• 4
    kuralları :

    boks karşılaşmaları "raunt" adı verilen devreler hâlinde oynanır. amatör karşılaşmalar 2'şer dakikalık 5 raunt üzerinden oynanır ve rauntların arasında 1'er dakikalık mola süreleri vardır. profesyonel boks şampiyonalarında ise 3'er dakikalık 15 raunt bulunur. son zamanlarda bazı avrupa ülkelerinde 12 raunt limiti konmuştur.

    boks, uzman doktorlar gözetiminde yapılır. görevli doktor boksörlerin durumunu tıbbî açıdan dikkatle izler ve müsabaka süresince yerinden ayrılamaz.

    boksörler dişlik, başlık ve belden aşağı vuruşlardan korunmak için koki kullanmak zorundadırlar.

    boks karşılaşmaları aynı sıklet ve kategorideki boksörler arasında yapılır. sıklet, vücut çıplak iken kantarın gösterdiği ağırlıktır. boksörler şampiyonanın veya turnuvanın ilk günü, sabah saat 08:00-10:00 arasında, takip eden müsabaka günlerinde de yalnız o gün maçı olanlar aynı işlem için saat 08:00-09:00 arasında tartılırlar. tartıdan önce bütün sporcular sağlık kontrolünden geçerler.

    resmî ya da özel bütün amatör boks müsabakaları yaşa göre belirlenmiş dört kategori üzerinden yapılır:

    gençler kategorisinde yer alan bir boksör isterse büyükler kategorisindeki yarışmalara katılabilir. fakat bu geçiş, sadece gençler ve büyükler kategorisi için geçerlidir. boksörlerin ringe çıkabilecekleri azamî yaş sınırı 34'tür.

    boks’ta başlıca hareketler; atak, savunma, karşı atak ya da yapılan karşı vuruşlardır.

    başlıca atak vuruşlar; direk, kroşe, aparkat (uppercut) ve swing şeklindedir. savunma ellerle, bel, omuz, vücut ve ayaklarla yapılır. biyomekanik savunma ise boksörün savunma yaptıktan sonra yeni atak yapacak şekilde hazır olmasıdır. savunma, rakibin vuruşlarını bloke, parat ve sağa ya da sola eğilerek eskiv yapma suretiyle savuşturma hareketlerinden oluşur. gard ise savunmada ve hücumda tam ve rahat bir denge sağlayacak duruş şeklidir.

    boksta rahat ve dengeli duruş sağlayacak, savunma ve atak yapmak için sporcuya geniş olanaklar sağlayan üç tür gard pozisyonu vardır:

    gard pozisyonları

    1. düz gard: düz cephe duruşu; genellikle yeni öğrenenlerin vuruş yaparken,
    2. sol gard: sol kol ilerde,
    3. sağ gard: sağ kol ilerde tutularak yapılan gard pozisyonudur.

    boksta temel vuruşlar

    1. sol direk: vücudu hafifçe sağa veya sola yatırarak düz şekilde vurulur. bu vuruşlarda baş, daima omuz ve kollar arasında, gözler rakibin yüzüne bakacak durumdadır (sağ direk de aynıdır).

    2. sol kroşe: sol ayağın sağ omuzun hafifçe önüne alınarak, sol omuzun ve ayağın sağa ani dönmesi ile, yani kol dirsekten 4590 derecelik bir açıklıkta iken ayak, kalça ve omuzdan vücudun döndürülmesiyle vuruş yapılır ve geri çekilir. ağırlık merkezi vuruş anında sol ayaktadır, sonra sağ ayağa geçer (sağ kroşe bunun tersidir).

    3. aparkat (uppercut): kroşe vuruşunun aşağıdan yukarı doğru uygulanan şeklidir. kroşe yere paralel, aparkat yukarı doğru vurulur. aparkat, kullanma fırsatı nadir ele geçen, fakat hedefi bulduğu anda çok etkili olan bir vuruştur. özellikle rakip hücum anında iken yapılan kontrol vuruşlarıdır. bu tür vuruşlar, rakip atak yaptığı sırada kısa mesafede yapılır

    4. swing: bu vuruşlar kroşelerin uzatılmış şeklidir. devamlı hareketlerle rakibi şuursuz bir hücuma zorlamak ve hemen karşı ataklara geçmek için yapılır. bu karşı ataklar kısa süreli, yani fentler, eskivler veya geri çekilmelerle (boşaltma) kombine olarak ve ardından yeni ataklara geçerek uygulanır. bu durumda rakibin savunması azamî derecede dağılır ve hareketleri bilinçsiz bir hâl alır. sonuçta rakip düşünmeye zaman bulamadan yeni bir karşı atağa maruz kalır. bu tarz, boksörün en az yıpranmayla en çok sayıyı getirecek sonuçlar almasını sağlar.

    nizamî vuruşlar, elin (yumruk) sıkılmış vaziyette mafsal kısmı ile bloke ve parat edilmeksizin gövdenin veya başın ön tarafına doğrudan doğruya yapılanlardır.

    düzgün boks, faulsüz, temiz, akılcı, dürüst ve taktikli olanıdır.

    boks müsabakaları, ringde bir orta, beş yan hakem ile yönetilir.

    orta hakemin ilk ve en önemli görevi sporcuların sağlığını korumaktır. kendisini müdafaa edemez duruma düşen boksörün sağlığı açısından müsabakayı durdurur ve teknik açıdan zayıf olan boksörün sert vuruşlar almasını önler. amatör boksun profesyonel bokstan farkı da budur. orta hakemin takdimden sonra sportmence el sıkışmak için ring ortasına gelen boksörlere, kuralları hatırlatmak için konse vermesine gerek yoktur. orta hakem müsabaka sırasında kuralların uygulanmasını temin eder.

    boks karşılaşmalarında orta hakemler, üç çeşit komut kullanırlar:

    1. break; kapanmış, tutma pozisyonunda bir adım geri çekilme.
    2. stop; müsabakayı durdurmak için verilen komut.
    3. boks; müsabakanın başlaması ya da sürmesi için verilen komut.

