8
iz bırakanlar :
açba, melih
1913 yılında istanbul'da doğdu. 14 yaşında galatasaray lisesinde okurken boksa başladı. çeşitli birincilikler kazandı. yirmi altı yaşında amerika'ya gitti. california, berkeley üniversitesinde okurken okul şampiyonu oldu ve okulu bitirinceye dek şampiyonluğu kimseye kaptırmadı. boks yaşamı boyunca yaptığı 359 maçın 358'inde galip gelen ve yalnızca bir kez berabere kalan açba, 1988 yılında öldü.
akandere, zeynel abidin
1898'de işkodra'da doğdu. boksa 1915'te başladı. ilk maçında iskoçyalı james ile berabere kaldıktan sonra stavro'yu yendi. boks okulu açtı. okulu 1926'ya kadar faaliyet gösterdi. sonrasında 35 okulda öğretmenlik yaptıktan sonra 1932'de boksu bıraktı.
ali, muhammed
1942 yılında doğdu. amerikalı olimpiyat ve dünya şampiyonudur. on sekiz yaşındayken katıldığı roma olimpiyatları'nda altın madalya aldıktan sonra ünü giderek artmaya başladı. 1946 yılında s. liston'u yenip dünya şampiyonu oldu. vietnam'a savaşa gitmediği için cezalandırıldı, fakat affedildi. 1974'te foreman'ı, 1978'de l. spinks'i yenip dünya şampiyonluğu unvanını geri aldı. profesyonellik döneminde sadece beş kez yenildi.
armstrong, henry
1912'de mississipi'de doğdu. 1938 yılında birkaç ay süreyle üç sıklette birden (tüy sıklet, hafif sıklet, orta hafif sıklet) dünya profesyonel boks şampiyonluğu unvanını elinde tutan ilk sporcudur. 1938'in sonuna doğru unvan maçı yapmadan tüy sıklet şampiyonluğundan çekildi. 1939'da ambers'e karşı hafif sıklet rövanş maçını kaybetti. orta hafif sıklet şampiyonluğunu ise 18 kez korudu. 1954'te boks ünlüler evi'ne seçildi. 1988'de öldü.
atabey, eşref şefik
1894'te istanbul'da doğdu. galatasaray lisesindeki öğrenimi sırasında paris'e gitti. hafif sıklette okullar arası şampiyonu oldu. birinci dünya savaşı'nda yurda döndü. boksun gelişmesi ve kurumsallaşması için çaba harcadı. ilk boks yönetmeliğini hazırladı. istanbul radyosu'nun kurucularından ve ilk spor spikerlerinden olan atabey 1980'de öldü.
atici, ismet
1941 yılında adana'da doğdu. on sekiz yaşında boksa başladı. beş kez millî oldu. 1961 yılında balkan üçüncüsü oldu.
aykaç, turgut
1957'de adana'da doğdu. on yedi yaşında boksa başladı. çeşitli türkiye şampiyonlukları vardır. los angeles olimpiyatları'nda türkiye'ye bronz madalya kazandırdı.
can, eyüp
1964 yılında konya'da doğdu. boksa lise yıllarında başladı, danimarka'da çalışırken sürdürdü. üç kez danimarka şampiyonu oldu, avrupa gençler turnuvası üçüncülüğü ve kopenhag turnuvası birinciliği kazandı. olimpiyatlarda türkiye'ye madalya kazandıran seçkin sporculardan biridir (1984 los angeles olimpiyatları). abd'de yapılan 1985 dünya boks şampiyonası'nda bronz madalya aldı. daha sonra profesyonelliği seçti ve 1989'da profesyonel boks ringinde avrupa şampiyonluğu unvanını elde etti.
