552
kadınlar günü, anneler, babalar, sevgililer günü, yılbaşı ve tıp bayramı kutlamaları kürtçe yapıldığı gün nevruzun da kürtçe kutlanmasını anlarım.
nevruz nedir ?
nevruz bayramı ya da kısaca nevruz; (kürtçe: newroz, özbekçe: navruz, türkmence: nowruz, kazakça: naurız, kırgızca: nooruz, azerice: novruz, kırım tatarcası: navrez)
farslar, kürtler, zazalar, azeriler, anadolu türkleri, afganlar, arnavutlar, gürcüler, türkmenler, tacikler, özbekler, kırgızlar, karakalpaklar, kazaklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramınevruz
yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda pers kaynaklarında adı geçen nevruz, iran ve bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. günümüz iran'ında, her ne kadar islami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. bazı topluluklar bu bayramı 21 mart'ta kutlarken, diğerleri kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 mart'ta kutlarlar. aynı zamanda, zerdüştlük, hem de bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. kürtlerde, nevruz bayramının kürt mitolojisindeki demirci kawa efsanesi'ne dayandığına inanılır. anadolu ve orta asya türk halklarında da göktürklerin ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.
2010'da birleşmiş milletler genel kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan pers kökenli bu şenliği, dünya nevruz bayramı ilan etmiştir. 28 eylül - 2 ekim 2009 arasında abu dhabi'de hükümetler arası toplanan birleşmiş milletler manevi kültür mirası koruma kurulu, nevruzu dünya manevi kültür mirası listesi 'ne dahil etmiştir. 2010'dan başlayarak birleşmiş milletler genel kurulu 21 mart'ı "dünya nevruz bayramı" olarak kabul etmektedir.
türklerde nevruz
türklerin (göktürklerin) ergenekon'dan demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil eder. doğu türkistan'dan balkanlara kadar tüm türk kavimleri ve toplulukları tarafından, m.ö. 8. yüzyıldan günümüze kadar her yıl 21 mart'ta kutlanır.
türkiye'de bir gelenek, türk cumhuriyetleri'nde ise resmi bayram olarak kutlanırken, 1995 yılından itibaren türkiye cumhuriyeti tarafından bayram olarak kabul edilen bir gün haline gelmiştir.
türk takvimi'nde bir gün 12 bölüme ayrılır, her bölüme çağ adı verilirdi. bir çağ iki saat, dolayısıyla bir gün de 24 saattir. herbir çağ ise sekiz keh ten ibarettir. yılbaşı olarak gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı 21 mart, nevruz günü olarak kutlanır. bu güne ve yeni yılın başladığı an'a yılgayak denir.
oniki hayvanlı takvim ve melikşah'ın celali takvimi'nde yılbaşı olarak belirlenen 21 mart, divanü lügati't-türk'te de ilkbaharın gelişi olarak belirtilir. türk edebiyatı ve musikisine de nevruz; nevruz-ı asl, nevruz-ı arap, nevruz-ı bayati, nevruz-ı hicaz, nevruz-ı acem ve nevruz-ı seba olarak girmiştir. tarihte pek çok devlet tarafından bayram ve gelenek olarak kutlanmıştır. bunların başında anadolu beylikleri, eski mısır, iran, safavi, sasani, moğollar, selçuklu ve osmanlı gelir.
selçuklu ve osmanlı'da milli bayram olarak kutlanan nevruz, nevruziye adlı şiirlere ve şenliklerle ziyafet verilerek kutlanırdı. özel olarak hazırlanan nevruziye adlı macun osmanlı döneminden kalan bir kültür olarak bu gün hala manisa'da 21 mart'ta mesir macunu şenlikleri yapılmaktadır. alevi ve bektaşiler arasında da kimi yorelerde eski takvime atfen mart dokuzu adi verilerek kutlanan nevruz'da özel ayinler yapılırdı, yine zerdüştler ve yezidiler'de 21 mart'ı bayram olarak kabul etmişlerdir.
birçok kürt şair ve yazarın da eserlerinde yer alan nevruz'u kürtler 21, 22 ve 23 mart'ta kutlarlar. bu bayram ile kürtler çoğunlukla şehir dışındaki bölgelerde ve açık alanlarda bir araya gelir ve gelmekte olan ilkbaharı kutlarlar. kadınlar rengarenk elbiseler giyerler ve başlarına pullarla süslenmiş ışıltılı örtüler örterler. topluluk büyük bir ateş yakar ve bu ateşin etrafında dans ederek ya da üstünden atlayarak büyük bir coşkuyla bu bayramı kutlarlar.
2010'da birleşmiş milletler genel kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan pers kökenli bu şenliği, dünya nevruz bayramı ilan etmiştir.
herkesin nevruz bayramı kutlu olsun. çocukken mahallede arsalarda ateş yakar üstünden atlardık. şimdi aynı mahallede ateş yakıp nevruz kutlasan linç edilirsin amk ne hale geldik.