    elektronik cihazların kullanılmadığı boks müsabakalarında puanlama işlemi, her raunt için galip gelen boksöre 20 puan, mağluba galip olandan az puan verilmesi şeklinde yapılır. ancak kesirli puan verilmez. bu kurala göre her raundun değerlendirilmesi yazılır, üç raundun toplamı sonucu puanı daha fazla olan boksör galip ilân edilir. puanlama sonucu eşitlik olursa yan hakemler tercihlerini öncelikle müsabaka sırasında daha iyi stil gösteren (tekniği iyi olan) boksöre, bunda da eşitlik varsa, iyi savunma yaparak (blok, parat, eskiv) rakibinin ataklarını boşa çıkaran boksöre kullanırlar. puanların eşitliği durumunda ihtarı olan boksör, kesinlikle galip olarak tercih edilmez. müsabakalarda mutlaka bir galip belirlemek zorunluluğu vardır.

    puanlamada elektronik cihazların (es) kullanımı ile amatör boksta yepyeni bir sistem meydana gelmiştir. bu sistemle yan hakemler kararlarında daha gerçekçi ve tarafsız olmaktadırlar. elektronik cihazlarla amatör boksta yeni bir dönem açılmıştır.

    bu sistem boksörlerin yapmış olduğu nizamî vuruşların bir saniye içerisinde en az üç yan hakemin, düğmeye basmak suretiyle bilgisayara göndermesidir. bilgisayar ekranında bu işlem anında izlenmekte ve kimin önde olduğu görülmektedir. bilgisayar, boksörlerin her raunt içinde yapmış olduğu nizamî vuruşların toplamına göre sonucu belirlemektedir.

    boksta sonuçlar

    a. puan (sayı) ile; müsabakanın bitiminde, rauntlar boyunca en fazla puanı toplamış olan boksör karşılaşmayı kazanır (op).

    b. abandone ile; boksörlerden birinin kendi isteği veya antrenörü tarafından kendi adına müsabakadan çekilmeyi kabul etmesi, abandone ile yenik sayılmasına neden olur (ab).

    c. diskalifiye ile; yürürlükteki kuralların ihlâli hâlinde, orta hakem tarafından verilen üç ihtar sonucu veya doğrudan doğruya, her iki boksör veya biri diskalifiye edilebilir (isq).

    d. orta hakem kararı ile;

    1. teknik zayıflık, boksörlerden biri devamlı vuruş alıyorsa ve müsabakaya devam edemeyecek durumda ise orta hakem müsabakayı durdurur (rsc).

    2. orta hakem, müsabaka sırasında boksörlerden birinin kafa kısmına almış olduğu vuruştan dolayı knockout olmamasına rağmen savunmasız kaldığına ve müsabakaya devam edemeyeceğine karar verdiğinde müsabakayı rsch kararı ile tatil eder.

    3. yaralanma sonucu müsabakaya devam edecek durumda olmayan boksör için orta hakem tarafından müsabaka tatil edilir.

    4. bir boksörün müsabaka esnasında aynı raunt içinde üç kez, müsabaka devamında dört kez "down" alması nedeniyle 8'e kadar sayılırsa, rakibine saydıran vuruşları yapan boksör lehine, orta hakem müsabakayı tatil eder ve sonucu rsc, rsch olarak tesbit eder. boksörlerden biri almış olduğu sert vuruş veya seri vuruşlar sonucu ayakta olsa dahi, kendini savunamayacak durumda olduğuna kanaat getiren orta hakem durumu "down" olarak kabul eder ve gerekeni yapar (sekize kadar sayar). knockdown’lar için ekstradan puan verilmez.

    e. knockout; bir boksöre "down" durumunda orta hakem tarafından sayılır ve sporcu 10 saniye içerisinde tekrar müsabakaya başlayamazsa, rakibi knockout ile galip ilân edilir (ko).

    f. hükmen (walkover); bir boksör bilinmeyen bir nedenden dolayı ringe üç dakika içerisinde gelmediği takdirde, orta hakem tarafından hükmen yenik ilân edilir.

    g. tamamlanamayan müsabaka (nocontest); boksörlerin sorumluluğu veya orta hakemin kontrolü dışında müsabaka sırasında dış nedenlerden meydana gelen engeller dolayısıyla orta hakem tarafından müsabaka tatil edilir (nc).

    orta hakemin kararlarına uymayan, müsabaka kurallarına ve sportmenliğe aykırı hareket eden, faullü boks yapan boksöre, orta hakemin takdirine göre ikaz veya ihtar verilir ya da ihtar verilmeksizin diskalifiye edilir. açık eldiven, eldivenin iç kısmı ya da bilek kısmının yanı ile yapılan vuruşlar, rakibini tutmak, sarılmak, itmek, belden aşağı eğilmek ve kafayı sokmak, rakibin sırtına, ensesine, başının arkasına, böbrek nahiyesine vurmak, kendi ekseni etrafında dönerek yapılan vuruşlar, rakibin ayaklarına basmak ve diz vurmak, rakip yerde iken veya kalkarken hücum etmek ve vurmak, orta hakemin "break" komutundan sonra bir adım geri çekilmeden vurmaya teşebbüs etmek, "stop" komutundan sonra rakibe vurmak, ringde kural dışı centilmenliğe aykırı hareket etmek, köşelerin rengine göre kırmızı ya da mavi renkte atlet giymemek, kastî olarak dişliğini ağzından tükürmek ve atmak, rakibin görüşünü engelleyecek şekilde kolunu düz olarak önde tutmak fauldür.

    not: alıntı.
  • 5
    boksta antrenman:

    genel olarak antrenman özel kabiliyetleri, fizikî yetenekleri, psikolojik nitelikleri ve organizmayı plânlı ve sistemli bir şekilde geliştiren ve daha yüksek form sağlayan pedagojik bir süreçtir.

    bir boksör adayına boksa başlamadan önce boks sporu ile ilgili ve gerekli kültürfizik hareketleri yaptırılır. özellikle bel ve karın kasları üzerinde yapılacak olan fizik hareketlerine önem verilir.

    yürüyüş, kısa sürat, zikzaklı, ileri geri koşular ve beden eğitimi hareketlerinin uygulandığı antrenmanlara komple futing denir.

    sabah futingleri, kahvaltıdan önce doz artırılarak ve zorlama olmadan yapılır. boks antrenmanında tekrar esastır; her hareketin birçok defa yinelenmesi ile en iyi ve en çabuk şekilde yapılması ve aynı zamanda vuruşların kuvvet kazanması sağlanır. antrenman sırasında her hareket, rakibin çabuk reaksiyon gösteremeyeceği süratle çalışılır.

    not: alıntı.
  • 6
    boksta teknik :

    boksta vuruşlar, dört parmakla ve kapalı yumrukla, hedefe yakın olan elle vücuda veya başa direk ve kroşe vuruşlar şeklindedir.

    teknik çalışmalardan bazıları şunlardır:

    1. rakibin midesine atılan sol direk ile çene sol omuza hafifçe temas eder ve sağ yumruk çenenin sağına yakın bir durumda tutulur.