cemiloğlu, esat
diyarbakır'da doğan cemiloğlu, 1916 yılında aynı şehirde boksa başladı. 1921'de istanbul'a geldikten sonra serj kibrit'ten ders almaya başladı. fransa millî takımına alınmak istendi, fakat kabul etmedi. avrupa şampiyonu fransız louis pretan'la karşılaştı. 1930'da türkiye'ye dönerek ankara'da düzenli boks çalışmaları başlattı. 1980'de öldü
chavez, julio cesar
1962'de meksika'da doğdu. boksa 16 yaşında başladı. ilk profesyonel karşılaşmasını yaptığı 1980'de a. felix'i altı raunt sonunda nakavt etti. 1984'te wbc (dünya boks konseyi)'nin tüy sıklet (59 kg) kategorisinde ilk dünya şampiyonluğunu kazandı. dokuz kez bu unvanı koruduktan sonra 1987'de 61 kg'da dövüşmeye başladı. aynı yıl wbc'nin hafif sıklet şampiyonası'nda rakibini nakavtla yenerek şampiyon oldu ve bu unvanına 1989'da wbc'nin süper hafif sıklet şampiyonluğu'nu da ekledi. 1990'ın en iyi boksörü seçildi.
cömert, ahmet
1926'da erzincan'da doğdu. 1939-44 yılları arasında aktif olarak boks yaptı. 1943-51 arası galatasaray boks takımının antrenörlüğünü yaptı. 1949'da boks hakemliğine başladı. 1965-75 yılları arasında uluslar arası boks hakemi oldu. 2 defa olimpiyat, 2 defa gençler, 2 defa büyükler dünya şampiyonası, 4 defa gençler, 5 defa büyükler avrupa şampiyonası finallerinde görev aldı. 1970'de aiba ve eaba tarafından "altın rozet" ile ödüllendirildi. aiba ve eaba hakem komisyonu ve icra komitesi'ne seçildi. 1980'de türkiye boks federasyonu başkanlığına seçildi. olimpiyat oyunlarında defalarca jüri üyeliği ve teknik delege olarak görev yaptı. 1990'da çekoslavakya'da düzenlenen avrupa gençler şampiyonası'ndaki görevi sırasında vefat etti. adına uluslar arası şampiyona düzenlendi ve adı bir salona verildi.
dempsey, jack
1895'te kızılderili bir ailenin çocuğu olarak colorado'da doğdu. boksör olan ağabeyi 11 yaşından itibaren onu yetiştirmeye başladı. dempsey 1919'da dünya şampiyonu jess villard'ı yenerek şampiyon oldu. bundan sonra 5 kez unvan maçı yaptı ve hepsini kazandı. 1926'da genen tuney'e yenildi. 1983 yılında öldü.
doğaneli, caner
1949 yılında ankara'da doğdu. odtü maden mühendisliği bölümünü bitirdi. 1967 yılında boks sporuna başladı. 1972 yılında millî oldu. boksa sporcu, antrenör ve idareci olarak hizmet verdi. 1988 yılında boks federasyonu başkanlığına atandı. 1993 yılında federasyon başkanlığı için yapılan seçimleri kazanan doğaneli, 1994'te aiba ve eaba asbaşkanlığına getirildi.
doğru, arif
1951 yılında yozgat, boğazlıyan'da doğdu. 2 kez balkan boks şampiyonu oldu. sscb'de kupa kazanan ilk türk boksörü olduktan sonra asya'nın en teknik boksörleri arasında gösterildi.
ergönül, halit
1928 yılında istanbul'da doğdu. 15 yaşında galatasaray'da boksa başladı. 1946'da 54 kiloda avrupa karması'na seçildi. amerika'da avrupa adına boks yaptı. 6 kez türkiye şampiyonu oldu. boksu bıraktıktan sonra istanbul bölgesinde antrenörlük yaptı. 1993'te öldü.
eroğlu, nuri
1952’de ankara'da doğdu. 1973 yılında almaata turnuvası'nda şampiyon oldu. aynı yıl italya'da düzenlenen dünya ordular arası boks şampiyonası'nda birincilik kürsüsüne çıktı. 1977 yılında da balkan şampiyonluğunu elde etti.
fleischer, nat
1887’de abd'de doğdu. hakem ve yazar olarak boksa önemli hizmetler verdi. "the ring" dergisi’nde 50 yıl boks yazıları yazdı. dünya boks otoriteleri arasında yer aldı. 1972'de öldü.
