87
acikcasi daha once bu baslikta xg'nin ne oldugunu ve olmadigini anlatmaya calismis biri olarak (bkz: xg/#3238268) su anda alayci elestiri getiren arkadaslarin buyuk oranda hakli oldugunu dusunuyorum. istatistik dersi alanlarin muhtemelen duymus oldugu, survivorship bias diye bir kavram vardir. bu kavramin en bilinen ornegi savas ucaklariyla ilgilidir. 2. dunya savasi sirasinda ucaklarini kuvvetlendirmek isteyen abd, savastan geri donen ucaklarin hasar datasini toplayip bu veri uzerinden en cok hasar alan noktalari guclendirmeyi planliyor. dataya bakildiginda ilk basta motor ve kokpitin cok az hasar aldigi, dolayisiyla bu alanlarin guclendirilmesine gerek olmadigi sonucuna variyorlar. ancak burada kritik nokta datanin savastan geri donen ucaklardan toplanmis olmasi. motoru veya kokpiti hasar alan ucaklar savastan geri donemiyorlar. dolayisiyla topladiklari data aksini iddia etmesine ragmen, bu datanin yanli bir olcum oldugunu anlayip motor ve kokpit bolgesini guclendirmeye karar veriyorlar.
simdi bu hikayeyi neden anlattin derseniz, bizde de maalesef istatistik ya da matematik temeli olmayan bircok arkadas xg'ye buyuk anlam yukleyip neredeyse sadece xg uzerinden oynadigimiz oyunu olumlamaya calisiyorlar. ancak bunu yaparken bircogu yapilan olcumu galatasaray'in geride oldugu dakikalar/berabere oldugu dakikalar/onde oldugu dakikalar seklinde ayirmiyor. dolayisiyla ozellikle son donemde maclarin bircok dakikasinda geride ya da berabere olup risk aldigimiz, rakipler de kapandigi icin olcum yanli olmus oluyor. bu yanlilik isin sadece bir yonu, bunun disinda daha once de bu baslikta bahsedilen baska konular var. mesela xg size sadece beklentiyi veriyor, ancak bunun bir de standart sapmasi var. cok basit bir mantikla 40 metreden 30 sut cekmekle, 1 adet penalti atmak arasinda bir fark olmasi gerek, ancak sadece beklentiye baktiginiz zaman ikisi birbirine esit olmus oluyor. bunun disinda sutla sonuclanmayan ataklarin nasil modellenecegi (ki onceki entry'mde tehdit beklentisi kavramindan bahsetmistim), ayni pozisyonda cekilen birden sutun nasil modellenecegi vb konulardaki eksikler/yanlislar vs derken xg'nin size cizdigi tablo gercekteki tablodan cok farkli olabiliyor. bu yuzden de avrupa'da bircok takim ham veriyi direkt olarak teknik ekibin onune vermek yerine veri bilimi/analizi uzmanlarina isletip onlarin isledigi/temizledigi datayi ve analizlerini teknik ekibe veriyor.
21 aralık 2021 adana demirspor galatasaray maçına bakacak olursak skorun 0-0 gittigi donemde omer bayram'in bir pozisyonu haric pozisyon bulamadik. rakibimiz ise ilk yari boyunca yunus uzerinden surekli sol tarafimizda bosluk yakaladi, ancak ilk yarida bu bosluklari iyi pozisyonlara donusturmekte sikinti yasadilar, dolayisiyla cok fazla xg uretemediler. ikinci yarida ise buraya attiklari bir topla yunusu kaleciyle karsi karsiya birakip golu yakaladilar bu kez. ikinci gol icin ise diyecek fazla bir sey yok, ozguven ve becerinin birlesmesiyle ekstra bir gol atti yunus. bu dakikaya kadar oynanan oyuna bakarsak iki takimin da xg uretemedigi, ancak bir takimin israrla bir plan dogrultusunda hucum ettigi ve sonunda bu planla golu buldugu sonucuna varabiliriz. bu dakikadan sonraysa adana geri cekildi, biz de uzerlerine gittik. birkac pozisyon yakaladik, ancak gol gelmedi. gol gelmedikce bastirmaya ve pozisyon yakalamaya devam ettik, yuksek miktarda xg urettik. burada gol gelmemesinde beceriksizlik kadar baski/stres ve ozguven eksikligini de vurgulamak gerek. mac sonundaki tabloya bakip olumlu olarak bir yorum yaparsak 2-0 geri dustukten sonra iyi mucadele etmis ve geri donmeye calismisiz diyebiliriz. ancak maci sadece o bolumdeki pozisyonlar uzerinden okuyup, "aslinda biz hak ettik ya" demek kendimizi kandirmak oluyor.