    2. rakibe sağ direk atılırken, sağ omuza çene temas eder ve sol yumruk çenenin soluna yakın bir pozisyon alır.

    3. rakibin sol direk vurması ile birlikte gard bozulmadan, vücudun belden yukarı kısmı sola döner ve sağ kolun üstü yumruğunun blokesine yardımcı olur.

    4. sol direk vuruş yapıldıktan sonra gard duruş bozulmadan vücudun yukarı kısmı sola döndürülerek ve sağ yumruk dairevî bir hareketle aşağı doğru açılarak yumruk dışarı çekilir.

    5. rakip sol direk vurduğu sırada sağ elle parat yapılır. sol ayak ile bir adım sola ve ileri atılarak sol yumruk ile rakibin midesine sol kroşe vurulur.

    6. rakibin sağ direk vuruşu sol yumruk ile bilekten içe doğru çelinir ve sağ kol rakibin yumruğuna karşı sağ çeneyi koruyacak şekilde tutulur.

    7. rakibin sol direk vurması sırasında hafifçe öne eğilinerek vücut sola ve ileriye döndürülür ve atak eskivle geçiştirilir.

    8. gard pozisyonunda sol ayak burnu hafifçe sağa döndürülerek sağ ayak yana ve ileri atılırken sağ diz 90 dereceye yakın ve sol ayak da düz pozisyonda tutulur. bu şekilde vücut ağırlığı sağ ayak üstüne verilerek her yöne hareket etmek ve rakibin yumruklarından sakınmak kolaylaşır.

    9. rakip sol direk vurduğu sırada, sağa doğru eskiv yapılır ve mideye sol kroşe vurulur. sağdan sola doğru yapılan yeni bir eskiv ile vücut ağırlığı sol ayak üzerine verilir ve sağ kroşe vurulur. daha sonra da hemen rakibin çenesine sol aparkat vurulur ve gard duruşuna geçilir.

    10. rakibin çenesine vurulan sol kroşe ile kollarını yukarı kaldırması üzerine açıkta kalan karaciğer bölgesine sol kroşe vurulur. daha sonra ise sağ ayak bir adım sağa ileri atılırken vücudun belden yukarısının sağdan sola dönüşü ile rakibin çenesine sağ kroşe ile vurulur.

    yukardaki teknik çalışmalardan başka sol ve sağ direk vuruşlara, kroşe vuruşlara ve değişik yumruklara karşı hareket tarzlarının boksörde geliştirilmesi, iplerden ve ring köşelerinden kurtulma tekniğinin öğrenilmesi amacıyla ring çalışmaları yapılır.

    çalışmalarda kullanılan diğer bir yöntem ise armut biçimli yeşil bir topun yüksek bir platforma her yöne hareket edebilecek şekilde bağlanmasıyla elde edilen peçingbol antrenmanıdır. peçingbol çalışmaları ile boksör nizamî ve seri yumruk atmayı ve süratli karar vermeyi öğrenir.

    kum torbası ise boksun ana antrenmanlarından biri olup meşin veya branda bezinden yapılır. kum torbasının içi, vurulduktan sonra çöken yerin tekrar eski hâline gelmesi amacıyla mısırla doldurulur. kum torbası çalışmaları ile yumrukların etkisi artarken kol ve bilek kasları da kuvvetlenir. boksta en iyi yumruk, rakibin en zayıf bölgesi olan çenesine isabet ettirilen yumruktur.

    boksta amaç, esaslı vuruşların yanında karşı vuruşları da etkisiz hâle getirmektir. vuruşlarda alın, çene kenarları, çene ucu, boğaz damarı, aort, kalp ucu, midenin alt kısmı hassas bölgeleri oluşturur.

    not: alıntı.
  • 7
    olimpiyat şampiyonları :

    1952 c. adkins abd
    1956 v. engibaryan sscb
    1960 b. nemecek çek.
    1964 j. kulej pol.
    1968 j. kulej pol.
    1972 r. seaies abd
    1976 r. leonard abd
    1980 p. oliva italya
    1984 j. page abd
    1988 v. yanovski sscb
    1992 h. vinent küba
    1996 h. vinent küba
    2000 m. abdoollayev özb.
    2004 m. boonjumnong tayland

    yari ağir siklet (81 kg)

    1920 e. eagan abd
    1924 h. mitchell b.bri.
    1928 v. avandano arjantin
    1932 d. carstens g. afrika
    1936 r. michelot fransa
    1948 g. hunter g. afrika
    1952 n. lee abd
    1956 j. boyd abd
    1960 c. clay abd
    1964 c. pinto italya
    1968 d. poznlak sscb
    1972 m. parlov yugoslavya
    1976 l. spinks abd
    1980 s. kacar yugoslavya
    1984 a. jasipoviç yugoslavya
    1988 a. maynard abd
    1992 t. may almanya
    1996 v. jirov kazakistan
    2000 a. lebziak rusya
    2004 a. ward abd

    hafif sinek siklet (48 kg)

    1968 f. rodriguez venezüella
    1972 g. gedo macaristan
    1976 j. hernandez küba
    1980 ş. sabirov sscb
    1984 p. gonzales abd
    1988 i. hristov bulgaristan
    1992 r. m. garcia küba
    1996 d. p. bojilov bulgaristan
    2000 b. asloum fransa
    2004 y.b.varela küba

    yari orta siklet (70 kg)