graziano, rocky
abd'li boksör, abd kara kuvvetleri'nden ayrıldıktan sonra, kayıbiraderinin adı olan graziano adıyla boksa başladı. ringlerde amansız sağ yumruğu ve saldırgan tavrıyla ünlendi. boks yaşamı boyunca 67 galibiyet, 10 beraberlik ve 6 yenilgi aldı. 1947'de dünya orta sıklet boks şampiyonluğunu elde etti. tony zale ile yaptığı üç unvan maçı bir efsaneye dönüştü. 1953'te boksu bıraktı ve ringdeki ününden yararlanarak yöneldiği komedi oyunculuğu alanında da başarılı oldu. graziano, sylvester stallone'un oynadığı "rocky" filminin de esin kaynağı olarak kabul edilir.
gürgen, mehmet
1970 yılında doğdu. 81 kg’da ringe çıkan türk boksörü, 1991 avustralya dünya boks şampiyonası'nda üçüncü olarak bronz madalya kazandı. eyüp can'dan sonra bu başarıyı kazanan türk boksörleri arasında yerini aldı.
hasetçi, ali
1955'te kayseri'de doğdu. balkan şampiyonalarında, 1978 ve 1979'da bronz, 1976 yılında da altın madalya kazandı.
inan, vural
1929 yılında istanbul'da doğdu. boksa 15 yaşında galatasaray'da başladı. 1949-1960 yılları arasında 7 kez türkiye şampiyonu oldu. 1959'da akdeniz oyunları ikinciliğini kazandı.
incesu, sadettin
1938 yılında doğdu. boksa on sekiz yaşında başladı. 1958'den 1967 yılına kadar türkiye ferdî boks şampiyonluğunu kimseye kaptırmadı. 1966 yılında balkan şampiyonası'nda gümüş madalya kazandı.
ohansson, ingemar
1932 yılında doğdu. isveçli sporcu 1959'da dünya şampiyonu oldu.
johnson, jack
1878'de doğdu. 1908'de dünya şampiyonu oldu. ağır sıklette şampiyon olan ilk zenci amerikalıdır. daha sonra yetişen zenci boksörler onun etkisinde kaldılar.
kamaci, cemal
1943 yılında trabzon'un maçka ilçesinin kapıköyü'nde bir ailenin onuncu çocuğu olarak dünyaya geldi. spora istanbul'da futbolla başladı. top oynarken ayağını kırınca futbola veda etti. boksa fatih güreş kulübü'nde ali hoca'nın teşvikiyle başladı. kısa bir süre sonra fenerbahçe'ye geçti ve boks takımının kaptanlığını üstlendi. 1962'de millî takıma seçilen cemal kamacı, 1966 yılı sonuna kadar bütün millî karşılaşmalarda 67 veya 71 kilolarda dövüştü. bu süre içinde iki kez balkan ikinciliğini kazandı. 1967 yılında türkiye'de profesyonel boks lisansı verecek bir kurum olmadığı için lisansını viyana'dan avusturya adına çıkarttıran kamacı, böylece profesyonel oldu. 1972 yılında avrupa şampiyonu fransız roger zami'yi istanbul'da yenerek, 63,5 kilo avrupa profesyonel boks şampiyonu oldu. 1973 yılında unvanını ispanyol boksör ortiz'e kaptıran kamacı daha çok çalışarak 1975'te köln'de ispanyol gomez fouz'u yendi ve unvanını geri aldı. avrupa profesyonel boks şampiyonluğu unvanını 1976 yılı içerisinde yaptığı üç maçta da korudu. 63,5 kiloda dünya sıralamasında dördüncü sıraya kadar yükseldi. avrupa şampiyonu ilk türk boksörü olan kamacı, 11 kasım 1976'da istanbul'da düzenlediği bir jübile maçından sonra boksu bıraktı.
