futbolu football manager üzerinden yorumlamak

• 1

  özellikle "türkiye'deki herkes teknik direktör zaten yeaa" diyenlerin yaptığı şey. ulan senin yaptığın ne o zaman?
  
  yok burak'ın bitiriciliği şu kadar, yok bruma'nın top sürmesi bu kadar. he anam he. bilgisayar başında sabahlayarak ancelotti olmuşsun sen, tutmayalım biz seni.
• 2

  (bkz: first touch'ı çok kötü yeaa)
• 3

  flight simulator oynayıp uçak kullanmak hakkında ahkâm kesmekle aynı şeydir. yani gayet mantıklıdır.
• 4

  need for speed oynayıp araba kullanmak hakkında ahkâm kesmekle aynı şeydir.
  
  mesela ben need for speed'de ustayımdır ama arabayı kaldırabiliyor musun dersen gücenirim :(
• 5

  futbolu fifa ultimate team* üzerinden yorumlamanın büyük kardeşidir.
  
  cagliari'de víctor ibarbo var iyi çocuk, onu alalım catalyst kimya kartı basalım. mümkünse team of the week versiyonunu alalım, tam olsun :(.
• 6

  football manager, bir futbol simülasyonu olduğundan, yani football manager'daki özellikler, gerçek hayattan adapte edilmeye çalışılmış olduğundan, çok da yanlış olmayacak hadise.
  ama tabi tutup da fm'deki özellikleri temel alarak yorum yapılırsa da ağza çemçüğü vurmak gerek.
• 7

  (bkz: yaş 17,5 yolun çeyreği eder)
• 8

  (bkz: jose mourinho'nun football manager oynaması)
  (bkz: ersun yanal'ın football manager oynaması)
  (bkz: arsene wenger'in football manager oynaması)
  
  hatta
  
  (bkz: porto'nun transfer edeceği futbolcuları fm üzerinden tespit etmesi)
  
  gibi durumların varlığı göz önüne alınırsa çok da boş bir icraat değildir...
  zira şöyle bir şey de var;
  
  (bkz: fm diyorsa doğrudur)
• 9

  içinde insan, politika, döviz kuru, şike gibi faktörler olmadığı için çok öngörülebilirdir.
  genç bir adam alırsın, potansiyeli bellidir. bir futbolcu alırsın gücü rakamlar üzerinden sabittir. her şey ama her şey çok öngörülebilirdir bu oyunda. mesela krasic bildiğin krasic'dir. rusya'dan italya'ya, almanya'ya, ingiltere'ye, türkiye'ye transfer ettiğinde avrupa'nın en gözde oyuncularından biriyken çerçöp bir adam haline dönüşmez. driplingi 18'den 10'a düşmez. üstelik bir oyun olduğu için belli standartta oynadığınızda başarı hissini oyuncuya yaşatıp onu mutlu etmek uğruna programlanmıştır.
• 10

  sanılanın aksine herşeyin sayılardan ibaret olmadığı oyundur. belki döviz kuru, şike gibi faktörler yoktur, ama insan, politika ve psikoloji gibi faktörler mevcuttur.
  
  - genç bir adam alırsın, deli gibi potansiyel vardır, gücü rakamlar üzerinden gayet tatmin edicidir, gel gelelim sahaya sürersin, sürünür, adım atmayabilir, sebebini çözene kadar göbek bağından solursun
  
  - krasic bildiğin krasic olmayabilir, oyunda "home sick"ten tutun "takım arkadaşıyla kavga etti"ye kadar pek çok parametre vardır, 2014 serisinde takım kaptanına rica minnet yalvarıp oyuncunu arası bozuk olanla barıştırma olayın girmen gerekebilir.
  
  - bir oyuncu dünya starı potansiyelinde de olsa takımda kendi dilini konuşan adam bulamayınca bunalıma girip evine dönmek isteyebilir, "kalacaksın lan" diye çıkışırsan takımda ikilik çıkarıp bütün ortamı ve huzuru bozabilir.
  
  - oyun senin başarını umursamaz, öyle ki son 4 haftada şampiyonlukta rakibin olan takım arka arkaya 4 maç kaybedip sana şampiyonluk verdiğinde "vay anasını lan oyun bana torpil geçti sırf oyundan zevk alayım diye" dersin, bir sonraki sezon son 10 maçının 10'unu 40 golle kazanırsın, ama önündeki takım 1 puan bile kaybetmeden şampiyon olabilir, o zaman da "vay be torpil geçmiyormuş, zükünce züküyor" diye kalırsın.
  