    1952 l. papp macaristan
    1956 l. papp macaristan
    1960 w. mcclur abd
    1964 b. lagutin sscb
    1968 b. lagutin sscb
    1972 d. kottysch f. almanya
    1976 r. rybicki polonya
    1980 a. martinez küba
    1984 f. tate abd
    1988 s. h. park güney kore
    1992 j.c.l.garcia küba
    1996 d. reid abd
    2000 y. ibraimov kazakistan
    2004 y. ibraimov kazakistan

    ağir siklet (81 kg'ın üstünde, 1984'ten sonra 91 kg)

    1904 s. berger abd
    1908 a. oldman b.bri.
    1920 r. rawson b.bri.
    1924 o. von porat norveç
    1928 r. jurado arjantin
    1932 a. lovell arjantin
    1936 h. runge almanya
    1948 r. iglesias arjantin
    1952 e. sanders abd
    1956 p. rademacher abd
    1960 f. de piccoli italya
    1964 j. frazier abd
    1968 g. foreman abd
    1972 t. stevenson küba
    1976 t. stevenson küba
    1980 t. stevenson küba
    1984 h. tillman abd
    1988 r. mercer abd
    1992 f. s. fabre küba
    1996 f. savon küba
    2000 f. savon küba
    2004 o.s.fonte küba

    süper ağir siklet (91 kg'ın üstünde)

    1984 t. biggs abd
    1988 l. lewis kanada
    1992 k. lercin küba
    1996 v. klıchko ukrayna
    2000 a. harrison b.bri.
    2004 a. povetkin rusya

    tüy siklet (57 kg)

    1904 o. kirk abd
    1908 r. gunn b.bri.
    1920 p. fritsca fransa
    1924 j. fields abd
    1928 l. van kleveren hollânda
    1932 c. robledo arjantin
    1936 g. casanovas arjantin
    1948 e. formenti italya
    1952 j. zachara çekoslavakya
    1956 v. safronov sscb
    1960 f. musso italya
    1964 s. stepaşkin sscb
    1968 a. roldan meksika
    1972 b. kuznetsov sscb
    1976 a. herrera küba
    1980 r. finkdoğu almanya
    1984 m. taylor abd
    1988 g. pairisi italya
    1992 a. tews almanya
    1996 s. kamsing tayland
    2000 b. sattarkhanov kazakistan
    2004 a. titchtchenko rusya

    sinek siklet (51 kg)

    1904 g. finnegan abd
    1920 f. de genaro abd
    1924 f. la barba abd
    1928 a. kocsis macaristan
    1932 i. enekes macaristan
    1936 w. kaiser almanya
    1948 p. perez arjantin
    1952 n. brooks abd
    1956 t. spinks b.bri.
    1960 g. török macaristan
    1964 f. atzori italya
    1968 r. delgado meksika
    1972 g. kostadinov bulgaristan
    1976 l. randolph abd
    1980 p. lessov bulgaristan
    1984 s. mccroy abd
    1988 k. s. kim güney kore
    1992 c. h. choi kuzey kore
    1996 m. romeiro küba
    2000 w. ponlid tayland
    2004 y.g.toledano küba

    velter siklet (67 kg)

    1904 a. young abd
    1920 t. schneider kanada
    1924 j. delarge belçika
    1928 e. morgan yeni zelânda
    1932 e. flynn abd
    1936 s. suvio finlândiya
    1948 j. torma çekoslovakya
    1952 z. chychla polonya
    1956 n. linca romanya
    1960 g. benvenuti italya
    1964 m. kasprzyk polonya
    1968 m. wolke doğu almanya
    1972 e. correa küba
    1976 j. bachfeld doğu almanya
    1980 a. aldama küba
    1984 m. breland abd
    1988 r. wangila kenya
    1992 m. carruth irlanda
    1996 o. saitov rusya
    2000 o. saitov rusya
    2004 b. arteyav kazakistan

    hafif siklet (60 kg)

    1904 h. spanger abd
    1908 f. grace b.bri.
    1920 s. mosberg abd
    1924 h. nielsen danimarka
    1928 c. orlandi italya
    1932 l. stevens güney afrika
    1936 i. harangi macaristan
    1948 g. dreyer güney afrika
    1952 a. bolognesi italya
    1956 r. mc taggart b.bri.
    1960 k. pazdzior polonya
    1964 g. grudzien polonya
    1968 r. harris abd
    1972 j. szczepanski polonya
    1976 h. davis abd
    1980 a. herrera küba
    1984 p. whitaker abd
    1988 a. zuelov doğu almanya
    1992 d. d. la hoya abd
    1996 h. soltani çekoslavakya
    2000 m. kindelan küba
    2004 m.c.k.mesa küba

    orta siklet (75 kg)

    1904 c. mayer abd
    1908 j. douglas b.bri.
    1920 h. mallin b.bri.
    1924 h. mallin b.bri.
    1928 p. toscani italya
    1932 c. barth abd
    1936 j. despeaux fransa
    1948 l.papp macaristan
    1952 f. patterson abd
    1956 g. şatkov sscb
    1960 e. crook abd
    1964 v. popençenko sscb
    1968 c. finnegan b.bri.
    1972 v. lemeşev sscb
    1976 m. spinks abd
    1980 j. gomez küba
    1984 j. s. şin g. kore
    1988 h. maske d. almanya
    1992 r. h. ascuy küba
    1996 a. hernandez küba
    2000 j. gutierrez küba
    2004 g. gaydarbekov rusya

    horoz siklet (54 kg)

    1904 o. kirk abd
    1908 h. thomas b.bri.
    1920 c. walker güney afrika
    1924 w. smith güney afrika
    1928 v. tamagnini italya
    1932 h. gwynne kanada
    1936 u. sergo italya
    1948 t. csik macaristan
    1952 p. hamalainen finlândiya
    1956 w. behrendt almanya
    1960 o. grigoryev sscb
    1964 t. sakurai japonya
    1968 v. sokolov sscb
    1972 o. martinez küba
    1976 y. j. gu kuzey kore
    1980 j. hernandez küba
    1984 m. stecca italya
    1988 k. mckinney abd
    1992 j. c. johnson küba
    1996 i. kovacs macaristan
    2000 g. rigondeaux küba
    2004 g.r.ortiz küba.

