1
hücum hattıyla olduğu kadar, savunma hattıyla da alakalıdır hücum yerleşimi.
hücumda olan takım, rakip kaleci doğrudan kendi hücumlarını engellemeye çalışacağından ve tehlikeli olabileceğiniz rakip ceza sahasının en etkili oyuncusu olduğundan, savunmadaki takım yerleşmişse çoğu zaman sayısal üstünlük elde etmeniz çok zordur. "doldur-boşalt" yaparken dahi rakip ileride iki-üç futbolcusunu bırakmayacağı için, çoğu zaman sayıca fazla futbolcuya karşı, dar alanlarda hücum yaparsınız.
bağlantı oyuncusu olarak kullanılan forvetler bu nedenle vazgeçilmez hale geldi neredeyse. uzun topu doğrudan stoperlerin kucağındaki forvete attığınız zaman ya topu rakip stoperler indiriyor, ya da indirdiğiniz top kademedeki futbolculara gidiyor. topu doğru yere, doğru şiddette indirseniz dahi topu indirdikten sonra toparlanıp patlayıcı bir koşuyla etkili olabileceğiniz alana gitmek zor oluyor. harry kane, firmino, hatta galatasaray'da forvet oynayan babel, benzema... farklı şekillerde de olsa bağlantıyı iyi kurup, kenar forvetleri doğrudan pozisyona sokabilen adamlar. topu orta-uzun mesafeli oynamanın şöyle avantajları var: birincisi, mesafe kısalacağı için isabet şansı yükseliyor. ikincisi, bağlantı için yaklaşan forveti takip eden stoper de, etmeyen stoper de problem yaratıyor. takip ederseniz, boşalttığınız alana koşu atmak mümkün oluyor. takip etmezseniz, bağlantı için gelen forvet topu aktarıp, set oyunu için yerleşim yapıyor.
artık çoğu takım topa orta-uzun mesafeli vurup, doğrudan sonuca gitmeye çalışıyor. red bull leipzig, red bull salzburg, tottenham, geçen sene wolves aklıma gelen başarılı örnekler. burada genellikle şu manzarayla karşılaşıyoruz: bağlantı oyuncusu-merkezde boşalan alana koşu atan kenar forvetler-sürpriz koşu atan merkez oyuncusu.
ancak yerleşim dediğimiz zaman akla set oyunu geliyor. siz ne kadar kontra-atak, geçiş oyunu oynama amacında olsanız da karşınızda burnley olursa top sizde patlar. topu almazlar, isteseler de tutamazlar, bir yerde topun %60 sizde kaldığını görürsünüz. bielsa gibi hem topa %55-65 arası sahip olup hem de rakip kaleye hızla inip atak bitirebilen özel takımlar ve hocalar dışında bu durum genellikle istenmez. bielsa'nın eşsiz bir oyunu var. etkinliği tartışılır ancak benim aklımdaki ideal model budur. tam hibrit bir oyun. bazı noktalarda liverpool'un topa sahip olma-sürat oyununa yakın. ancak farklılıkları var. topa sahip olsanız dahi rakip kaleye çok sayıda ve çabuk inebilmek... futbolu güzelleştiren şeylerden biri bu.
gelelim hücum yerleşimine tekrardan.
topa sahip olan takımlar iki ana yola sahip. oyunu beklerle veya kanatlarla genişletmek. bekler çizgiye basarsa, kanatlar içeride konumlanıyor. kanatlar çizgiye basarsa, bekler yabancıların "early crossing" dediği, türkçe'ye "canerleme" diye geçmesi gereken ortaları yapıyor. bunun nedeni şu: orta sahalarınız rakip ceza sahasına iyice yaklaşacağı, yeri geldiğinde boş koşular yapacağı için göbekte bir boşluk oluşabiliyor. bu boşluk genellikle iki stoperi biraz kenara açıp, defansif orta sahayı da hücuma çıkınca "ileri çıkan merkez stoper" gibi kullanarak telafi edilmeye çalışılıyor. çok ileri çıkmayan iki bek ile de göbeğe destek ihtiyacı doğarsa problem yaşamıyorsunuz.
pek fazla görmediğim, daha etkili bir yol ise, iki kanat oyuncusunun da sağ veya sol ayaklı olması. yani bir kanat solaksa, diğeri de solak olacak. biri sağ ayaklıysa, diğeri de sağ ayaklı olacak.
bunun iki getirisi olduğu kanısındayım: birincisi, ters ayağı da ana ayağı kadar etkili oyuncu bulmak, çok yüksek bütçeli takımlar dışında maalesef zor. bunu bulsanız da, oyuncunun muhakkak bazı defoları olacaktır. bir kenara kanat forvet, bir kenara çizgiye basan kanat oyuncusu koyarsanız, kanat oyuncusunun bulunduğu taraftaki beki geride tutarak hem geride üç kişi beklemiş olursunuz, hem de iki kenardan farklı atak varyasyonları kazanırsınız.
iki kenarın da sağ ayaklı olduğunu düşünelim. bahsettiğim hücum yerleşimi: https://gss.gs/ucF.png
sol kenardan bek ortası, sağ kanattan içeri çevrilen kanat topları, soldan kanat forvet koşusu, merkezden yeterli destek almakla birlikte, geride üç futbolcuyla bekleyerek geçişleri savunacak bir merkez oyuncusuna sahip oluyorsunuz.
ben bu yerleşimin orta-düşük veya orta, orta-yüksek bütçeli takımlar için verimli olabileceğini düşünüyorum.
