16
ortaya çıkan bilgilerin bir kısmı twitterde toplanmış, yazılı kalması amacı ile buraya taşıyorum;
son dönemde dünya futbolu football leaks belgeleriyle çalkalanıyor. meraklısına ne oluyor ne bitiyor diye özetlemeye çalıştım. ama yazabildiklerim toplam haberlerin üçte biri bile değildir.
öncelikle şunu hatırlatmakta fayda var, football leaks belgeleri ışığında yer alan iddialar, der spiegel öncülüğünde european investigative collaborations (eic) konsorsiyumu tarafından paylaşılıyor.
manchester city ve psg, birleşik arap emirlikleri ve katarlı sahiplerinin şirketlerinden gelen sponsorluk anlaşmalarını ederinden fazla gösterip kulübe ffp’ye aykırı bir şekilde para girişi sağladı.
şimdinin fifa başkanı, dönemin uefa genel sekreteri gianni infantino bu iki kulüple bizzat görüşerek ffp’den ceza almamaları ya da en az hasarla atlatmaları için yardımcı oldu. hal böyleyken türk ve rumen takımlarına acınmadı ve kulüplere ağır cezalar verildi.
menajer jorge mendes, 2010-2011 yılları arasında ahmet bulut’la birlikte beşiktaş’a getirdiği 7 oyuncudan 6 milyon euro komisyon aldı. ancak sözleşmelerde kendi imzası yerine menajerlik yetkisi olmayan şirket direktörünün imzası vardı. dönemin yönetmeliklerine aykırı bir durum.
bu 6 milyonun 4.5’unu tahsil eden mendes, kalan para için beşiktaş’ı mahkemeye veriyor. beşiktaş haklı olarak borcu reddediyor zira sözleşmeler kurallara aykırı. ama nedense kalan 1.75 milyonluk borcun 1.5’u ahmet bulut’un avukatı aracılığıyla mendes’in hesabına yatırılıyor.
bu yapılan 7 transferin hiçbirinde imzası olmayan ahmet bulut mendes aracılığıyla, ödenen komisyonlardan pay alıyor.
quaresma menajerlik ücreti 2 milyon euro – 750 bini ahmet bulut’a.
simao için 1 milyon – 455 bini ahmet bulut’a gibi...
belgelere göre ahmet bulut aldığı bu komisyonları vergi cennetlerindeki off-shore hesaplarına aktarmış. vergi sorumluluğunu yerine getirmediği iddia ediliyor.
beşiktaş, yıldırım demirören zamanı almeida’yı bedavaya aldı. en azından öyle dendi. quality adında bir fon, almeida’nın bonservisinin %45’i için 2 milyon euro ödemişti. beşiktaş da bedavaya oyuncunun %55’lik hakkına sahip oluyordu.
yapılan anlaşmada oyuncunun sözleşmesi bitmeden başka bir kulübe satılması gerektiği yazılı. aksi halde bjk, transfer ücretini %10 faiz ekleyerek fona ödemek zorunda. tam da bu oluyor. almeida sözleşme uzatılamadan gidiyor ve bjk 2.75 milyon euroluk ödemeyle karşı karşıya kalıyor
şirket jorge mendes ve peter kenyon’a ait. beşiktaş, 2.6 milyon euro ödenmesi konusunda mutabakata varmış. enteresan noktalardan biri fonun yatırımcıları ve danışmanları arasında o dönem fenerbahçe’de yönetici olan ali koç da var.
avrupa devlerinin uefa süper lig projesi için düğmeye bastıkları ve 2021’den itibaren bunu hayata geçirmeyi planladıkları ortaya çıktı. amaç, görece küçük takımları saf dışı bırakıp onlara verilen paraları kendi aralarında bölüşmek.
guardiola, manchester city ile 10 ekim 2015’te sözleşme imzaladı ancak anında açıklanmadı. pep, o dönem halen bayern münih’i çalıştırıyordu. kulüp yetkilileri o dönem çıkan imza haberinin kaldırılması için tek tek medya kuruluşlarıyla iletişime geçti.