    not: alıntı.
  • 8
    iz bırakanlar :

    açba, melih
    1913 yılında istanbul'da doğdu. 14 yaşında galatasaray lisesinde okurken boksa başladı. çeşitli birincilikler kazandı. yirmi altı yaşında amerika'ya gitti. california, berkeley üniversitesinde okurken okul şampiyonu oldu ve okulu bitirinceye dek şampiyonluğu kimseye kaptırmadı. boks yaşamı boyunca yaptığı 359 maçın 358'inde galip gelen ve yalnızca bir kez berabere kalan açba, 1988 yılında öldü.

    akandere, zeynel abidin
    1898'de işkodra'da doğdu. boksa 1915'te başladı. ilk maçında iskoçyalı james ile berabere kaldıktan sonra stavro'yu yendi. boks okulu açtı. okulu 1926'ya kadar faaliyet gösterdi. sonrasında 35 okulda öğretmenlik yaptıktan sonra 1932'de boksu bıraktı.

    ali, muhammed
    1942 yılında doğdu. amerikalı olimpiyat ve dünya şampiyonudur. on sekiz yaşındayken katıldığı roma olimpiyatları'nda altın madalya aldıktan sonra ünü giderek artmaya başladı. 1946 yılında s. liston'u yenip dünya şampiyonu oldu. vietnam'a savaşa gitmediği için cezalandırıldı, fakat affedildi. 1974'te foreman'ı, 1978'de l. spinks'i yenip dünya şampiyonluğu unvanını geri aldı. profesyonellik döneminde sadece beş kez yenildi.

    armstrong, henry
    1912'de mississipi'de doğdu. 1938 yılında birkaç ay süreyle üç sıklette birden (tüy sıklet, hafif sıklet, orta hafif sıklet) dünya profesyonel boks şampiyonluğu unvanını elinde tutan ilk sporcudur. 1938'in sonuna doğru unvan maçı yapmadan tüy sıklet şampiyonluğundan çekildi. 1939'da ambers'e karşı hafif sıklet rövanş maçını kaybetti. orta hafif sıklet şampiyonluğunu ise 18 kez korudu. 1954'te boks ünlüler evi'ne seçildi. 1988'de öldü.

    atabey, eşref şefik
    1894'te istanbul'da doğdu. galatasaray lisesindeki öğrenimi sırasında paris'e gitti. hafif sıklette okullar arası şampiyonu oldu. birinci dünya savaşı'nda yurda döndü. boksun gelişmesi ve kurumsallaşması için çaba harcadı. ilk boks yönetmeliğini hazırladı. istanbul radyosu'nun kurucularından ve ilk spor spikerlerinden olan atabey 1980'de öldü.

    atici, ismet
    1941 yılında adana'da doğdu. on sekiz yaşında boksa başladı. beş kez millî oldu. 1961 yılında balkan üçüncüsü oldu.

    aykaç, turgut
    1957'de adana'da doğdu. on yedi yaşında boksa başladı. çeşitli türkiye şampiyonlukları vardır. los angeles olimpiyatları'nda türkiye'ye bronz madalya kazandırdı.

    can, eyüp
    1964 yılında konya'da doğdu. boksa lise yıllarında başladı, danimarka'da çalışırken sürdürdü. üç kez danimarka şampiyonu oldu, avrupa gençler turnuvası üçüncülüğü ve kopenhag turnuvası birinciliği kazandı. olimpiyatlarda türkiye'ye madalya kazandıran seçkin sporculardan biridir (1984 los angeles olimpiyatları). abd'de yapılan 1985 dünya boks şampiyonası'nda bronz madalya aldı. daha sonra profesyonelliği seçti ve 1989'da profesyonel boks ringinde avrupa şampiyonluğu unvanını elde etti.

    cemiloğlu, esat
    diyarbakır'da doğan cemiloğlu, 1916 yılında aynı şehirde boksa başladı. 1921'de istanbul'a geldikten sonra serj kibrit'ten ders almaya başladı. fransa millî takımına alınmak istendi, fakat kabul etmedi. avrupa şampiyonu fransız louis pretan'la karşılaştı. 1930'da türkiye'ye dönerek ankara'da düzenli boks çalışmaları başlattı. 1980'de öldü

    chavez, julio cesar
    1962'de meksika'da doğdu. boksa 16 yaşında başladı. ilk profesyonel karşılaşmasını yaptığı 1980'de a. felix'i altı raunt sonunda nakavt etti. 1984'te wbc (dünya boks konseyi)'nin tüy sıklet (59 kg) kategorisinde ilk dünya şampiyonluğunu kazandı. dokuz kez bu unvanı koruduktan sonra 1987'de 61 kg'da dövüşmeye başladı. aynı yıl wbc'nin hafif sıklet şampiyonası'nda rakibini nakavtla yenerek şampiyon oldu ve bu unvanına 1989'da wbc'nin süper hafif sıklet şampiyonluğu'nu da ekledi. 1990'ın en iyi boksörü seçildi.

    cömert, ahmet
    1926'da erzincan'da doğdu. 1939-44 yılları arasında aktif olarak boks yaptı. 1943-51 arası galatasaray boks takımının antrenörlüğünü yaptı. 1949'da boks hakemliğine başladı. 1965-75 yılları arasında uluslar arası boks hakemi oldu. 2 defa olimpiyat, 2 defa gençler, 2 defa büyükler dünya şampiyonası, 4 defa gençler, 5 defa büyükler avrupa şampiyonası finallerinde görev aldı. 1970'de aiba ve eaba tarafından "altın rozet" ile ödüllendirildi. aiba ve eaba hakem komisyonu ve icra komitesi'ne seçildi. 1980'de türkiye boks federasyonu başkanlığına seçildi. olimpiyat oyunlarında defalarca jüri üyeliği ve teknik delege olarak görev yaptı. 1990'da çekoslavakya'da düzenlenen avrupa gençler şampiyonası'ndaki görevi sırasında vefat etti. adına uluslar arası şampiyona düzenlendi ve adı bir salona verildi.