hücumda olan takım, rakip kaleci doğrudan kendi hücumlarını engellemeye çalışacağından ve tehlikeli olabileceğiniz rakip ceza sahasının en etkili oyuncusu olduğundan, savunmadaki takım yerleşmişse çoğu zaman sayısal üstünlük elde etmeniz çok zordur. "doldur-boşalt" yaparken dahi rakip ileride iki-üç futbolcusunu bırakmayacağı için, çoğu zaman sayıca fazla futbolcuya karşı, dar alanlarda hücum yaparsınız.
bağlantı oyuncusu olarak kullanılan forvetler bu nedenle vazgeçilmez hale geldi neredeyse. uzun topu doğrudan stoperlerin kucağındaki forvete attığınız zaman ya topu rakip stoperler indiriyor, ya da indirdiğiniz top kademedeki futbolculara gidiyor. topu doğru yere, doğru şiddette indirseniz dahi topu indirdikten sonra toparlanıp patlayıcı bir koşuyla etkili olabileceğiniz alana gitmek zor oluyor. harry kane, firmino, hatta galatasaray'da forvet oynayan babel, benzema... farklı şekillerde de olsa bağlantıyı iyi kurup, kenar forvetleri doğrudan pozisyona sokabilen adamlar. topu orta-uzun mesafeli oynamanın şöyle avantajları var: birincisi, mesafe kısalacağı için isabet şansı yükseliyor. ikincisi, bağlantı için yaklaşan forveti takip eden stoper de, etmeyen stoper de problem yaratıyor. takip ederseniz, boşalttığınız alana koşu atmak mümkün oluyor. takip etmezseniz, bağlantı için gelen forvet topu aktarıp, set oyunu için yerleşim yapıyor.
artık çoğu takım topa orta-uzun mesafeli vurup, doğrudan sonuca gitmeye çalışıyor. red bull leipzig, red bull salzburg, tottenham, geçen sene wolves aklıma gelen başarılı örnekler. burada genellikle şu manzarayla karşılaşıyoruz: bağlantı oyuncusu-merkezde boşalan alana koşu atan kenar forvetler-sürpriz koşu atan merkez oyuncusu.
ancak yerleşim dediğimiz zaman akla set oyunu geliyor. siz ne kadar kontra-atak, geçiş oyunu oynama amacında olsanız da karşınızda burnley olursa top sizde patlar. topu almazlar, isteseler de tutamazlar, bir yerde topun %60 sizde kaldığını görürsünüz. bielsa gibi hem topa %55-65 arası sahip olup hem de rakip kaleye hızla inip atak bitirebilen özel takımlar ve hocalar dışında bu durum genellikle istenmez. bielsa'nın eşsiz bir oyunu var. etkinliği tartışılır ancak benim aklımdaki ideal model budur. tam hibrit bir oyun. bazı noktalarda liverpool'un topa sahip olma-sürat oyununa yakın. ancak farklılıkları var. topa sahip olsanız dahi rakip kaleye çok sayıda ve çabuk inebilmek... futbolu güzelleştiren şeylerden biri bu.
gelelim hücum yerleşimine tekrardan.
topa sahip olan takımlar iki ana yola sahip. oyunu beklerle veya kanatlarla genişletmek. bekler çizgiye basarsa, kanatlar içeride konumlanıyor. kanatlar çizgiye basarsa, bekler yabancıların "early crossing" dediği, türkçe'ye "canerleme" diye geçmesi gereken ortaları yapıyor. bunun nedeni şu: orta sahalarınız rakip ceza sahasına iyice yaklaşacağı, yeri geldiğinde boş koşular yapacağı için göbekte bir boşluk oluşabiliyor. bu boşluk genellikle iki stoperi biraz kenara açıp, defansif orta sahayı da hücuma çıkınca "ileri çıkan merkez stoper" gibi kullanarak telafi edilmeye çalışılıyor. çok ileri çıkmayan iki bek ile de göbeğe destek ihtiyacı doğarsa problem yaşamıyorsunuz.
pek fazla görmediğim, daha etkili bir yol ise, iki kanat oyuncusunun da sağ veya sol ayaklı olması. yani bir kanat solaksa, diğeri de solak olacak. biri sağ ayaklıysa, diğeri de sağ ayaklı olacak.
bunun iki getirisi olduğu kanısındayım: birincisi, ters ayağı da ana ayağı kadar etkili oyuncu bulmak, çok yüksek bütçeli takımlar dışında maalesef zor. bunu bulsanız da, oyuncunun muhakkak bazı defoları olacaktır. bir kenara kanat forvet, bir kenara çizgiye basan kanat oyuncusu koyarsanız, kanat oyuncusunun bulunduğu taraftaki beki geride tutarak hem geride üç kişi beklemiş olursunuz, hem de iki kenardan farklı atak varyasyonları kazanırsınız.
iki kenarın da sağ ayaklı olduğunu düşünelim. bahsettiğim hücum yerleşimi: https://gss.gs/ucF.png
sol kenardan bek ortası, sağ kanattan içeri çevrilen kanat topları, soldan kanat forvet koşusu, merkezden yeterli destek almakla birlikte, geride üç futbolcuyla bekleyerek geçişleri savunacak bir merkez oyuncusuna sahip oluyorsunuz.
ben bu yerleşimin orta-düşük veya orta, orta-yüksek bütçeli takımlar için verimli olabileceğini düşünüyorum.
