1
ingilizcesi "sunk cost fallacy" olan ekonomi/psikoloji terimi. basitçe, günümüzde bir konu ile ilgili karar alırken, bu konu ile ilgli geçmişte harcanan zaman, emek, para gibi kavramların değerlendirmemizi etkilemesine izin verme hatasıdır.
bu terim hayata ilişkin birçok konu ile ilişkilendirilebileceği gibi, futbol ile de doğrudan ilgilidir. #2581030 nolu entry'de belirttiğim yanılgıların yanı sıra, "x futbolcuyu y'ye aldık, satacaksak en az bu kadar bonservis almalıyız" tarzı yaklaşımlar tam olarak bu yanılgının konusudur. senin futbolcuya verdiğin bonservis tarih olmuş, bitmiş gitmiştir, geçmişin konusudur. şu an yapılacak satışın konusu değildir, şu anki fiyatı etkilemez, senin de bunu beklememen, kendine böyle bir başlangıç noktası belirlememen gerekir, zira aksi takdirde sebepsiz yere mutsuz olursun. şu anki fiyat, mevcut şartların tümü dikkate alınarak, piyasa tarafından belirlenir.
bunun dışında, futbol ile alakasız başka konularda da bu son derece duygusuz ama feci mantıklı kavramın izlerini görebiliriz. mesela, insanlar uzun süreli, mesela 5-6 yıllık mazisi olan ilişkilerini sonlandırmakta çok zorlanırlar. sebebi, "verilen emekler, beraber geçirilen uzun zaman" dır. bu, tam olarak bir "batık maliyet yanılgısı"'dır. ister 6 gün, ister 6 yıl sürmüş olsun bir insan, ilişkisi yürümez bir hal aldığı an bitirmeli ve önüne bakmalıdır.
özet: mealen "geçmişe takılıp kalarak, geleceğe zarar vermek" anlamına da gelebilecek ve bence bir insanın mutlu olabilmek için hayatından çıkarması gereken yanılgı.
bu terim hayata ilişkin birçok konu ile ilişkilendirilebileceği gibi, futbol ile de doğrudan ilgilidir. #2581030 nolu entry'de belirttiğim yanılgıların yanı sıra, "x futbolcuyu y'ye aldık, satacaksak en az bu kadar bonservis almalıyız" tarzı yaklaşımlar tam olarak bu yanılgının konusudur. senin futbolcuya verdiğin bonservis tarih olmuş, bitmiş gitmiştir, geçmişin konusudur. şu an yapılacak satışın konusu değildir, şu anki fiyatı etkilemez, senin de bunu beklememen, kendine böyle bir başlangıç noktası belirlememen gerekir, zira aksi takdirde sebepsiz yere mutsuz olursun. şu anki fiyat, mevcut şartların tümü dikkate alınarak, piyasa tarafından belirlenir.
bunun dışında, futbol ile alakasız başka konularda da bu son derece duygusuz ama feci mantıklı kavramın izlerini görebiliriz. mesela, insanlar uzun süreli, mesela 5-6 yıllık mazisi olan ilişkilerini sonlandırmakta çok zorlanırlar. sebebi, "verilen emekler, beraber geçirilen uzun zaman" dır. bu, tam olarak bir "batık maliyet yanılgısı"'dır. ister 6 gün, ister 6 yıl sürmüş olsun bir insan, ilişkisi yürümez bir hal aldığı an bitirmeli ve önüne bakmalıdır.
özet: mealen "geçmişe takılıp kalarak, geleceğe zarar vermek" anlamına da gelebilecek ve bence bir insanın mutlu olabilmek için hayatından çıkarması gereken yanılgı.