    dempsey, jack
    1895'te kızılderili bir ailenin çocuğu olarak colorado'da doğdu. boksör olan ağabeyi 11 yaşından itibaren onu yetiştirmeye başladı. dempsey 1919'da dünya şampiyonu jess villard'ı yenerek şampiyon oldu. bundan sonra 5 kez unvan maçı yaptı ve hepsini kazandı. 1926'da genen tuney'e yenildi. 1983 yılında öldü.

    doğaneli, caner
    1949 yılında ankara'da doğdu. odtü maden mühendisliği bölümünü bitirdi. 1967 yılında boks sporuna başladı. 1972 yılında millî oldu. boksa sporcu, antrenör ve idareci olarak hizmet verdi. 1988 yılında boks federasyonu başkanlığına atandı. 1993 yılında federasyon başkanlığı için yapılan seçimleri kazanan doğaneli, 1994'te aiba ve eaba asbaşkanlığına getirildi.

    doğru, arif
    1951 yılında yozgat, boğazlıyan'da doğdu. 2 kez balkan boks şampiyonu oldu. sscb'de kupa kazanan ilk türk boksörü olduktan sonra asya'nın en teknik boksörleri arasında gösterildi.

    ergönül, halit
    1928 yılında istanbul'da doğdu. 15 yaşında galatasaray'da boksa başladı. 1946'da 54 kiloda avrupa karması'na seçildi. amerika'da avrupa adına boks yaptı. 6 kez türkiye şampiyonu oldu. boksu bıraktıktan sonra istanbul bölgesinde antrenörlük yaptı. 1993'te öldü.

    eroğlu, nuri
    1952’de ankara'da doğdu. 1973 yılında almaata turnuvası'nda şampiyon oldu. aynı yıl italya'da düzenlenen dünya ordular arası boks şampiyonası'nda birincilik kürsüsüne çıktı. 1977 yılında da balkan şampiyonluğunu elde etti.

    fleischer, nat
    1887’de abd'de doğdu. hakem ve yazar olarak boksa önemli hizmetler verdi. "the ring" dergisi’nde 50 yıl boks yazıları yazdı. dünya boks otoriteleri arasında yer aldı. 1972'de öldü.

    graziano, rocky
    abd'li boksör, abd kara kuvvetleri'nden ayrıldıktan sonra, kayıbiraderinin adı olan graziano adıyla boksa başladı. ringlerde amansız sağ yumruğu ve saldırgan tavrıyla ünlendi. boks yaşamı boyunca 67 galibiyet, 10 beraberlik ve 6 yenilgi aldı. 1947'de dünya orta sıklet boks şampiyonluğunu elde etti. tony zale ile yaptığı üç unvan maçı bir efsaneye dönüştü. 1953'te boksu bıraktı ve ringdeki ününden yararlanarak yöneldiği komedi oyunculuğu alanında da başarılı oldu. graziano, sylvester stallone'un oynadığı "rocky" filminin de esin kaynağı olarak kabul edilir.

    gürgen, mehmet
    1970 yılında doğdu. 81 kg’da ringe çıkan türk boksörü, 1991 avustralya dünya boks şampiyonası'nda üçüncü olarak bronz madalya kazandı. eyüp can'dan sonra bu başarıyı kazanan türk boksörleri arasında yerini aldı.

    hasetçi, ali
    1955'te kayseri'de doğdu. balkan şampiyonalarında, 1978 ve 1979'da bronz, 1976 yılında da altın madalya kazandı.

    inan, vural
    1929 yılında istanbul'da doğdu. boksa 15 yaşında galatasaray'da başladı. 1949-1960 yılları arasında 7 kez türkiye şampiyonu oldu. 1959'da akdeniz oyunları ikinciliğini kazandı.

    incesu, sadettin
    1938 yılında doğdu. boksa on sekiz yaşında başladı. 1958'den 1967 yılına kadar türkiye ferdî boks şampiyonluğunu kimseye kaptırmadı. 1966 yılında balkan şampiyonası'nda gümüş madalya kazandı.

    ohansson, ingemar
    1932 yılında doğdu. isveçli sporcu 1959'da dünya şampiyonu oldu.

    johnson, jack
    1878'de doğdu. 1908'de dünya şampiyonu oldu. ağır sıklette şampiyon olan ilk zenci amerikalıdır. daha sonra yetişen zenci boksörler onun etkisinde kaldılar.

    kamaci, cemal
    1943 yılında trabzon'un maçka ilçesinin kapıköyü'nde bir ailenin onuncu çocuğu olarak dünyaya geldi. spora istanbul'da futbolla başladı. top oynarken ayağını kırınca futbola veda etti. boksa fatih güreş kulübü'nde ali hoca'nın teşvikiyle başladı. kısa bir süre sonra fenerbahçe'ye geçti ve boks takımının kaptanlığını üstlendi. 1962'de millî takıma seçilen cemal kamacı, 1966 yılı sonuna kadar bütün millî karşılaşmalarda 67 veya 71 kilolarda dövüştü. bu süre içinde iki kez balkan ikinciliğini kazandı. 1967 yılında türkiye'de profesyonel boks lisansı verecek bir kurum olmadığı için lisansını viyana'dan avusturya adına çıkarttıran kamacı, böylece profesyonel oldu. 1972 yılında avrupa şampiyonu fransız roger zami'yi istanbul'da yenerek, 63,5 kilo avrupa profesyonel boks şampiyonu oldu. 1973 yılında unvanını ispanyol boksör ortiz'e kaptıran kamacı daha çok çalışarak 1975'te köln'de ispanyol gomez fouz'u yendi ve unvanını geri aldı. avrupa profesyonel boks şampiyonluğu unvanını 1976 yılı içerisinde yaptığı üç maçta da korudu. 63,5 kiloda dünya sıralamasında dördüncü sıraya kadar yükseldi. avrupa şampiyonu ilk türk boksörü olan kamacı, 11 kasım 1976'da istanbul'da düzenlediği bir jübile maçından sonra boksu bıraktı.

    karakelle, selâmi
    1954 yılında erzurum'da doğdu. boksa 17 yaşında başladı. çeşitli türkiye şampiyonlukları bulunmaktadır. millî oldu. 1980 yılında balkan şampiyonu olan boksörümüz birçok uluslar arası turnuvada başarı kazandı.