  - football manager, futbol aleminde mevcut olan 40'tan fazla diziliş, 300'den fazla varyasyon, etki-tepki mekanizmaları, futbolcu gözlemcisi gibi kaynaklar için 20 yılda yüz milyon dolarlarla ölçülen yatırımlar yapmıştır. bugün günümüz futbolunda söz sahibi pek çok teknik adam football manager'ın veritabanından yararlanarak simülatif denemeler yapmaktadırlar. ülkelerde üniversite öğrencisi olarak hayatını sürdüren gençlere cüzi rakamlarla mahalle takımlarını izlettirip rapor yazdırdıkları görülmüştür *
  
  ön yargılarınızdan kurtulup pozitifist yaklaştığınızda bilgisayar simülasyonlarının en reel örneklerinden birisi olan football manager - eski adıyla championship manager ailesinin emeklerine saygı duymayı öğrenebilirsiniz.
  
  gerçi alex baba `(bkz: istatistik mini etek gibidir çok şey gösterir ama asıl görünmesi gerekeni göstermez)` dese de;
  
  istatistik ve verinin önemini kavrayanlar çağ atladı.
• 11

  kanat oyuncularında acceleration ve pace önemli hacı.
• 12

  veri tabanı söz konusu ise koskoca everton fc'nin yaptığıdır.
  
  http://www.dailyrecord.co.uk/...ut-for-worlds-997789
  
  taktik denemek, oyuncuların o taktikle nasıl oynayacağını düşünmek söz konusu ise koskoca louis van gaal'in yaptığıdır.
  
  http://www.fourfourtwo.com/...ger-plane-manchester
  
  "add manager" söz konusu ise muhtemelen koskoca aziz yıldırım'ın yaptığıdır.
  
  http://www.dipnot.tv/.../06/azizyildirim.jpg
• 13

  oynatılan taktik, kurgu falan tamamen hikayedir. bu adam oyunda efsane oluyor gibi şeyler tam geyiklik. ama orada yazan oyuncuların özelliklerine bok atmaya çalışan adam da aslında bir boktan çakmıyordur. oyunu hazırlayan ekip öyle youtube videosuna veya senin benim gibi 1-2 maçı televizyondan izlemiyor. neredeyse oyundaki bütün oyuncaların maçlarını yerinden takip eden bir ekip var. bütün yıl boyunca oyuncunun verilerini ortaya koyup ona göre oyuncu profili oluşturuluyor.
  
  tabi ki bu gerçeği yansıtır mı, yansıtmaz. ama o veriler öyle küçümsenecek bir şey değil kesinlikle.
• 14

  football manager üzerinden takımlar ne halt yiyor bilmiyorum ama messi'nin fifa üzerinde kendisini forvet oynatıp verim alınca gerçek hayatta da forvete geçtiğini düşünü
• 15

  (bkz: need for speed'i simülasyon sanmak)
• 16

  taktik, teknik konularında fm üzerinden konuşmak saçma olabilir ama futbolcu transfer edeceksen fm yanılmaz güzel kardeşim. bu oyunu 1992de başladım oynamaya ve mike marsh dışında da pek yanıldığını görmedim. o yanılgı da galatasaraya nasip oldu malesef. hatta şimdi isim vermek istemiyorum ama bir sınıf arkadaşımın babası iyi galatasaraylı bir gazeteciydi. biz haldır huldur cm oynarken merak etti gösterdik. souness dönemi, ingiltereden adamları transfer ediyoruz. cmdeki profilleri, oğlum üniversite bilgisayarına girerek yeni transferlerle ilgili gizli bilgilere ulaştı diye vermişti.
• 17

  yerine göre gayet yerinde bir davranıştır. çoğu büyük takımların scoutları bu oyundan oyuncu inceliyorlar, genç yetenek avına çıkıyorlar vs.
  
  bir başka olay ise orada yazılanlar sadece uyduruk bir rakam değil. bunların hepsi oyuncuyu sezon boyunca izleyip ortaya çıkan veriler.
  
  tabii ki sadece fm üzerinden futbol konuşmak doğru olmaz ama fmnin de uyduruk bir oyun olmadığı konusunda anlaşalım.
  
  fmciler dünya yıldızı olacak adamı 2-3 sene önceden bilirler. hepsi tutar mı? tabii ki tutmaz.
  