karakelle, selâmi
1954 yılında erzurum'da doğdu. boksa 17 yaşında başladı. çeşitli türkiye şampiyonlukları bulunmaktadır. millî oldu. 1980 yılında balkan şampiyonu olan boksörümüz birçok uluslar arası turnuvada başarı kazandı.
karakurum, vedat
1930 yılında istanbul'da doğdu. 20 yaşında boksa başladı. 2 kez ordular arası, 10 kez istanbul, 8 kez türkiye şampiyonu oldu.
kingütmez, hamit
1940'lı yılların önemli boksörlerinden olan kingütmez, 1930 istanbul şampiyonluğunu orta sıklette kazandı. 1940 yılında yarı ağır sıklette aynı başarıyı tekrarladı. 1941, 46 türkiye şampiyonlukları, 1942, 43, 44, 45 türkiye ikincilikleri kazandı. yunanlı andrecopulos'u 2 maçta da yendi.
kumova, mehmet
1953 yılında konya'da doğdu. ilk kez on sekiz yaşında millî oldu. uzun yıllar türkiye şampiyonalarında rakip tanımayan türk boksör 1971 akdeniz oyunları'nda altın madalya, 1973 balkan şampiyonası'nda da gümüş madalya kazandı.
mahir, sabri
1890 yılında doğan sabri mahir ilk türk boksörü olup, çeşitli spor dallarında faaliyet gösterdi. 1910 yılında yapılan ilk resmî boks karşılaşmasında, fransa orta sıklet boks şampiyonu bernard ile berabere kaldıktan sonra çıktığı dünya turunda, ispanya şampiyonunu kralın karşısında kroşe ile nakavt etti. 1914 yılında oxford ve cambridge'de cimnastik hocalığına başladı. avrupa şampiyonluğu için karşılaştığı hollândalı van dame ile berabere kaldı. sonra ingiltere'de yaşamaya başlayan mahir, geleceğin ağır sıklet şampiyonu max schmeling'in boksa başlamasına önayak oldu. ingiltere ve almanya'da adına kartpostal çıkartıldı.
marciano, rocky
1924 yılında doğan italyan asıllı amerikalı ağır sıklet boksörüdür. dünya ağır sıklet şampiyonları arasında "hiç yenilmeyen" tek şampiyondur. 1952-56 yılları arasında 49 profesyonel karşılaşma yaptı ve hiç yenilmedi. olağanüstü yetenekli bir boksör olan rocky 1979 yılında öldü.
moran, naili
1908 yılında istanbul'da doğdu. spor hayatına 1923 yılında göztepe amerikan kolejinde yüzme ve atletizm ile başladı. birçok spor dalında çeşitli başarılar kazandıktan sonra, fransa'daki öğrenimi sırasında yaptığı 22 boks maçının 20'sini kazandı. 1938 yılında spor yöneticiliğine başladı. 1968'de vefat etti.
özbey, gülali
1944 yılında kars'ta doğdu. millî takımın ağır sıkletteki değişmez elemanlarından birisi oldu. balkan şampiyonalarında 1969'da bronz, 1973'te gümüş madalya kazandı.
özen, hikmet
1945 yılında erzurum'da doğdu. 18 yaşında boksa başlayan özen, 1970 balkan şampiyonası'nda 71 kiloda bronz madalya kazandı. 1972'de ise 75 kiloda gümüş madalya elde etti. millî formayı giyerken kilosunun en başarılı isimlerinden oldu.
papp, laszlo
25 mart 1926'da macaristan'ın budapeşte şehrinde doğdu. 1948, 1952 ve 1956 olimpiyatlarında orta ve yarı orta sıklette altın madalya kazanarak olimpiyatlarda üç altın madalya kazanan ilk boksör oldu. sovyet bloğu’ndan profesyonelliğe geçen ilk boksör olarak 1962 avrupa orta sıklet şampiyonu oldu. 1965'te macar yetkililer profesyonelliğini elinden alarak dünya şampiyonu olmasını engellediler. 1971-1992 yılları arasında macaristan millî takımını da çalıştıran papp, 16 ekim 2003'te vefat etti.