    karakurum, vedat
    1930 yılında istanbul'da doğdu. 20 yaşında boksa başladı. 2 kez ordular arası, 10 kez istanbul, 8 kez türkiye şampiyonu oldu.

    kingütmez, hamit
    1940'lı yılların önemli boksörlerinden olan kingütmez, 1930 istanbul şampiyonluğunu orta sıklette kazandı. 1940 yılında yarı ağır sıklette aynı başarıyı tekrarladı. 1941, 46 türkiye şampiyonlukları, 1942, 43, 44, 45 türkiye ikincilikleri kazandı. yunanlı andrecopulos'u 2 maçta da yendi.

    kumova, mehmet
    1953 yılında konya'da doğdu. ilk kez on sekiz yaşında millî oldu. uzun yıllar türkiye şampiyonalarında rakip tanımayan türk boksör 1971 akdeniz oyunları'nda altın madalya, 1973 balkan şampiyonası'nda da gümüş madalya kazandı.

    mahir, sabri
    1890 yılında doğan sabri mahir ilk türk boksörü olup, çeşitli spor dallarında faaliyet gösterdi. 1910 yılında yapılan ilk resmî boks karşılaşmasında, fransa orta sıklet boks şampiyonu bernard ile berabere kaldıktan sonra çıktığı dünya turunda, ispanya şampiyonunu kralın karşısında kroşe ile nakavt etti. 1914 yılında oxford ve cambridge'de cimnastik hocalığına başladı. avrupa şampiyonluğu için karşılaştığı hollândalı van dame ile berabere kaldı. sonra ingiltere'de yaşamaya başlayan mahir, geleceğin ağır sıklet şampiyonu max schmeling'in boksa başlamasına önayak oldu. ingiltere ve almanya'da adına kartpostal çıkartıldı.

    marciano, rocky
    1924 yılında doğan italyan asıllı amerikalı ağır sıklet boksörüdür. dünya ağır sıklet şampiyonları arasında "hiç yenilmeyen" tek şampiyondur. 1952-56 yılları arasında 49 profesyonel karşılaşma yaptı ve hiç yenilmedi. olağanüstü yetenekli bir boksör olan rocky 1979 yılında öldü.

    moran, naili
    1908 yılında istanbul'da doğdu. spor hayatına 1923 yılında göztepe amerikan kolejinde yüzme ve atletizm ile başladı. birçok spor dalında çeşitli başarılar kazandıktan sonra, fransa'daki öğrenimi sırasında yaptığı 22 boks maçının 20'sini kazandı. 1938 yılında spor yöneticiliğine başladı. 1968'de vefat etti.

    özbey, gülali
    1944 yılında kars'ta doğdu. millî takımın ağır sıkletteki değişmez elemanlarından birisi oldu. balkan şampiyonalarında 1969'da bronz, 1973'te gümüş madalya kazandı.

    özen, hikmet
    1945 yılında erzurum'da doğdu. 18 yaşında boksa başlayan özen, 1970 balkan şampiyonası'nda 71 kiloda bronz madalya kazandı. 1972'de ise 75 kiloda gümüş madalya elde etti. millî formayı giyerken kilosunun en başarılı isimlerinden oldu.

    papp, laszlo
    25 mart 1926'da macaristan'ın budapeşte şehrinde doğdu. 1948, 1952 ve 1956 olimpiyatlarında orta ve yarı orta sıklette altın madalya kazanarak olimpiyatlarda üç altın madalya kazanan ilk boksör oldu. sovyet bloğu’ndan profesyonelliğe geçen ilk boksör olarak 1962 avrupa orta sıklet şampiyonu oldu. 1965'te macar yetkililer profesyonelliğini elinden alarak dünya şampiyonu olmasını engellediler. 1971-1992 yılları arasında macaristan millî takımını da çalıştıran papp, 16 ekim 2003'te vefat etti.

    patterson, floyd
    1935 yılında doğdu. amerikalı olimpiyat ve dünya şampiyonudur. 1952 olimpiyatları'nda 75 kiloda altın madalya kazandı. profesyonel olduktan sonra daha çok çalışarak 1956'da dünya şampiyonluğunu elde etti.

    robinson, sugar ray
    1921'de abd'de doğdu. şaşırtıcı ayak oyunları, yıkıcı kombine yumrukları, hızı ve zamanlaması ile uzun boks yaşamı boyunca (1940-1965) dünyanın en iyi boksörü olarak kabul edildi. yaptığı toplam 201 profesyonel maçın 109'unu nakavtla kazandı. 1946-1951 yılları arasında orta hafif sıklette, 1951-1960 yılları arasında da orta sıklette beş kez dünya şampiyonu oldu. daha sonra muhammed ali ve ray leonard gibi şampiyon boksörlerin örnek aldığı robinson 1989'da öldü.

    sam, sinan şamil
    23 haziran 1974'te almanya'nın frankfurt şehrinde doğdu. amatör boksörlüğünde 9 kez türkiye şampiyonu oldu. 1992 ve 1993 yıllarında avrupa ikincisi, 1995 yılında dünya üçüncüsü, 1999'da da houston'da dünya şampiyonu oldu. amatör kariyerinde 217 galibiyet, 18 yenilgi yaşadı. 15 nisan 2000 tarihinde profesyonel oldu. profesyonel olarak yaptığı 20 maçın 18’ini kazandı. 12 ekim 2002'de avrupa şampiyonu oldu.

    sandal, celal
    1942'de kayseri'de doğdu. boksa 17 yaşında kayseri erciyes kulübü'nde başladı. 1964'te polis oldu ve emniyet kulübü'ne geçti. 1963-67 yılları arasında türkiye şampiyonluklarını elinde tuttu. 1967 yılnda akdeniz oyunları ikincisi ve 1971 yılında akdeniz oyunları birincisi, 1970, 71, 72 yıllarında balkan şampiyonu, 1971 avrupa üçüncüsü oldu. 54 kez millî formayı giydi. türk boksunun en iyi boksörlerindendir.

    savon, felix
    22 eylül 1967'de küba'nın san vicente şehrinde doğdu. ilk dünya şampiyonluğu'nu 1986'da kazandı. 1988 olimpiyatları'na ülkesi boykotta olduğu için katılamadı. 1,98 cm boyunda olan savon, olimpiyatlarda üç altın madalya kazanan üç boksörden biridir.

