne dek bildiğimiz, soframızda yaz aylarında ayıla bayıla yediğimiz haline ulaşacak.
sözün özü şu, ağacın gerektiğinde kendi meyvelerinden feda edebilmeli ki, kalanlar güzel yetişmiş ve kayda değer lezzette olabilsin. doğru eksilme tabiri için çok uygun gördüm bu örneği.
şimdi budama kısmını çok merak eden suserlar varsa devamını okuyabilirler, dileyenler işin sözlüğü ilgilendiren kısmına direkt geçebilmek için burayı pas geçebilir.
--- budama ---
hayatta kalma
ilk olarak bir ağaç, dikildikten sonra hayatta kalmasına yardımcı olmak amacı ile budanır. toprak kazılırken yalın köklü ağaçların kökleri bundan rahatsız olurlar. ağaçlar nemi ve besleyici maddeleri emen küçük besleyici köklerini kaybederler fakat üst kısımları tamamen aynı boyda kalır! burada oluşan dengesizlik ağacın büyümesinin yavaş ve zayıf olmasına sebep olabilir.
harekete geçirme
ek olarak, ağacın sırtını kesmek kalan filizlerde daha güçlü ve daha dinç bir büyümeyi harekete geçirir. tek bir büyüme döneminden sonra budanmış bir ağaç eşdeğerdeki budanmamış bir ağaçtan daha büyük olacaktır.
şekillendirme
bir meyve ağacının doğal şekli maksimum meyve üretebilmesi için her zaman en ideal şekli değildir. şekillendirme sürecine ne kadar erken başlanırsa o kadar iyidir, özellikle de kök sistemi ile ağacının üst kısım orantısını dengelemek için.
--- budama ---*
galatasaray futbol takımının 2019-2020 sezonunda yaptığı en doğru işlerden birisi de bana göre buydu. babel ve nagatomo gibi kendi oyunu için ham ve ne kendini ne takım arkadaşlarını olgunlaştırabilecek meziyetleri olan, takımın el frenlerini budamak oldu.
yerlerine gelen oyunculardan fayda sağlamak elbette güzel ve ekstra oldu. ama inanın en büyük fayda bu oyuncuları takım kadrosundan çıkartmaktı. yani onyekuru ve saracchi transferleri bu oyunculara rağmen yapılsa ve bir şekilde kadroda olsalar, bu kadar pozitif bir gelişme olmazdı takımımızda. yani transferler kadar bu oyuncuların da gitmeleri mühim oldu.
bazen en büyük transferi de alırken değil, satarken ya da gönderirken yaparsın. futbolun da kendine göre bir mantık ve sistematiği var. sonunda onu bulduk.
