bir futbol yönetmeni | dejan savicevic
dejan savicevic... il genio... 1990'lı yılların unutulmaz yugoslav oyuncusu... zekası, yetenekleri, liderliği, inisiyatif alması ve istikrarı ile gerçek bir ac milan efsanesi...
dejan savicevic, 15 eylül 1966'da karadağ titograd şehrinde yugoslavya'da dünyaya gelir. baba vladimir savicevic ve anne vojislava durovic'in büyüttüğü dejan küçük yaşta futbolla tanışır. henüz 15 yaşındayken ofk titograd genç takımında vazgeçilmez oyunculardan biri konumuna gelir. kısa süre içerisinde yugoslavya 1. ligi ekiplerinden buducnost'a geçer. kendini göstermeye başlayan savicevic attığı gollerle dikkat çeker ve ilk kez türkiye mili takımı karşısında 1986 yılında yugoslavya kadrosuna çağrılır savicevic. bu olay kendisinin kariyerinde bir dönüm noktası olacaktır.
titograd'taki verimli performansı henüz 21 yaşında bir genç olan savicevic'e ilgiyi arttırır. 1988 yazında savicevic gelen teklifleri değerlendirir ve döneminin (halen de) en başarılı yugoslav ekiplerinden biri olan kızılyıldız (red star belgrade)'a transfer olur. kızılyıldız'daki parlak dönemi 77 maçta attığı 55 gol ile 1992 yılına kadar devam eder. kızılyıldız günlerinde orduya da çağrılan savicevic, ekibinin avrupa maceralarında izinli olarak forma giyer.
1988 kasım ve aralık ayları savicevic için çok kritiktir. belki de kariyerinin en önemli maçlarından birine çıkacaktır... avrupa şampiyon kulüpler kupası'nda karşılaşacakları rakip italya şampiyonu efsane ac milan'dır. ordudan izinli olarak takımındaki yerini alan dejan ilk maçta kendini gösteremez. san siro'da oynanan ac milan-kızılyıldız ilk maçında yine dönemin efsane oyuncularından dragan stojkovic gol atar ve karşılaşma 1-1 sonuçlanır. belgrad'taki maç için oldukça avantajlı bir skordur bu. sonuçta karşılarında virdisli, baresili, massarolu, van bastenli efsane bir takım yer almaktadır.
aralık 1988'deki rövanş karşılaşması oldukça ilginç geçer. dejan savicevic, kalecimiz giovanni galli'yi zor durumda bırakır ve golünü kaydeder. ancak karşılaşma alman hakem dieter pauly tarafından şehirdeki yoğun sis nedeni ile tatil edilir. karşılaşma bir sonraki gün oynanması açısından iptal edilir.
erteleme maçında ertesi gün iki ekip yeniden karşılaşırlar. sonuç değişmez, karşılaşma ilk maçtaki gibi 1-1 berabere biter. penaltılara giden maçta savicevic ve mitar mrkela penaltıları kaçırırlar. mrkela hatırlayacağınız üzere 1992-93 sezonunda beşiktaş forması da giymiş bir oyuncudur. karşılaşmadan ac milan 2-4 üstünlükle ayrılır. bu aynı zamanda avrupa şampiyonluğuna gidecek yol demektir ekibimiz için o sene...
savicevic, kızılyıldız'ın 1989/90, 1990/91 ve 1991/92 yıllarındaki peş peşe 3 şampiyonluğuna yardımcı olur. ayrıca 1991 yılında avrupa şampiyon kulüpler kupası finalinde marsilya'yı penaltılarla yenerek şampiyon olan efsane kızılyıldız kadrosunun da mimarlarındandır kendisi... ayrıca kıtalararası kupa'yı da ülkesi yugoslavya'ya getirten ekiptedir ertesi sezon savicevic.
kariyerinde ulaşılabilecek en üst noktaya kısa sürede gelen dejan için bundan sonrası uluslararası başarı ve istikrarın devamlılığıdır esas olan. bunu sağlayabileceği en uygun zemin ise dönemin avrupa şampiyonu önlenemez makinesi konumundaki ekibi italyan devi ac milan'dır. 1988'deki karşılaşmadan bu yana kendisini yakınen izleyen ac milan yönetimi, yeni hocamız fabio capello'nun verdiği rapor doğrultusunda dejan savicevic'i 1992/93 sezonu öncesinde milanello'ya getirtir. bu dönem başkan silvio berlusconi transfere 34 milyon euro ayırır. ve kızılyıldız savicevic için 9.4 milyon euro ister.(30 milyon dm) bu denli önemli bir transfer olarak ekibimize katılır savicevic.