ozet gec derseniz, xg ve benzeri istatistiklersiz kalmayin, ancak sahada gorduklerinizden bagimsiz futbolu sadece bunlar uzerinden de yorumlamayin bence.
simdi bu hikayeyi neden anlattin derseniz, bizde de maalesef istatistik ya da matematik temeli olmayan bircok arkadas xg'ye buyuk anlam yukleyip neredeyse sadece xg uzerinden oynadigimiz oyunu olumlamaya calisiyorlar. ancak bunu yaparken bircogu yapilan olcumu galatasaray'in geride oldugu dakikalar/berabere oldugu dakikalar/onde oldugu dakikalar seklinde ayirmiyor. dolayisiyla ozellikle son donemde maclarin bircok dakikasinda geride ya da berabere olup risk aldigimiz, rakipler de kapandigi icin olcum yanli olmus oluyor. bu yanlilik isin sadece bir yonu, bunun disinda daha once de bu baslikta bahsedilen baska konular var. mesela xg size sadece beklentiyi veriyor, ancak bunun bir de standart sapmasi var. cok basit bir mantikla 40 metreden 30 sut cekmekle, 1 adet penalti atmak arasinda bir fark olmasi gerek, ancak sadece beklentiye baktiginiz zaman ikisi birbirine esit olmus oluyor. bunun disinda sutla sonuclanmayan ataklarin nasil modellenecegi (ki onceki entry'mde tehdit beklentisi kavramindan bahsetmistim), ayni pozisyonda cekilen birden sutun nasil modellenecegi vb konulardaki eksikler/yanlislar vs derken xg'nin size cizdigi tablo gercekteki tablodan cok farkli olabiliyor. bu yuzden de avrupa'da bircok takim ham veriyi direkt olarak teknik ekibin onune vermek yerine veri bilimi/analizi uzmanlarina isletip onlarin isledigi/temizledigi datayi ve analizlerini teknik ekibe veriyor.
21 aralık 2021 adana demirspor galatasaray maçına bakacak olursak skorun 0-0 gittigi donemde omer bayram'in bir pozisyonu haric pozisyon bulamadik. rakibimiz ise ilk yari boyunca yunus uzerinden surekli sol tarafimizda bosluk yakaladi, ancak ilk yarida bu bosluklari iyi pozisyonlara donusturmekte sikinti yasadilar, dolayisiyla cok fazla xg uretemediler. ikinci yarida ise buraya attiklari bir topla yunusu kaleciyle karsi karsiya birakip golu yakaladilar bu kez. ikinci gol icin ise diyecek fazla bir sey yok, ozguven ve becerinin birlesmesiyle ekstra bir gol atti yunus. bu dakikaya kadar oynanan oyuna bakarsak iki takimin da xg uretemedigi, ancak bir takimin israrla bir plan dogrultusunda hucum ettigi ve sonunda bu planla golu buldugu sonucuna varabiliriz. bu dakikadan sonraysa adana geri cekildi, biz de uzerlerine gittik. birkac pozisyon yakaladik, ancak gol gelmedi. gol gelmedikce bastirmaya ve pozisyon yakalamaya devam ettik, yuksek miktarda xg urettik. burada gol gelmemesinde beceriksizlik kadar baski/stres ve ozguven eksikligini de vurgulamak gerek. mac sonundaki tabloya bakip olumlu olarak bir yorum yaparsak 2-0 geri dustukten sonra iyi mucadele etmis ve geri donmeye calismisiz diyebiliriz. ancak maci sadece o bolumdeki pozisyonlar uzerinden okuyup, "aslinda biz hak ettik ya" demek kendimizi kandirmak oluyor.
ozet gec derseniz, xg ve benzeri istatistiklersiz kalmayin, ancak sahada gorduklerinizden bagimsiz futbolu sadece bunlar uzerinden de yorumlamayin bence.