  en basitinden şu aralar ilgilendiğimiz balanta. fmde 2-3 sezon sonra oyunun en iyi stoperlerinden birisi oluyor. aha buraya yazıyorum, unutmazsanız 2-3 sene sonra bakın bakalım balanta'ya neler olacak. buna benzer bir çok oyuncu var, akılda kalması açısından balantayı örnek verdim.
  
  bazı takımların oyun yapımcılarıyla konuşup fm veritabanını istediğini de eğer spor haberlerini yakından takip ediyorsanız bilirsiniz.
• 18

  kimse kabaetinden oyuncu numarası sallamıyor bu oyuna. her ülkede oyuncuları inceleyen scoutları var. oyunun ilk başlangıç noktası olabildiğince reel. lakin ilk antrenmanla beraber gerçeklikten uzaklaşıyorsunuz. ha bu arada gerçeklik o scout'un oyuncuyu izleyip verdiği puanın tarihiyle alakalı. dolayısıyla oyunu yaptıkları tarihten itibaren de gerçek hayatın evrimleşmesi var tabi. bu anlamda fifa14 gibi oyunlar daha interaktif gerçekçilik sunuyorlar. yani uzun lafın kısası ne alakasız diye yerebilirim ne de futbol gibi günü gününe uymayan bir oyun dünyasını simulasyondan yorumlayabilirim. yüzeysel bir database diyelim kendisine.
• 19

  sıkı bir fm fanatiği olarak şunu diyebilirim ki, oyunda cidden parlamaya müsait gençler gerçek hayatta da parlama potansiyeline sahip oluyor. oyun sallama bir oyun değil. bilmeyenler "bu fm de ne kardeşim" diyebilirler. ne demek istediğimi oyunu oynayanlar bilir. tabi her konuda olduğu gibi futbol konusunda da "ben fm bilirim, futbol benden sorulur" demek yanlış. ama cidden bir bilgi alt yapısı oluşturduğu da bir gerçek.
• 20

  sözlükte görmekten tiksindiğim olay.
  mesele oyunu oynamak veya sadece oyun muhabbeti yapmak değil tabi ki. isteyen istediği kadar oynar, istediği kadar sever, oyun hakkında istediği muhabbeti yapar ama sanal bir oyunu gerçek hayata bağlayıp bunun üzerinden tartışmak aşırı saçma geliyor bana.
  
  şöyle açıklayayım; "falanca fm'de çılgın atıyor, 3'e alıp 2 sezon sonra 10'a sattım, galatasaray transfer etmeli" diyeni mi ararsın, "fm'de galatasaray'a 4-4-2 oynatıp şampiyonlar ligi şampiyonu oldum, hamza hoca da takımı öyle oynatmalı" diyeni mi ararsın, "filancayı şu mevkide oynattım 4319857413 gol atıp 9483753284 asist yaptı, biz de öyle oynatmalıyız" diyeni mi ararsın özellikle transfer dönemi başlayınca sözlükte epey arttı böyle yorumlar.
  
  yav arkadaşım oynadığının sadece "kodlanmış" bir bilgisayar oyunu olduğunun bu kadar mı farkında değilsin de sanal ortamda uyguladığını gerçek hayatta da muhakkak gerçekleşecek sanıyorsun? tamamıyla 0'lardan, 1'lerden, if'lerden, else'lerden, olasılıklardan, birazcık da yapay zekadan oluşan bir oyun. gerçek hayattaki gibi şart ve koşullar yok, dış etkenler yok, düşünce yok, duygusallık yok, tamamen bilgisayar kodu.
  
  şimdi illa ki "fm'in scout ağı çok geniş, her ülkede adamları var ve oyuncuları yakından takip ediyolar bi kere taam mı bik bik bik" diyenler çıkacaktır. eyvallah, ona bir lafımız yok zaten. oyuncuyu gözlemlemişlerdir, güçlü ve zayıf yanlarını belirleyip ona göre puanlamışlardır ama oyunu oynamaya başladığın andan itibaren o puanlar da sanallığa doğru yola çıkıyor. senin oynattığın taktik gerçekte tutacak diye bir şey yok, senin oynattığın adam gerçekte iyi olacak diye bir şey yok, oyunda gelişip yıldız olan futbolcu gerçekte de yıldız olacak diye bir şey yok, farkına var artık şunların. ha olamaz mı? olabilir tabi ama "ya tutarsa"lık bir durum bu.
  
  sonuç olarak bu oyun üzerinden futbol ve taktik yorumlamak saçmadır efendim. yapmayın etmeyin.
  