italya şampiyonu olan ve bir yıl önceki avrupa başarısızlığını hızla atmak ve yeniden avrupa'da hegemonya kuracak olan takımı inşaa etmeye çalışan fabio capello'lu ac milan, savicevic'le birlikte aynı sene marsilya'nın golcüsü jean pierre papin'i, o dönem dünya transfer rekoru kırarak g.lentini'yi, yugoslavya'nın en yetenekli oyuncularından biri olan zvonomir boban'ı ve stefano eranio'yu aynı dönemde takıma ilave eder. bu isimlerin her biri sonraki döneme damga vuracak ve ac milan efsaneleri arasına isimlerini yazdıracaklardır.
ac milan'daki ilk sezonu çok da verimli geçmez savicevic'in. capello kendisine 10 karşılaşmada şans verir. 4 gol kaydeder. capello bu dönem van basten ve gullit ikilisine sıklıkla şans tanır. bu efsaneleşmiş isimlerin arasından kadroya girebilmesi de zor gözükmektedir tüm yeteneklerine karşılık savicevic'in. 58 maçlık yenilmezlik rekorunu sağladığımız dönemlerdir bunlar... 3 yabancı kuralını da düşünürsek öncelikle rijkaard, veya boban-marco-gullit esas olarak değerlendirilen 3'lüdür. bu 3'lüye papin de ilave olmaktadır, gelişmeler savicevic ile capello'nun arasını biraz açar.
capello durumu şöyle açıklar."bu benim için de kolay bir durum değil. pek çok takımın 14-15 oyuncusu varken benim harika düzeyde 24 oyuncum var.birileri yedek kalacak şüphesiz ama kural çalışmaktır. herkes oynamasa da çalışacak. çalışmak, çalışmak ve yine çalışmak, kolay değil onlar için ancak benim kuralım budur" savicevic, o sezon sonunda kritik önemdeki marsilya şampiyonlar ligi finali kadrosuna alınmaz. karşılaşma bildiğiniz gibi marco van basten'in kariyeri açısından da bir dönüm noktası olacaktır...
marsilya maçı ac milan tarihi açısından bir dönüm noktasıdır. 1987'lerden gelen sacchi'li hollandalı trio'ya dayanan sistem artık bir sona gelmiştir. o sezon ruud gullit'in arası capello ile açılır ve sampdoria'ya transfer olur. marco malesef kariyerini bitirecek sakatlığı ile uğraşmaktadır. rijkaard ise futbolu bırakmadan önce ajax'a köklerine dönmek ister ve ayrılır. bu yenilenme döneminde savicevic bir anda ön plana çıkacaktır. 1993 yazında ekibimize brian laudrup ve romanya'lı genç golcü florin raducioiu katılır. savicevic yeni sezonda 20 karşılaşmada forma giyecektir. capello'nun çok sert bir defans örgüsüne dayalı 4-4-2'sinde 34 karşılaşmada ekibimiz sadece 36 gol atar ancak kalesinde de sadece 15 gol görür. berlusconi savicevic'in oyun tarzını çok beğenmektedir. kendisine kısa sürede "il genio" "dahi" lakabı takılır. capello ile olan kavgasında kulüpte tutan faktör başkan berlusconi'dir dejan'ı. "seni bir yere bırakmıyoruz, bu takımda oynayacaksın" dediği bilinmektedir. 1994 şampiyonlar ligi finalinde atina'da barcelona kalecisi zubizaretta'yı avlayan aşırtma 3.gol tüm zamanların en unutulmaz golleri arasında yerini alacaktır...
savicevic ertesi sene takımını finale taşıyan isim olacaktır bir kez daha. özellikle psg yarı finalinde attığı 2 gol unutulmazdır. ancak ajax finali gelip çattığı zaman sakatlığına bağlı oynatılmaz finalde dejan. ac milan bu finalden 1-0 mağlup ayrılır, ve savicevic aylar sonra açıklama yapar, "ben sakat değildim o finalde, oynatılmadım"
ac milan kariyeri 3 scudetto, 1 şampiyonlar ligi, 2 şampiyonlar ligi finali, 1 super kupa olarak sona erecektir savicevic'in.
ac milan sonrasında kısa bir süre kızılyıldız'da (3 maç) oynayan dejan, son durağı olarak rapid viyana ekibine gelir. 2001 yılında futbolu burada bırakır. hocalık kariyerine hızla başlar. 2001-2003 yılları arasında yugoslavya milil takımını çalıştırır.
dejan savicevic futbol dışında politika ile de ilgilenmektedir. ülkesi karadağ'ın bağımsızlığı için 2005 referandumunda politik bir figür olarak görürüz kendisini. referandumda "evet" kullanın kampanyalarına katılır. 2000 yılında boşandığı valentina brajovic'ten 2 çocuk sahibi olan dejan, 2005 yılında ağır bir trafik kazası geçirir. hannover'de 6 aylık bir tedavi sonucunda iyileşme sürecini tamamlar.
halen montenegro karadağ futbol federasyonu başkanlığını sürdüren, ac milan taraftarları arasında büyük bir saygı ile anılan bu unutulmaz ismi ac milan türkiye olarak bizlerde her zaman gündemde tutmaya devam edeceğiz...
çok yaşa "il genio" !
*