patterson, floyd
1935 yılında doğdu. amerikalı olimpiyat ve dünya şampiyonudur. 1952 olimpiyatları'nda 75 kiloda altın madalya kazandı. profesyonel olduktan sonra daha çok çalışarak 1956'da dünya şampiyonluğunu elde etti.
robinson, sugar ray
1921'de abd'de doğdu. şaşırtıcı ayak oyunları, yıkıcı kombine yumrukları, hızı ve zamanlaması ile uzun boks yaşamı boyunca (1940-1965) dünyanın en iyi boksörü olarak kabul edildi. yaptığı toplam 201 profesyonel maçın 109'unu nakavtla kazandı. 1946-1951 yılları arasında orta hafif sıklette, 1951-1960 yılları arasında da orta sıklette beş kez dünya şampiyonu oldu. daha sonra muhammed ali ve ray leonard gibi şampiyon boksörlerin örnek aldığı robinson 1989'da öldü.
sam, sinan şamil
23 haziran 1974'te almanya'nın frankfurt şehrinde doğdu. amatör boksörlüğünde 9 kez türkiye şampiyonu oldu. 1992 ve 1993 yıllarında avrupa ikincisi, 1995 yılında dünya üçüncüsü, 1999'da da houston'da dünya şampiyonu oldu. amatör kariyerinde 217 galibiyet, 18 yenilgi yaşadı. 15 nisan 2000 tarihinde profesyonel oldu. profesyonel olarak yaptığı 20 maçın 18’ini kazandı. 12 ekim 2002'de avrupa şampiyonu oldu.
sandal, celal
1942'de kayseri'de doğdu. boksa 17 yaşında kayseri erciyes kulübü'nde başladı. 1964'te polis oldu ve emniyet kulübü'ne geçti. 1963-67 yılları arasında türkiye şampiyonluklarını elinde tuttu. 1967 yılnda akdeniz oyunları ikincisi ve 1971 yılında akdeniz oyunları birincisi, 1970, 71, 72 yıllarında balkan şampiyonu, 1971 avrupa üçüncüsü oldu. 54 kez millî formayı giydi. türk boksunun en iyi boksörlerindendir.
savon, felix
22 eylül 1967'de küba'nın san vicente şehrinde doğdu. ilk dünya şampiyonluğu'nu 1986'da kazandı. 1988 olimpiyatları'na ülkesi boykotta olduğu için katılamadı. 1,98 cm boyunda olan savon, olimpiyatlarda üç altın madalya kazanan üç boksörden biridir.
schmeling, max
boks dünyasının gelmiş geçmiş en büyük şampiyonlarından biridir. türk boksunun ilk yıldızlarından olan sabri mahir bey tarafından yetiştirilen alman boksör, joe louis'i yenen ilk boksör unvanına da sahiptir.
sevimli, yeter
1943'te samsun'da doğdu. boksa istanbul'da başladı. seka boks kulübü'nde dövüştü. 57 ve 60 kilolarda ringe çıktı. 9 kez türkiye birinciliği kazandı. balkan ve akdeniz oyunları ikincisi oldu. aktif spor yaşamını bıraktıktan sonra boksa antrenör olarak hizmet verdi.
sonunur, kemal
1951 yılında doğdu. 18 yaşında ringe çıktı. 1972'de dünya ordular arası boks şampiyonası'nda birinci oldu. 1973'te balkan ikincisi, 1976 ve 1977 yıllarında da balkan şampiyonu oldu.
stevenson, teofilo
29 mart 1952'de küba'da doğdu. olimpiyatlarda aynı sıklette üç altın madalya kazanan ilk boksör oldu. 1986'da dünya şampiyonluğunu kazandı.
süme, cahit
1972 yılında trabzon'da doğdu. boksa 1985 yılında trabzon belediyespor'da başladı. 77 kez millî olan süme, 5 kez de türkiye şampiyonluğunu kazandı.