  ayrıca:
  (bkz: fm diyorsa doğrudur)
  (bkz: fm'de bulduğu oyuncuları alınmalı diye buraya yazan tipler)
• 21

  jose mourinho, arsene wenger ve louis van gaal'in bu oyunu oynarken görüldüğü olmuştur. birçok teknik direktörün, kulübün, scout ekibinin bu oyunun oyuncu ağından yararlandığı ise bir gerçektir. yani tamamen sanal bir gerçeklikten bahsedemeyiz. elbette oyuncu istatistikleri, taktikleri bu oyun üzerinden tartışmak yanlıştır. fm diyorsa doğrudur fenomeni genelde tutan bir durumdur yalnız.
  
  not: bu tarz oyunları oynamayı bırakalı 2 sene oluyor, eskiden hastasıydım tabi.
• 22

  bu yorumu yalanlamadan önce porto kulübünün football manager gözlemcileriyle olan organik bağı göz önüne alınmalıdır. ayrıca kendi kariyerlerinize göre yorumlamak yanlış, futbolcu ve takım özelliklerine göre yorumlamak doğrudur.
• 23

  bir yemek yaparken türlü bileşenler bir araya geldiğinde lezzeti artacaktır.
  bir futbolcu transfer ederken de farklı kaynaklar dikkate alınıp transfer yapılması doğru tercih ihtimalini arttıracaktır.
  nasıl ki sadece youtube videoları izlenerek oyuncu alınmaz ise, sadece fm verileri dikkate alınarak da oyuncu transfer edilmez.
  ancak gerçek scout raporları, youtube videoları, canlı maç performansı izleme, medya haberleri, eski takım arkadaşı görüşleri, eski teknik direktör görüşleri gibi kaynaklar dışında football manager bilgi bankası da yararlanılabilir bir kaynak olabilir.
  ama sırf bu oyun baz alınarak yapılan yorumlara ben de uyuz oluyorum. bu adamlara kalsak forvetimiz hala maxim tsigalko'ydu.
• 24

  oyuncu bazında bakıldığında sadece oyun çıktıktan sonra girilen veriler göz önüne alınmalıdır. sanmayın ki bu veriler kafalarına göre giriliyor. bu oyunun gözlemcileri dünyanın en önde gelenleri. ancak ve ancak oyunu oynadıktan sonraki dönemleri değerlendirmek doğru değil. çünkü oyun başladıktan sonra oyunun bir çok dinamiği olaya dahil oluyor. antrenman, td, antrenör, kulüp vb. bu yüzden o oyuncunun gelişip gelişmeyeceğine oyundan karar vermek imkansız. dediğim gibi, sadece ilk veriler göz önüne alınmalı.
  
  ama kulüp yönetmek adına bu oyun üzerinden yapılan yorumlar doğrudur. şampiyon olduktan sonra ligindeki en yüksek primi alan takım olursun. ha yine mi paran yok, elindeki çöp adamların sözleşmesi bitmiş ise gidip ona 2 milyondan yeni 2 yıllık kontrat vermezsin. arkasından anca gidersin dersin. sonra sözleşmesi bitmemiş çöplere yönelirsin. satmak için önce cüzi bir para istersin. satılırsa ne güzel, satılmadı mı, kiralamak isteyen var mı dersin. yine mi yok parasız alan var mı dersin. son çare umutsuzlukla karşılıklı feshetmek istersin. yine mi gitmiyo, a2 de süründürürsün, belki devre arası gider.
  
  ama asıl anlatmak istediğim burada amaç. sen para yok para yok diye ağlayıp, 3 kuruşluk, 30 küsür yaşında, göt kılı ağırmış adamlara hatır niyetine yıllarca milyonlar saçmazsın. elinden geldiğince bütçe yaratmaya çalışırsın. bunlar gerçek hayatta da oyunda olduğu gibi uygulanabilecek şeyler. ama o akıl varmı başımızdakilerde o meçhul.
• 25

  keşke galatasaray scout ekibi de oynasa dediğim oyundur.tabii ki oyunun taktik ya da oyuncunun duygusal gelişimi konusundaki alt yapısı gerçeğe aktarılamaz.ancak şu ana kadar ki fm serilerinin ''wonderkid''lerine baktığımızda gerçekte de bu oyuncuların iyi bir seviyeye ulaştığını görüyoruz.fm bence her takım için çok iyi bir veritabanı oluşturuyor.everton'ın bu fm'ye dayalı scout sistemini kullandığını biliyoruz.