her scout ekibi önerdiği veya önermediği oyuncularla ilgili o dönemde eleştirilmeli veya eleştirilmemeli. sonrasında yapılan her eleştiri, 'biz 1. dünya savaşında almanlar yenildiği için yenilmiş sayıldık tadında oluyor'.
geneli bilmem ama, ben yapılan transferleri 3 sınıfta incelerim.
1- prospect: genç yaşta potansiyel barındıran oyuncu.
2- veteran: futbol kariyerinin sonlarına gelmiş, gözlemlenen özellikler dışında ekstra bir potansiyel barındırmayan ve fiziksel olarak geriye gidileceği öngörülen oyuncu
3- ikisinin arasında bulunan, kontratı prime time'ına göre ayarlanması gereken, bir miktar daha ilerleyebilme şansı olan oyuncular.
prospectler'le ilgili ayrı bir sayfa açmak gerekir. genelde bu transferlerde oyuncunun fiziksel özellikleri ve ölçülebilir değerleri ön planda tutulur.
bununla ilgili, sözlük ahalisinin çoğunluğunun bildiğini düşündüğüm markelle fultz örneği üzerinden gidelim. 2017 nba draft seçmelerinde 'consensus first pick' olan oyuncudur. harika bir şut mekaniği, uzun kulaç genişliği, ilk adımı hızlı, şutu çıkarma süresi hızlı, oyun aklı ortalamanın üzerinde olan bir guard. tavanı james harden, tabanı d'angelo russell olarak gösterilen bir 'prospect'.
ilk sıradan gideceğine o kadar emindi ki herkes, philadelphia kendisini alabilmek için, hem o yılın 3. sıra pick hakkını, hem de gelecek yıllardaki ilk tur hakkı/haklarını takaslayarak, ilk sıradan kendisini seçti.
neyse uzatmayalım, ilk hazırlık maçında görüldü ki, çocuğun fiziksel bütün özellikleri yerinde, ancak şut mekaniğinde gözle görülür bir değişim var. serbest atışı bile jonglör gibi atıyor. bu durumla ilgili 50 tane komplo teorisi var, ancak kimse çocuğa ne olduğunu hala bilmiyor.
öyle bir durumki, çocuk motosikletten düştü diyen de var, antrenörü nba'ya hazırlık sırasında şut mekaniğini değiştirdi diyen de. o zamanlar philadelphia, 50 tane taramadan geçirdi çocuğu bir şey bulamadı.
peki, geri dönüp de philadelphia scout ekibini suçlayan var mı? bu ekibin yetersiz olduğunu düşünen var mı? cevap, tabii ki hayır.
şimdi gelelim, genel eleştiriye hasıl olan transferler veya önerilere:
1- andreas cornelius: durun bu yanlış oldu, hesaplama hatası diyelim.
* 'bütün hikayenin başlangıç noktası'.
1- mbaye diagne: ffp var, ara transfere bir şey harcayamayacağız gözüyle girerken, bir anda ozan kabak'a talip çıkıyor. hoca bırakmak istemiyor, ancak yönetim göndermekte kararlı, çünkü ozan'ın çıkış maddesi var, üstelik takımın santraforu da yok. bir anda elinde, anında harcaman gereken 10 küsur milyon euro var. bu ekibin ise hazırlığı, garry rodrigues'ten gelecek olan paraya kadar olan forvetlere. bir anda 2.5 katına çıkan bütçeyle en baştan tarama yapman gerekecek. peki sadece tarama yapmak yeterli mi? oyuncu nasıl izlenecek? buradan 2. oyuncuya geçerek orada bağlantı yapacağım.