tagar, yorgo
1912 yılında istanbul'da doğdu. 16 yaşında boksa başladı. türkiye boks şampiyonu sıtkı beyden aldığı derslerle kendini yetiştiren tagar, nubar'la yaptığı ilk karşılaşmasını nakavtla kazandı. yüze yakın amatör boks karşılaşmasında başarıyla dövüşen tagar yenilgisiz olarak profesyonelliğe geçti. boksu bıraktıktan sonra antrenör olarak hizmet verdi.
tatar, seyfi
1945 yılında sivas'ta doğdu. 18 yaşında ankara'da, ring ihtisas'ta boksa başladı. 1965 yılında boksta adını duyurdu ve 1967 yılında türkiye şampiyonu oldu. sıkletinde balkanlarda birincilik, avrupa'da ikincilik kazandı. 1967-73 yılları arasında 5 kez boks şampiyonu oldu. yaptığı 203 maçın 190'ında galip geldi. 1967 ve 1971 akdeniz oyunları'nda gümüş madalya elde etti.
tuş, orhan
1931'de istanbul'da doğdu. boksa 1949 yılında başladı. 1958-59 yılları arasında türkiye şampiyonu oldu. 1959 avrupa şampiyonası'nda bronz, ordular arası dünya şampiyonası'nda ise gümüş madalya kazandı. boksu bıraktıktan sonra antrenörlük yaptı.
tyson, mike
1965 yılında doğdu. abd'li boksör, 1985'te yaptığı ilk profesyonel maçında rakibini 1. rauntta nakavtla yendi. 22 yaşında dünyanın en büyük boksörleri arasında adı geçmeye başladı ve kısa bir süre sonra dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu kazandı (1988). tecavüz suçu nedeniyle 2,5 yıl hapis yattıktan sonra 1995 yılında tahliye oldu. dünya boks konseyi (wbc) ve dünya boks birliği'nin (wba) ağır sıklet şampiyonluğu unvanlarını elde etti. 1996'da hollyfield'a yenilerek wba unvanını kaptırdı.
uluğ, ismet
1901’de doğdu. sporun çeşitli dallarıyla ilgilendi. özellikle boks dalının dönemindeki en önemli (1919-1921) ve öncü isimlerinden oldu. uluğ 1975 yılında öldü.
ünüvar, metin
1929 yılında istanbul'da doğdu. ankara dtcf'yi bitirdi. boks ve hentbolle ilgilendi. 1960 yılından itibaren btg müdürlüğü bünyesinde başladığı yöneticilik görevini 1984-1986 yılları arasında boks federasyonu başkanı olarak sürdürdü. iki kez eaba üyeliğinde bulundu. türkiye millî olimpiyat komitesi temsilciliğini yaptı. sporun önemli yöneicilerinden olan ünüvar 1995 yılında öldü.
varlik, satılmış
1928'de ankara'da doğdu. 1950 yılında boksa başladı. 9 defa millî oldu. 1958'de boksu bıraktıktan sonra, 1960 yılında italyan boks antrenörü mario paccolini'nin kursundan mezun olarak antrenörlüğe başladı. türk boksu için birçok değerli sporcu yetiştiren varlık, sıkı ve yorucu antrenman programlarıyla tanındı.
yadigÂr, engin
1947 yılında istanbul'da doğdu. 18 yaşında boksa başladı. 1967 akdeniz oyunları'nda bronz madalya, aynı yıl balkan şampiyonası'nda altın madalya kazandı. yine aynı yıl katıldığı avrupa şampiyonası'nda ikinci oldu.
yalçin, habip
1948'de ankara'da doğdu. millî formayı ilk kez 17 yaşında, 57 kiloda giydi. akdeniz oyunları ve balkan şampiyonaları'nda türkiye'yi başarıyla temsil etti.
yalçinkaya, kemal
1955 yılından 1964 yılına kadar boksta türkiye şampiyonu oldu. 1960 dünya ordular arası ikincisi, 1963 akdeniz oyunları üçüncüsü oldu. döneminin en önemli isimlerindendir.
not: alıntı.