    schmeling, max
    boks dünyasının gelmiş geçmiş en büyük şampiyonlarından biridir. türk boksunun ilk yıldızlarından olan sabri mahir bey tarafından yetiştirilen alman boksör, joe louis'i yenen ilk boksör unvanına da sahiptir.

    sevimli, yeter
    1943'te samsun'da doğdu. boksa istanbul'da başladı. seka boks kulübü'nde dövüştü. 57 ve 60 kilolarda ringe çıktı. 9 kez türkiye birinciliği kazandı. balkan ve akdeniz oyunları ikincisi oldu. aktif spor yaşamını bıraktıktan sonra boksa antrenör olarak hizmet verdi.

    sonunur, kemal
    1951 yılında doğdu. 18 yaşında ringe çıktı. 1972'de dünya ordular arası boks şampiyonası'nda birinci oldu. 1973'te balkan ikincisi, 1976 ve 1977 yıllarında da balkan şampiyonu oldu.

    stevenson, teofilo
    29 mart 1952'de küba'da doğdu. olimpiyatlarda aynı sıklette üç altın madalya kazanan ilk boksör oldu. 1986'da dünya şampiyonluğunu kazandı.

    süme, cahit
    1972 yılında trabzon'da doğdu. boksa 1985 yılında trabzon belediyespor'da başladı. 77 kez millî olan süme, 5 kez de türkiye şampiyonluğunu kazandı.

    tagar, yorgo
    1912 yılında istanbul'da doğdu. 16 yaşında boksa başladı. türkiye boks şampiyonu sıtkı beyden aldığı derslerle kendini yetiştiren tagar, nubar'la yaptığı ilk karşılaşmasını nakavtla kazandı. yüze yakın amatör boks karşılaşmasında başarıyla dövüşen tagar yenilgisiz olarak profesyonelliğe geçti. boksu bıraktıktan sonra antrenör olarak hizmet verdi.

    tatar, seyfi
    1945 yılında sivas'ta doğdu. 18 yaşında ankara'da, ring ihtisas'ta boksa başladı. 1965 yılında boksta adını duyurdu ve 1967 yılında türkiye şampiyonu oldu. sıkletinde balkanlarda birincilik, avrupa'da ikincilik kazandı. 1967-73 yılları arasında 5 kez boks şampiyonu oldu. yaptığı 203 maçın 190'ında galip geldi. 1967 ve 1971 akdeniz oyunları'nda gümüş madalya elde etti.

    tuş, orhan
    1931'de istanbul'da doğdu. boksa 1949 yılında başladı. 1958-59 yılları arasında türkiye şampiyonu oldu. 1959 avrupa şampiyonası'nda bronz, ordular arası dünya şampiyonası'nda ise gümüş madalya kazandı. boksu bıraktıktan sonra antrenörlük yaptı.

    tyson, mike
    1965 yılında doğdu. abd'li boksör, 1985'te yaptığı ilk profesyonel maçında rakibini 1. rauntta nakavtla yendi. 22 yaşında dünyanın en büyük boksörleri arasında adı geçmeye başladı ve kısa bir süre sonra dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu kazandı (1988). tecavüz suçu nedeniyle 2,5 yıl hapis yattıktan sonra 1995 yılında tahliye oldu. dünya boks konseyi (wbc) ve dünya boks birliği'nin (wba) ağır sıklet şampiyonluğu unvanlarını elde etti. 1996'da hollyfield'a yenilerek wba unvanını kaptırdı.

    uluğ, ismet
    1901’de doğdu. sporun çeşitli dallarıyla ilgilendi. özellikle boks dalının dönemindeki en önemli (1919-1921) ve öncü isimlerinden oldu. uluğ 1975 yılında öldü.

    ünüvar, metin
    1929 yılında istanbul'da doğdu. ankara dtcf'yi bitirdi. boks ve hentbolle ilgilendi. 1960 yılından itibaren btg müdürlüğü bünyesinde başladığı yöneticilik görevini 1984-1986 yılları arasında boks federasyonu başkanı olarak sürdürdü. iki kez eaba üyeliğinde bulundu. türkiye millî olimpiyat komitesi temsilciliğini yaptı. sporun önemli yöneicilerinden olan ünüvar 1995 yılında öldü.

    varlik, satılmış
    1928'de ankara'da doğdu. 1950 yılında boksa başladı. 9 defa millî oldu. 1958'de boksu bıraktıktan sonra, 1960 yılında italyan boks antrenörü mario paccolini'nin kursundan mezun olarak antrenörlüğe başladı. türk boksu için birçok değerli sporcu yetiştiren varlık, sıkı ve yorucu antrenman programlarıyla tanındı.

    yadigÂr, engin
    1947 yılında istanbul'da doğdu. 18 yaşında boksa başladı. 1967 akdeniz oyunları'nda bronz madalya, aynı yıl balkan şampiyonası'nda altın madalya kazandı. yine aynı yıl katıldığı avrupa şampiyonası'nda ikinci oldu.

    yalçin, habip
    1948'de ankara'da doğdu. millî formayı ilk kez 17 yaşında, 57 kiloda giydi. akdeniz oyunları ve balkan şampiyonaları'nda türkiye'yi başarıyla temsil etti.

    yalçinkaya, kemal
    1955 yılından 1964 yılına kadar boksta türkiye şampiyonu oldu. 1960 dünya ordular arası ikincisi, 1963 akdeniz oyunları üçüncüsü oldu. döneminin en önemli isimlerindendir.

    not: alıntı.
  • 9
    bayan boksunun olimpik bir spor olarak olimpiyatlarda yer alması çabasının gösterildiği branştır.
    bugüne kadar “ulen bayanın yaptığı şeyden boks mu olur”, “zaten kaç kişi izliyor” diyerek bu zamana kadar olimpik bir spor dalı olarak değerlendirilmesi 2012 londra olimpiyatları nda son bulabilir, çalışmalar, kulisler o yönde.
    (bkz: saunders londra dan bildirdi) *
App Store'dan indirin Google Play'den alın