2- benjamin tetteh: sparta prag'da oynayan 21 yaşında, uzun boylu, güçlü, hava toplarında fena gözükmeyen, fiziğine ve gücüne rağmen 'advanced forward' gibi oynayan (o dönemler için). tahminen fiziksel özellikleri ile hoca da kendisini beğeniyor ve onu geliştirebileceğini düşünüyor. galatasaray 5 diyor, kabul görmüyor, 8 diyor yine kabul görmüyor. sparta prag 12 milyon euro istiyor.
iyi de bizim scout ekibimiz iş bilmez, sparta prag neden bu 'çöp' için 12 milyon euro'da diretiyor? onlar da iş bilmez olduğu için.
en nihayetinde bütün ekip, 12 milyon euroya alınabilecek bir risk olmadığını düşünüp vazgeçiyorlar.
ee para yanacak? elimizde veriler var, ama canlı izleme olmadan oyuncu almanın riski nedir?
son gün 'canlı' izledikleri opsiyonlar tükenince, bir anda eldeki para da tahmin edilenin 2 katına çıkınca, 6 aydır izledikleri bir oyuncuya dönmek zorunda kalıyorlar. ve haberlere göre de, avrupa'dan da talipleri var. mbaye diagne galatasaray'da.
neyse, şampiyonluk geliyor, bir anda diagne satış listesine konuyor. hedef verilen parayı kotararak, haziran'da 'prospect' transferini gerçekleştirmek. kendisini değersizleştirmek için her şey yapılıyor.
diagne'ye bir anda hem 'club brugge', hem de 'anderlecht' talip oluyor. oyuncu gidiyor, 3 forvetin içerisinde ilk 11 oynamaya başlıyor. ancak, kafadan kontak bir adam olduğu için kadro dışı kalıyor.
6 ay top oynamayan diagne geri dönüyor, bjk maçında anlamsız gördüğü kırmızı nedeniyle tekrar listede. bu sefer premier league ekibi west brom, ligde kalabilme ümidiyle kendisini kiralıyor. harika bir performans sonrası tekrar geri dönüyor.
anderlecht, club brugge, veya west bromwich de bizim gibi 'iş bilmez' scout ekiplerine sahip olduğu için, kendisini as forvet olarak kiralıyorlar.
bu arada yaşı ilerleyen, ancak patlamasını yapamayan tetteh için kontrat bitiş süresi yaklaşıyor. oyuncu spart prag'dan yıllık 80 bin euro alırken, 1 milyon eurolar bandına geliyor. prag ise istediği fiyatı 12 milyon euro'lardan 4 milyon euro seviyelerine indiriyor. sonuç olarak, yeni malatyaspora 650 bin euro kiralık, 3 milyon euro satılık opsiyonuyla gönderiyor.
3- ally samatta: hiç uzun uzun anlatmaya gerek yok, kendisini bizim ilgimizden sonra, başka bir 'iş bilmez' aston villa kulübü 11.5 milyon euroya almıştır.
4- mostafa mohammed: 'mısırdan', 'zamalek' kulübünden yapılan bir scouting transferidir. oyuncunun fiziksel üstünlüklerini herkes biliyordur. 'prospect' statüsünde değerlendirilmelidir. ancak, oyuncunun kendini geliştirmekten uzak olması veya kulübü 5 yıldızlı otel gibi kullanması scout ekibinin suçu değildir. bu duruma rağmen kendisine ısrarla fransa'dan talip çıkması ise, fransız kulüplerinin scoutlarının iş bilmezliğini gösterir.
sonuç, kendilerini eleştirmeden önce konjonktüre ve zamanlamaya da bakmak gerekir. bu coğrafyada transferi bir tek biz yapmıyoruz. rakiplerimizin hali ortada.
daha iyi olabilir mi? evet. mesela bol opsiyonlu bir transfer listesi istiyorsanız, canlı izleme ekibi sayısını artırmalısınız. onları tarayacakları bölgede ikamet ettirmelisiniz. ettiremiyorsanız bile, uçak giderlerini karşılarken kolaylık sağlamalısınız. yoksa ffp kıskacında, bütün planların değiştiği bir ortamda, 'canlı' izleme yapılan oyuncular tükendiğinde, gözünün önündekini aldı diye kimseyi suçlayamazsınız.