2009’da m. city’nin başına geçen mancini, ingiliz ekibiyle teknik direktörlük (1.45 milyon sterlin, yıllık) el-cezire ile de danışmanlık (1.75 milyon sterlin) sözleşmesi imzalamış. el-cezire’den gelen para, vergi cenneti mauritius’ta kayıtlı bir şirkete gidiyormuş.
psg, 2013-2018 yılları arasında genç oyuncu taramalarını etnik köken üzerinden gerçekleştiriyormuş. rapor kağıdında, “fransız, mağribli (fas, tunus, cezayir), batı hindistanlı ve siyah afrikalı” seçenekleri bulunuyormuş. kulüp, bundan ancak 2018’de haberi olduklarını iddia ediyor
psg, maçlardan önce ve sonra taraftarları selamlamaya gitmeleri için futbolculara etik primi adı altında ödemeler yapıyormuş. thiago silva’ya aylık 30 bin, cavani'ye 70 bin, neymar’a ise 375 bin euro. neymar hocayı eleştirmezse yıllık ekstra 2.5 milyon euro daha alıyor.
ünlü menajer pini zahavi, 2015’te mouscron’u satın aldı. belçika federasyonu, aralık 2015’te statü değişikliğine giderek kulüplerin menajerlerle organik bağı olmasını yasakladı. zahavi, kulübü ocak 2016’da sadece 10 euroya yeğenine sattı. ama zahavi halen kulübü yönetiyordu
buna rağmen bir sonraki sezon ligde mücadele etmek için lisans aldılar. 2017-18’de lisans alamayıp cas’a gittiler ve lehlerine sonuç çıktı. ama yeni çıkan belgeler ışığında polis kulüp binası ve bazı kişilerin evlerinde arama yaptı. suçlama; belgede sahtecilik ve yolsuzluk.
zenit’in sponsoru gazprom, ffp’ye aykırı olarak kulübe para aktarmış. gazprom’a ait şirketler ana sponsor 1, ana sponsor 2 diye yazılarak (farklı bir şirketmiş gibi) toplamda 113 milyon euro ödemiş. olması gereken ise sadece 12 milyon. gazprom, uefa’nın önemli sponsorlarından.
menajerler, sözleşme görüşmeleri veya transferlerde oyuncularını temsil ettiklerinde büyük bir vergi yükümlülüğüne giriyorlar. ancak kulübü temsil ettikleri zaman ödeyecekleri vergi ciddi oranda azalıyor. buna uyanıp sadece kulübü temsil ettikleri sözleşmelere imza atmışlar.
mesela mourinho’nun chelsea’ye son gidişinde menajer jorge mendes’in ücretinin %90’ı chelsea’ye çalıştığı için verilmiş. çıkan yazışmalarda mendes tarafının bundan da mutlu olmayıp bu oranı %100 yapmaya çalıştıkları anlaşılıyor. ama sorsanız mou’nun menajeri.
portekiz devleti, jorge mendes’in geriye dönük 5.3 milyon euroluk vergi borcu olduğunu tespit etmiş. 2017’den bu yana süren bir davası var. portekizli kendinden emin ve vergi kaçırmadığını söylüyor. davanın 30 haziran 2019’dan önce sonuçlanması bekleniyor.
m. city, afrika’daki right to dream futbol akademisi’ni kendine bağlamış. oyuncular reşit olup transfer olmak istediklerinde ilk söz hakkı city’de. fifa’nın engellemeleri sonrası bu sefer nordsjaelland’i satın alıp, akademi oyuncularını oraya yönlendiriyorlar.
city’nin izni olmadan herhangi bir akademi oyuncusu satılamıyor. izin çıkarsa bonservisin %25’i city’ye. eğer city buradan oyuncu beğenirse maddi beklenti olmaksızın oyuncu ikna edilmek zorunda. fifa, üçüncü parti ortaklığı (tpo) yasaklamıştı.
chelsea, christensen’i 14 yaşında transfer ederken babasını kulüpte scout olarak görevlendirmiş. kağıt üstünde. adamın alakası yok. 18 yaş altı transferlerde menajerlere ödeme yapılamıyor, chelsea de oyuncuyu ikna eden babasına ödeme yapmak için böyle bir yola başvurmuş.
görebildiğim tek pozitif örnek.
kante, chelsea’nin, maaşının bir kısmını vergi cenneti bir ülkedeki off-shore hesaba ödenmesi talebini önce kabul ediyor ancak sonra bunun sakıncalı olduğunu kavrayıp ısrarlara rağmen reddediyor.
football leaks belgelerinden derleyebildiklerim şimdilik bu kadar. anlayacağınız aslında hiçbir şey göründüğü gibi değil. ve futbol da sadece futbol değil.
not: sevgili mert elam'a teşekkürler.
